نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ابراهیم عطارد ¹
• ناصر باغستانی ²
• جلال برخورداری ³
• علی بمان میرجلیلی ⁴

¹ کارشناس ارشد همزیستی با بیابان، گروه کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد، میبد، ایران

² دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

³ مربی پژوهشی، بخش تحقیقات آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

⁴ محقق پژوهشی، بخش تحقیقات آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

چکیده

این مطالعه در آبخوان پخش سیلاب سی‌ریزی بافق استان یزد انجام شد، نمونه‌برداری پوشش گیاهی در داخل 4عرصه پخش سیلاب و منطقه همجوار به عنوان شاهد به صورت کاملاً تصادفی انجام شد، به منظور بررسی تغییرات پوشش گیاهی از روش ترانسکت- کوادرات استفاده و تعداد 3 ترانسکت به طول 100 متر و در روی هر ترانسکت 10 پلات 5×5 متری در هر عرصه و منطقه شاهد (اراضی مجاور شبکه پخش سیلاب) که جمعاً داخل عرصه‌های پخش سیلاب 120 پلات و در مناطق شاهد نیز 120 پلات مستقر و پارامتر‌های درصد تاج پوشش،‌ تراکم و حضورگیاهان موجود در عرصه‌های پخش سیلاب و شاهد اندازه‌گیری شد. داده‌های دو تیمار عرصه پخش سیلاب و شاهد با استفاده از ْآزمون T در نرم افزار Spps مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، نتایج نشان داد که درصد تاج پوشش،تراکم و درصد حضور گونه‌های Hammada salicornia, Seidlitzia rosmarinus و همچنین درصد کل تاج پوشش، کل تراکم و درصد کل حضور گونه‌ها نیز در سطح خطای 1 درصد دارای اختلاف معنی‌دار بودند. میزان درصد پوشش و حضور لاشبرگ نیز واجد تفاوت معنی‌دار در سطح خطای 5 درصد بود. درصد مجموع گیاهان یکساله
،Zygophyllum europterum ،Salsola yazdiana و  Artemisia seiberiدر عرصه پخش سیلاب و شاهد از نظر آماری فاقد اختلاف معنی‌دار بودند. عملیات پخش سیلاب موجب حضور گونه‌های Zygophyllum europterum ، Salsola yazdiana وArtemisia seiberi در عرصه شده است. درصد پوشش گیاهی این گونه‌ها در وضعیت فعلی اندک است، ولی با تکرار آبگیری در محدوده پخش سیلاب، ممکن است تغییرات مشهودی در ترکیب گیاهی عرصه در بلند مدت حاصل آید.
 

کلیدواژه‌ها

• پخش سیلاب
• پوشش
• تراکم
• حضور
• آزمون تی
• سی‌ریزی بافق

عنوان مقاله [English]

Effects of flood water spreading on vegetation cover characteristics (Case Study: Serizi- Bafgh Plain in Yazd province)

نویسندگان [English]

• Ebrahim Atarod ¹
• Naser Baghestani ²
• Jalal Barkhordari ³
• Ali Beman Mirjalili ⁴

¹ Senior Expert of Coexist with desert, Department of Agriculture and Natural Resources, Islamic Azad University, Maybod Branch, Maybod, Iran

² Associate Professor, Forest and Rangeland Department, Yazd Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization(AREEO), Yazd, Iran

³ Research Instructor, Soil Conservation and Watershed Management Research Department, Yazd Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Yazd, Iran

⁴ Researcher, Soil Conservation and Watershed Management Research Department, Yazd Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Yazd, Iran

چکیده [English]

    This study was carried out in the Serizi- Bafq flood water spreading area of Yazd province. Vegetation sampling was performed in four flood spreading areas and the adjoining area as control in a completely randomized design. In order to investigate the vegetation changes, the transect-quadratic method was used and three transects with a length of 100 meters were established. On each transect, 10 plots of 5×5(m2) were used. Collectively, 120 plots were installed inside the flood spreading area as well as in the control area. The parameters of canopy cover, density and presence of the plants in the flood and control areas were measured. The data were analyzed using t-test in SPSS software. The results showed that the percentage of canopy cover, density and presence of Hammada salicornia, Seidlitzia rosmarinus as well as the percentage of total canopy, total density and total species presence showed a significant difference at the 1% level. A significant difference was also found for litter coverage at the 5% level. The total percentage of annuals, Zygophyllum europterum, Salsola yazdiana, and Artemisia seiberi in the flood and control areas was not statistically significant. Flood water spreading operations have led to the presence of Zygophyllum europterum, Salsola yazdiana, and Artemisia seiberi. The vegetation percentage of these species is low in the current situation, but with repeated water logging in the flood spreading area, there may be significant changes in the long-term vegetation composition.

کلیدواژه‌ها [English]

• Flood water spreading
• Canopy Cover
• Density
• Presence
• T-test
• Serezi-Bafgh