همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع‌طبیعی ساری، ایران،

2 دانشیار، گروه مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع‌طبیعی ساری، ایران

3 استادیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع‌طبیعی ساری، ایران

چکیده

مراتع بیش از 53 درصد از مساحت کشور را شامل می­شوند. این عرصه­ها نیازمند اعمال مدیریتی صحیح با هدف حفظ، احیا، توسعه و بهره­برداری بهینه هستند. امروزه تلاش برای حفاظت، احیا و بهره­برداری مراتع در حوزه­های آبخیز با مشارکت بهره­برداران در چارچوب طرح­های مرتعداری به عنوان یک برنامه مدون مدیریتی گامی اساسی در راستای توسعه پایدار است. هدف از این مطالعه بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر میزان تمایل بهره­برداران به مشارکت در طرح­های اصلاح و احیا مراتع در چهار محدوده عرفی از شهرستان دهگلان بود. تعداد نمونه با استفاده از رابطه کوکران و تطبیق آن با جدول کرجسی و مورگان 68 نفر انتخاب گردیده است. یافته­های این پژوهش نشان داد که بین عوامل اجتماعی و عوامل اقتصادی با میزان تمایل بهره­برداران به مشارکت در طرح­های اصلاح و احیای مراتع رابطه مثبت و معنی­داری وجود داشت. همچنین، نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان می­دهد که از بین متغیرهای تأثیرگذار بر میزان تمایل بهره­برداران به مشارکت 4 متغیر عوامل اجتماعی، عوامل اقتصادی، تحصیلات و تعداد دام مجموعأ 80 درصد از واریانس میزان تمایل بهره­برداران به مشارکت در طرح­های اصلاح و احیای مراتع را تبیین کردند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Social and economic factors affecting the willingness of ranchers to participate in rangelands rehabilitation and restoration projects (The case of study: rangeland of Dehgolan)

نویسندگان [English]

  • farzad Ahmadi 1
  • ghodratollah heydari 2
  • Fatemeh Shafiee 3

1 Former M.Sc. Student in Range Management, Department of Rangeland Management, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resource, Iran

2 Associate Professor, Department of Rangeland Management, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran

3 Assistant Professor, Department of Department of Agricultural Extension and Education, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran

چکیده [English]

      Rangelands cover over 53 % of the country’s area. These areas require proper management practices for preservation, rehabilitation, development and optimal utilization. Nowadays, participation of people, particularly ranchers, is an essential step towards sustainable development in watershed management. The purpose of this study was to investigate social and economic factors affecting the willingness of ranchers to participate in rangeland rehabilitation and restoration projects in Dehgolan city. The number of samples was calculated to be 68 using Cochran equation and Krejcie and Morgan table. Results showed that there was a significant and positive relationship between social and economic factors with the willingness of ranchers to participate in the rangeland rehabilitation and restoration projects. Also, the results of stepwise regression showed that among the variables affecting the willingness of ranchers to participate, four variables including social factors, economic factors, education and the number of livestock could explain 80% of the variance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rehabilitation and restoration
  • Ranchers
  • Rangelands Projects
  • Participate
  • Dehgolan rangelands
-      حیدری، ق.، رستگار، ش و فروتنی، ب. 1393. ارزیابی عوامل اقتصادی – اجتماعی مؤثر بر مشارکت جوامع محلی در مدیریت پایدار مراتع (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی دشت بهار- استان همدان). نشریه مرتعداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. 1(2): صفحه 110-89.
-   خلیقی، ن و حسن قاسمی، ت. 1380. بررسی میزان مشارکت دامداران در طرح‌های مرتعداری، دومین سمینار مرتع و مرتعداری، دانشگاه تهران. صفحه 104-90.
-      خورشیدی، م. و انصاری، ن. 1382. شناخت و آگاهی عشایر و روستاییان نسبت به تخریب منابع طبیعی و عوامل آن در دهستان بازفت استان چهارمحال بختیاری. فصلنامه پژوهشی تحقیقاتی مرتع و بیابان ایران، 10: 95-109.
-      عابدی سروستانی، ا. 1385. جایگاه ترویج در توسعه با تاکید بر مشارکت، روستا و توسعه، فصلنامه علمی پژوهشی، سال نهم، شماره 1.
-      عثمان‌پور، م. 1385. بررسی نقش شوراهای اسلامی در حفظ، احیاء و توسعه منابع طبیعی استان کردستان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، 95ص.
-      میردامادی، س، م. و محمدی، ع. 1390. مشارکت مردم در مقابله با بیابان‌زایی با تاکید بر کنترل فرسایش بادی در کشور، مجله جنگل و مرتع، (84): 84-80.
- Arrnette, A., Zobel, C., Bosch, D., Pease, J. and Metcalfe, T., 2010. Stakeholder ranking of watershed goals with the vector analytic hierarchy process: Effects of participant grouping scenarios. Journal of Environmental Modeling and Software, 25: 1459-1469.
-Blackmore, L. and Doole, G., 2013. Drivers of landholder participation in tender programs for Australian biodiversity conservation. Journal of environmental science and policy, 33 (5): 143-153.
-Bohnet, C.I., Roberts, B., Harding, E. and Haug, K.J., 2011. A typology of grazers to inform a more targeted approach for developing natural resource management policies and agricultural extension -programs. Journal of Land Use Policy, 28(3): 629-637.
-Bustos, B., Folchi, M. and Fragkou, M., 2016. Coal mining on pastureland in Southern Chile; challenging recognition and participation as guarantees for environmental justice. Geoforum.
-Faircheallaigh, C.O. 2010. Public participation and enveronmental impact assesment: purposes, implications, and lessons for public policy making. International Journal by Environmental Impact Assessment Review, 30: 19-27.
-Gaotri, H.1986. Popular participation in development in: participation in development, Unesco, paris, 17(2): 165-178.
-Garforth, C., Van Schot, C. and Maarse, L., 1988. The role of extension in developing the use of rangelands. Journal of Agricultural Administration and Extension ,30: 325-336.
-Jingling, L., Luan, Y., Liyaa, S., Zhiguoa, C. and Baoqiangb, Z., 2010. Public participation in water resources management of Haihe river basin, China: The analysis and evaluation of status quo. Procedia Environmental Sciences, 2: 1750–1758.
-Khalighi, N. and Hematzade, Y., 2006. The analysis of the effective factors on ranchers not-participation in pasture and watershed project (case study: ranchers of Kichak area in Golestan provice. Jounal of Agriculture science and natural resources, 14(4): 524-538.
-Kong, T. M., Marsh, S. E., Van Rooyen, A. F., Kellner, K. and Orr, B. J., 2015. Assessing rangeland condition in the Kalahari Duneveld through local ecological knowledge of livestock farmers and remotely sensed data .Journal of Arid Environments, 113: 77-86.
-Oakley, P. and Marsden, D., 1989. Approaches to participation in rural development. International Labor Office Geneva, 138 PP.
-Parkes, M. W., Morrison, K.E., Bunch, M. J., Hallstrom, L.K., Neudoerffer, R. C., Venema, H. D. and Waltner-Toews, D. 2010. Towards integrated governance for water, health and social- ecological systems: The watershed governance prism. Journal of Global Environmental Change, 20: 693-704.
-Salam, M. A., Noguchi, T. and Koike, M., 2005. Factors influencing farmers to Sustained participation in participatory forestry: A case study in central Sal forest in Bangladesh. Journal of Ecological Economics, 57(4): 709-723.
-Taylor, B. M. and Van Grieken, M., 2015. Local institutions and farmer participation in agri-environmental schemes. Journal of Rural Studies, 37:10-19.