تحقیقات مرتع و بیابان ایران

همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

راهنمای نویسندگان

فرم های ضروری

داوران برگزیده

راهنمای داوران

داوران همکار

بررسی تاثیر تعداد دام بهره برداران بر وضعیت مراتع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتع‌داری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

2 استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

3 دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

چکیده

شناخت عوامل تخریب منابع طبیعی و تاثیر آن بر زندگی مردم فرصتی است برای مدیران تا یک راهبرد کلان را جهت توسعه پایدار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی برنامه‌ریزی نمایند. هدف این پژوهش بررسی وضعیت مراتع عشایر ایل شاهسون دامنه‌های کوه سبلان و ارتباط آن با تعداد دام می‌باشد. در این راستا 4 سامان عرفی دلی قاسم، لاله‌لو، نبی چمنی و آرخ‌بندی با توجه به اهداف تحقیق انتخاب گردید و جامعه آمـاری آن 70 نفر از بهره‌برداران (صاحبان پروانه چرا) بوده‌اند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 58 نمونه (نفر) انتخاب گردید. ابزار تحقیق پرسش‌نامه بوده که از طریق مصاحبه مستقیم با بهره‌برداران با روش تصادفی ساده در منطقه تکمیل گردید. متغیر وابسته در این تحقیق وضعیت مراتع بوده که با استفاده از عکس روش شش فاکتوری  محاسبه گردیده است. با استفاده از نرم افزار SPSS میزان همبستگی وضعیت مراتع از طریق آزمون پیرسون با فاکتور تعداد دام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. همچنین نرخ دام­گذاری با استفاده از مقایسه میانگین‌های آزمون دانکن انجام شد. نتایج بدست آمده در این پژوهش نشان می دهد بین وضعیت مراتع با، تعداد دام بهره برداران منطقه رابطه منفی معنی‌داری وجود دارد. به عبارت دیگر هر چه تعداد دام و دستیابی برای درآمد سالیانه بالاتر بیشتر باشد، میزان وضعیت مراتع کاهش می‌یابد. به نظر می‌رسد می‌توان با پیاده کردن برنامه‌های نظارتی، مدیریتی صحیح و اجرای پروژه‌های اصلاحی و احیایی ضمن تعادل دام و مرتع شرایط را در جهت بهبود وضعیت و تولید علوفه در هر سامان عرفی افزایش داد. این امر بطور مستقیم و غیر مستقیم بر میزان درآمد سالیانه بهره‌برداران موثر بوده و با جلوگیری از تخریب مراتع حفظ پایداری اکولوژیکی و تعادل اجتماعی محدوده‌های عرفی را با اشتغال پایدار تضمین می نمائید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment the effects of rancher number of livestock in range condition (Case study: Shahsavan nomads of Meshginshahr city)

نویسندگان [English]

  • asgar hosseinzadeh 1
  • ghodratollah heydari 2
  • hosein barani 3
  • hasan zali 2

1 M.Sc. Graduate in Range Management, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Sari, Iran

2 Assistant Professor, Department of Range and Watershed Management, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Sari, Iran

3 Assistant Professor, Department of Range and Watershed Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran

کلیدواژه‌ها [English]

  • Number of livestock
  • Range conditions
  • Economic
  • Nomadic life
  • Shahsavan tribe
مراجع
ادنانی، س م.، ارزانی، ح.، بشری، ح. و باقری، ح.، 1391. پایش پوشش گیاهی و تولید مراتع نیمه استپی استان قم طی یک دوره هشت ساله. چکیده مقالات پنجمین همایش ملی مرتع و مرتعداری ایران، 27-26 اردیبهشت. 100ص.
آذرنیوند، ح. و زارع چاهوکی، م ع.، 1387. اصلاح مراتع. انتشارات دانشگاه تهران، ایران،354ص.
بدری پور، ح.، فروزه، م ر. و شرافتمندراد، م.، 1391. لزوم تدوین شاخص‌های پایداری مراتع و پایش آنها. چکیده مقالات پنجمین همایش ملی مرتع و مرتعداری ایران. 27-26 اردیبهشت. 79ص.
شریفی، ج.، قصریانی، ف. و یگانه، ح.، 1391. تعیین حد بهره‌برداری مجاز درمنه عطری در مراتع نیمه استپی استان اردبیل. چکیده مقالات پنجمین همایش ملی مرتع و مرتعداری ایران. 27-26 اردیبهشت، 65ص.
عصاره، س. م. و سید اخلاقی، س. ج.، 1388. سند راهبردی توسعه تحقیقات منابع طبیعی ایران (مبانی، راهبردها و راهکارها). انتشارات موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، ایران، 380ص.
کلانتری، خ.، 1387. پردازش و تحلیل داده‌ها در تحقیقات اجتماعی-اقتصادی، نشر فرهنگ صبا، ایران، 388ص.
مقدم، م.، 1388. مرتع و مرتعداری. مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران. ایران،470ص.
Ajorloo, M., 2007. Effect of distance from crisis centers on rangeland's vegetation and soil. Journal of Pajouhesh-va-Sazandegi, 74 :170-174.
Amirnejad, H. and Rafiee, H., 2010. A study on the effect of Socio-economic factors on User’s participation in range management projects. Journal of Rangeland, 3( 4): 710-722.
Ansari, N., Seyed Akhlaghi Shal, S. and Ghasemi, M., 2008, Determination of socio-economic factors on natural resoursces degradation of iran. Journal Research on pasture and Desert in Iran, 15(4): 508-524.
Bahara, L. P., 1991. Socioeconomic aspect of grazing land with emphasis on livestock migration and pastoralism in arid zone of Rajasthan. India proceeding of fourth international rangeland Congress: 2. 902P.
Borhani, M., Arzani, H., Bassiri, M., Zare Chahooki, M. A. and Farahpour, M., 2014, Investigating the effects of range management plants on vegetation of Semirum- Esfahan province. Journal Research on pasture and Desert in Iran, 21(3): 530-540.
Galvin, K. A., Thornton, P. K., Roque de Pinho, J., Sunderland, J. and Boone, R-B., 2011. Integrated modeling and its potential for resolving conflicts between conservation and people in the rangelands of East Africa. Human Ecology; 34( 2): 155-183.
Ghaemi M., 2002. Evaluate the effects of range management plans and deliver them to farmers in improved pastures in Western Azerbaijan province. Journal of Research on pasture and Desert in Iran. 10(2): 153-167.
Hajazi, Y. and Abasi, A., 2007. The analysis of the effective factors on rancher's participation. Journal of Economy and Agriculture, 60(2): 683-692.
Holechek, J. L., Pieper, R. D., Herbal, C. H. and Hall, P. P., 2004. Range Management (Principles and Practices). Prentice Hall, USA, 607p.
Hosseininasab, M., Barani, H., Dianati, G., 2010. Study on Relationship between Ownership Type and Exploitation State In Summer Rangeland of Arak Township. Iranian journal of Range and Desert Reseach; 17(1): 166-179.
Khalifezade, R. and Mesdaghi, M., 2008. Effect of distance from watering point on vegetation parameters in Chahe no's winter pastures,Damghan, Iran. Journal of Range, 7(3) 195-207.
Khalighi, M. M., Khalighi, N. and Farahpoor, M., 2006. Study of ecological and social sustenance of different exploitation methods (Case study: Karaj river watershed). J of Research on pasture and Desert in Iran;13(2): 82-93.
Khaligi, N., Chakoshi, B. and Kia, M., 2005. A Study of population, indigenous technology and ownership in peoples participation in rangelands proper exploitation. Journal of Research on Pasture and Desert in Iran; 59(3): 741-757.
Koohestani, N. and Mesdaghi, M., 2008 Effect of distance from water sources and topography on vegetation in Galebor pastures (Asad Abad Hamedan). Pajouhesh & Sazandegi; 21 (1), 65-70.
Lise, w., 2000. Factors influencing people participation in forest management in India. Journal of Ecological Economic; 34: 379-392.
Najafi, B., Shirvanian, A. and Haghshenas, T., 2008 Factors Affecting Pasture and Meat Production Imbalance in Fars Province (A Case Study of Koohnamak Pastures in Darab). JWSS - Isfahan University of Technology; 12 (45) :673-683.
Prager, K. and posthumus, H., 2010. Adopting sustainable soil management-the role of socio-economic factors.16th Annual international sustainable development research conference in Hong kong, 32 PP.
Pyke, D. A., Herrick, J. E., Shaver, P. and Pelant, M., 2002. Rangeland health attributes and indicators for qualitative assessment. Journal of Range Management 55: 584-597.
Samary, A., 2000. Evaluation the role of modern management method in reducing rangeland degradation process Golestan province. M.Sc. Thesis. Imam Khomeini Education Center Tehran, 112p.
تحقیقات مرتع و بیابان ایران
دوره 24، شماره 3
مهر 1396
صفحه 513-523
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار