نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زینب جعفریان ¹
• منصوره کارگر ²
• جمشید قربانی ³

¹ دانشیار، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ساری، ساری، ایران

² استادیار، رشته مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

³ استادیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

چکیده

تغییرات مکانی و ناهمگنی پراکنش جغرافیایی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک‏های اکوسیستم‏های مرتعی و به تبع آن تغییرات پوشش گیاهی تحت تاثیر مجموعه‌ای از عوامل فیزیکی و زیستی شامل مدیریت‏های گوناگون مرتع، میکروکلیمای خاک و توپوگرافی است. لذا تحقیق فوق با هدف بررسی تغییرات مکانی تولید، تراکم و درصد تاج پوشش درمنه کوهی در راستای تغییرات برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک انجام شد. بدین منظور نمونه‏گیری در مراتع واوسر به صورت تصادفی– سیستماتیک با استقرار 5 ترانسکت 100 متری با فواصل 100 متر از هم و سپس در روی هر ترانسکت به فاصله 10 متر ازهم یک پلات به ابعاد 2 متر مربعی مستقر شد. در مجموع از منطقه 150 نمونه برداشت و با ترکیب نمونه‌ها 50 نمونه نهایی حاصل شد. همچنین در هر پلات درصد تاج پوشش و تراکم گونه درمنه کوهی و میزان تولید آن از روش قطع و توزین اندازه‏گیری شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل‌های زمین‌آماری در نرم‌افزارGS⁺   نشان داد که از میان متغیرهای مورد مطالعه خاک، درصد رس به میزان 82 درصد و از میان متغیرهای گیاهی تراکم درمنه به میزان 53 درصد دارای بالاترین ضریب تغییرات هستند. دامنه تاثیر تغییرنما‌ها از حدود 2/196 متر برای تولید تا 910 متر برای درصد رطوبت، درصد آهک، هدایت الکتریکی و درصد تاج پوشش در نوسان است. نتایج اعتبارسنجی مدل‏های اعمال شده نشان داد که مدل ویژگی‏های درصد آهک، تراکم و تولید درمنه کوهی ناحیه‌ای بودند و داری وابستگی مکانی قابل استفاده در روش کریجینگ می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

• ویژگی‏های خاک
• درمنه کوهی
• تولید
• تراکم
• تاج پوشش
• مرتع واوسرکیاسر

عنوان مقاله [English]

Spatial variability of quantitative properties of Artemisia aucheri and some soil properties using geostatistics in Vavsar Rangeland of Sari

نویسندگان [English]

• Zeinab Jafarian ¹
• Mansoureh Kargar ²
• Jamshid Ghorbani ³

چکیده [English]

Spatial variability and heterogeneous geographical distribution of soil physical and chemical properties in rangeland ecosystems are affected by physical and biological factors including different managements, soil microclimate and topography, leading to the vegetation changes. Therefore, this research was aimed to study the spatial variability of production, density and canopy cover of Artemisia aucheri in the line with some soil properties variability in Vavsar rangelands of Kiasar. The sampling method was random-systematic. A total of five transects of 100m  length were selected in the study area with a distance of 100m on which 10 plots of 2m² were established with a distance of 10m.  Soil samples were taken from a depth of 0-15 in each plot.  In addition, production, density and canopy cover of Artemisia aucheri were measured in each plot. According to the results of geostatistical analysis in GS⁺ software, the percentage of clay and the density of Artemisia aucheri, showed the highest variation coefficients with the values of 82% and 53%, respectively. The variograms' amplitude varied from 196.2m for production to 910m for the percentage of moisture, lime, EC, and canopy cover. According to the results of cross validation, the models of lime percentage, density and production of Artemisia aucheri showed spatial correlation, and, consequently, had higher accuracy to be used in Kiriging interpolation.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• soil properties
• Artemisia aucheri
• Production
• Density
• Canopy Cover
• Vavsar Rangeland