نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران
2 استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
3 کارشناس ارشد پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران
چکیده
قسمت اعظم مراتع کشور ما در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارد که در این اقلیم تغییرپذیری پوشش گیاهی تحت تأثیر تغییرات متوازن جریان انرژی در اکوسیستم مرتع است که معمولا در ترکیب و ساختار پوشش گیاه در طول زمان رخ می‌دهد از طرف دیگر عوامل انسانی و بالاخص مدیریت مرتع نقش تأثیرگذاری در حفظ ثبات و یا تخریب آن ایفا می نماید. بر همین اساس پایش پوشش گیاهی مرتعی مناطق قشلاقی در استان اردبیل از سال 1387 تا 1391 انجام گردید. در ابتدا با استفاده از منابع در دسترس، رویشگاه‌های عمده منطقه تعیین و بعد در هر رویشگاه یک منطقه معرف جهت آمار برداری انتخاب گردید. سپس در هر منطقه معرف عوامل مربوط به پوشش تاجی، تراکم و فراوانی و در طول 3 ترانسکت500 متری در30پلات (20/1× 20/1 متری) همچنین رطوبت و کربن آلی سطح خاک اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در یک دوره چهار ساله، متناسب با تغییرات بارندگی و هماهنگ با دمای محیط، تحت شرایط مدیریت بومی اعمال شده، گونه‌های بوته‌ای نقش اصلی را در روند تغییرات پوشش گیاهی داشته‌اند. در سایت مغان گونه بوته‌ای Artemisia fragrans بدلیل غالبیت مطلق، زادآوری بالا و واکنش مستقیم نسبت به بارندگی‌های فصلی و سالانه در تغییرات پوشش گیاهی نقش تعیین کننده‌ای دارد. تغییرات پوشش خاک با توجه به ثبات نسبی پوشش سنگ و سنگریزه و لاشبرگ، تابع تغییرات پوشش تاجی کل بوده است. نتایج حاصل از بررسی، روند تغییرات سال به سال در پوشش گیاهی، تغییرات سال به سال اقلیمی و رطوبت خاک و نیز چگونگی وضعیت فرسایش خاک می‌تواند به عنوان راهنمای مناسبی برای تصحیح روش های فعلی مدیریت این اکوسیستم های مرتعی مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Study of Vegetation Dynamics in Moqan Rangelandse of Ardabil Province-Iran (Case study in winter pastures Boran)
نویسندگان [English]
- Jaber Sharifi 1
- Amrali Shahmoradi 2
- Allahvirdi Noori 3
- Farzaneh Azimi Motam 3
1 Assistant Professor, Research Center of Agricultural and Natural Resources of Ardabil, AREEO, Ardabil, Iran
2 Assistant Professor, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
3 Senior Research Expert, Research Center of Agricultural and Natural Resources of Ardabil, AREEO, Ardabil, Iran
چکیده [English]
The major portion of our rangelands are located in arid and semi-arid regions. In this climate, variability of vegetation under climate change impact of balanced energy flow in ecosystems ranges vegetation is that the generally composition and structure of vegetation typically occurs over time. on the other hand, human factors and grassland management, especially crucial in maintaining its stability or degradation plays. Accordinglymonitoring vegetation winter pasture areas was conducted in Ardabil Province from 1387 to 1391. In each community a key area was determined to establish a permanent site, In each key area of the canopy cover, density and abundance during the three transects 500 m in 30 plots (1/20 × 1/20 meter) as well as soil moisture and organic carbon were measured. The results showed that a four-year period, proportional to changes in rainfall and temperature, Under local management conditions, In Moqan sites of Artemisia fragrans with absolute dominance and renewed growth. In direct response to the seasonal and annual rainfall and vegetation cover has a decisive role the results of the survey year to year changes in vegetation,climate changes from year to year and soil moisture also how the soil erosion condition can as an appropriate guide to the correct current methods used for management of rangeland ecosystems.
کلیدواژه‌ها [English]
- Vegetation Dynamics
- Winter pastures
- Moqan
- Ardabil province
- Iran
)