نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جابر شریفی ¹
• فرهنگ قصریانی ²
• یونس رستمی کیا ¹

¹ استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران

² استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

گونهL. Festuca sulcata ازگندمیان چند‌ساله ویژه مراتع نیمه‌استپی مناطق آلپی است. به‌منظور ارزیابی کیفیت رشد، عملکرد تولید علوفه و تولید بذر، پنج اکسشن از این گونه در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی در شرایط دیم با سه تکرار در ایستگاه سامیان اردبیل کاشته شد. پس از استقرار نهال‌ها، در پایان فصل رویش، صفاتی از قبیل درصد زنده‌مانی، پوشش‌تاجی، ارتفاع بوته، قدرت نهال و عملکرد علوفه و بذر از سال 1389 تا 1393 اندازه‌گیری گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SAS مورد تجزیه واریانس قرار گرفت و مقایسه میانگین صفات مورد ارزیابی به روش دانکن در سطح 5% خطا انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین درصد پوشش‌تاجی (77/997 سانتی‌متر‌مربع)، ارتفاع بوته (88/45 سانتی‌متر) و قوه نامیه بذر (100%) به اکسشن سرعین-کوه آلوارس تعلق داشت. میانگین تولید علوفه آن 58/528 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار بود. در عملکرد تولید بذر بین اکسشن‌ها اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد ولی بین سال‌ها اختلاف معنی‌داری در سطح 1% وجود داشت. میانگین تولید بذر آن در اکوتیپ‌های مورد مطالعه 33/95 کیلوگرم در هکتار بود. در نتیجه اکسشن‌های‌ برتر از این گونه که دارای توان بالایی از نظر تولید علوفه هستند، می‌توانند در فرایند احیاء و توسعه مراتع نیمه‌استپی در منطقه آلپی مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

• L. Festuca sulcata
• اکسشن‌های برتر
• تولید علوفه
• تولید بذر
• اردبیل

عنوان مقاله [English]

Assessment of preferred better accessions of Festuca sulcata L. for improvement and developmend alpine ranglands of Ardabil province

نویسندگان [English]

• Jaber Sharifi ¹
• Farhang Ghasriani ²
• Younes Rostamikia ¹

¹ Assistant professor, Department of Forests and Rangeland, Agriculture and Natural Resources Research Center of Ardabil Province- Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Iran

² Assistant professor, Department of Rangeland Research, Research Institute of Forests and Rangelands-Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Iran.

چکیده [English]

     Festuca sulcata L. as a perennial grass is special to semi- steppe rangelands in alpine regions. In order to evaluate the growth quality, forage and seed yields, five extensions of this species were planted under rainfed conditions in a completely randomized block design with three replications at Samian station in Ardebil. After establishment of the seedlings, traits, such as viability percentage, crown cover, shrub height, seedling vigor, and forage and seed yields were measured from 2010 to 2014, at the end of the growing season. The data were analyzed using SAS software and comparison of the means of the evaluated traits was performed by Duncan's multiple range tests at P ≤ 0.05. The results showed that the greatest percentages of crown cover (997.77 cm²), shrub height (45.88 cm) and seed viability (100%) were belonged to Sarein-Alvaris accession. Average values of forage and seed yields were 528.58 and 93.33 kg ha^-1 y^-1, respectively. There was no significant difference between accessions in term of seed yield but there was a significant difference (P ≤ 0.01) between years. The average seed production in the studied ecotypes was 95.33 kg ha^-1. Consequently, superior accessions of this species with great potential for foliage production can be used in the process of restoration and development of semi- steppe rangelands in alpine region.

کلیدواژه‌ها [English]

• Ardabil
• Festuca sulcata L
• forage production
• superior accessions
• seed production