همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشگاه زنجان، ایران

2 استادیار، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشگاه زنجان، ایران

3 دانشیار، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشگاه زنجان، ایران

چکیده

رشد سریع جمعیت و افزایش روزافزون تقاضا برای غذا موجب گردیده که بهره‌برداری از منابع طبیعی نسبت به ادوار گذشته سیر صعودی داشته باشد که ادامه چنین روندی می‌تواند پیامدهای منفی به دنبال داشته و منجر به بحران‌های زیست‌محیطی و تهدید امنیت بشر و اکوسیستم‌ها گردد. این تحقیق با هدف بررسی وضعیت منابع طبیعی غرب استان کردستان و نقش اقدامات پدافندی در مدیریت بحران منابع طبیعی انجام گردید. جامعه آماری تحقیق شامل روستاییان غرب استان کردستان (133837=N) می باشد که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 220 نفر انتخاب گردید. داده‌ها با استفاده از ابزار پرسشنامه جمع‌آوری گردید. روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه بر اساس نظر گروهی ازاساتید و کارشناسان و پایایی آن با اجرای پیش آزمون و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بالای 70/0 برای بخش‌های مختلف پرسشنامه تایید گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها بوسیله نرم‌افزار SPSS20 انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد که سطح تخریب منابع طبیعی از دیدگاه 95 درصد پاسخگویان در سطح بالا ارزیابی شده است. همچنین نتایج نشان داد که اقدامات پدافندی اعم از اقدامات غیرعاملی و سطح رضایت از اقدامات عاملی دارای اثر منفی و معنی داری بر سطح تخریب منابع طبیعی در منطقه مورد مطالعه می‌باشند. نتایج حاکی از تبیین 7/41 درصد از تغییرات سطح تخریب منابع طبیعی توسط اقدامات پدافندی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of defense actions on natural resources crisis management (Case study: West of Kurdistan province)

نویسندگان [English]

  • Seyed Farzad Sajadi 1
  • Mohamad Badsar 2
  • Gholamreza Mojaradi 3

1 Former M.Sc. Student in Rural Development, Department of Agriculture Extension, Communication and Rulal Development, Zanjan University, Iran

2 Assistant Professor, Department of Agriculture Extension, Communication and Rulal Development, Zanjan University, Iran

3 Associate Professor, Department of Agriculture Extension, Communication and Rulal Development, Zanjan University, Iran

چکیده [English]

     Rapid population growth and ever-increasing demand for food lead to increase the exploitation of natural resources compared to the previous period and the continuation of this trend could lead to negative consequences and environmental crises, threatening human security and ecosystems. Therefore, this study was conducted to investigate the status of natural resources in West of Kurdistan Province and the role of defense actions on natural resources crisis management. The population of this study consisted of the villagers of West of Kurdistan Province (N = 133837). The sample size was calculated to be 220 using Cochran's formula. The data were collected using a questionnaire. The face and content validity of the questionnaire was confirmed by panel of experts and the reliability of instrument was confirmed by conducting a pre-test and calculating a Cronbach's alpha coefficient more than 0.70 for different sections of the questioner. The data analysis was performed using SPSs20 software. The findings showed that from the perspective of 95% of respondents, the degradation of natural resources is evaluated at a high level. The results also showed that the defense actions including passive defense and the level of satisfaction from defense operating actions had a significant negative effect on the degradation of natural resources in the study area. Also, the results showed that 41.7% of the variations of the natural resources degradation was explained by defense activities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crisis management
  • Kurdistan
  • natural resources
  • passive defense

-ارکات، ج. و زمانی، ش.، 1394. مکان‌یابی تسهیلات حساس بادرنظرگرفتن اصول پدافندغیرعامل. علوم و فناوری‌های پدافند نوین، 6(4): 276-265.

-کریمی، ک.، و کرمی دهکردی، ا.، 1393. دانش بهره‌برداران خانوادگی درباره اهمیت حفاظت از مراتع و تأثیر طرح‌های مرتع‌داری بر آن: مطالعه موردی شهرستان ماهنشان. پنجمین کنگره علوم ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایران و اولین کنفرانس بین المللی خدمات مشاوره‌ای روستایی در آسیا و اقیانوسیه، دانشگاه زنجان.

-شکیب، ه. و مقدسی‌موسوی، ع.، 1385. مدیریت بحران در پایتخت. مجموعه مقالات دومین سمینار ساخت ‌و ساز در پایتخت، دانشگاه تهران.

-حسین‌علی، ف.، 1386. شبیه‌سازی آتش‌سوزی جنگل با استفاده از سامانه‌های اطلاعات مکانی‌یابی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه گرگان.

-جوانمردی، م.، زنجیرچی، م.، کرباسیان، م. و خبوشانی، ا.، 1390. شناسایی عوامل موثر بر افزایش سطح چابکی سازمان با رویکرد شبکه‌های عصبیRBF جهت ارتقا پدافند غیرعامل. پدافندغیرعامل، 2: 82-71.

-گودرزی، ز.، و خسروی‌پور، ب.،1391. آمایش سرزمین در مدیریت و برنامه‌ریزی برای توسعه پایدار کشاورزی و منابع طبیعی. نخستین همایش منطقه‌ای توسعه پایدار منابع طبیعی غرب کشور: چالش‌ها و راهکارها. 14 اردیبهشت، دانشگاه پیام‌نور، لرستان.

-رنجبر، م.، و بیات، س.، 1389. بررسی مخاطرات طبیعی شهرستان خمین با تاکید بر زلزله و مدیریت بحران. جغرافیایی چشم‌انداز زاگرس، 2(4): 49- 37.

-پوریان، م.، ابراهیم‌پور، ر. و کاظم‌پور، ز.، 1392. نقش پدافند غیرعامل در امنیت زیست محیطی. پدافند غیرعامل و امنیت. اولین همایش سراسری محیط زیست، انرژی و پدافند زیستی، 10ص.

-شعبانعلی‌فمی، ح.، 1389. اصول ترویج و آموزش کشاورزی، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.

 -Azkia, M., 1995. Aspects of socio- economical range management programs carried out in the province. Proceedings of the national conference of pasture and rangeland, publisher of forests, rangeland and watershed management Tehran, 440p.
-Bouahim, S., Rhazi, L., Amami, B., Sahib, N., Rhazi, M., Waterkeyn, A., Zouahri, A Mesleard, F., Muller, S. D. and Grillas, P., 2010. Impact of grazing on the species richness of plant communities in Mediterranean temporary pool (western Morocco). Determining appropriate sample size insurvey research, Information Comptes Rendus Bioloies, 333:670-679.
-Miraki, M., Akbarinia, M., Ghazanfari, H., Ezati, S. and Haidari, A., 2014. Presentation of management solutions for firefighting, using the decision support system at Northern Zagros forests (Case study: Marivan forests). 755 Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 21(4): 742-755.