نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مریم شهری ¹
• علی آریاپور ²
• حمیدرضا محرابی ³

¹ دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران

² دانشیار، گروه مرتعداری، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران

³ استادیار، گروه مرتعداری، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران

چکیده

در این تحقیق کیفیت علوفه سه گونه مرتعی Poa bulbosa، Trifolium repensوAstragalus gossypinus در سه مرحله فنولوژیکی (رشد رویشی، گلدهی و زمان رسیدن بذر) در استان لرستان، شهرستان بروجرد مورد مطالعه قرار گرفت. بوسیله نمونه برداری تصادفی و 5 تکرار با استفاده از 10 پایه گیاهی بر روی خط ترانسکت داده‌ها برداشت شدند. شاخص­های کیفی اندازه‌گیری و با استفاده از آنالیز واریانس و آزمون دانکن، میانگین داده­ها با یکدیگر مقایسه گردیدند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که مقدار ماده خشک قابل هضم در میان گونه‌های مختلف اختلاف معنی‌داری نداشت اما مقدار این شاخص در مراحل مختلف فنولوژیکی دارای اختلاف معنی‌داری در سطح 1 درصد بود و بیشترین و کمترین میزان به ترتیب به مقدار 61/34 و 24/24 درصد مربوط به بذر دهی و قبل از گلدهی می‌باشد. مقدار پروتئین خام در میان گونه‌های مختلف و مراحل مختلف فنولوژیکی و اثر متقابل آنها در سطح 5 درصد اختلاف معنی‌داری نشان داد و بیشترین و کمترین میزان 06/21 و 97/17 درصد به ترتیب مربوط به گونه‌های Trifolium repens و Poa bulbosa بود. مقدار فیبر خام در میان گونه‌های مختلف اختلاف معنی‌داری نشان نداد اما مقدار این شاخص در مراحل مختلف فنولوژیکی و اثر متقابل آنها دارای اختلاف معنی‌داری در سطح 5 درصد بود و بیشترین و کمترین میزان به ترتیب به مقدار 30/94 و 86/20 درصد مربوط به زمان بذردهی و قبل از گل دهی می‌باشد. بیشترین و کمترین میزان دیواره سلولی منهای همی سلولوز به ترتیب به میزان 6/57 و 26/31 درصد مربوط به گونه‌های Poa bulbosa و Trifolium repensبودند. با توجه به نتایج بدست آمده به ترتیب گونه‌هایTrifolium repens، Poa bulbosaو Astragalusgossypinus از کیفیت علوفه بهتری در مراحل مختلف فنولوژیکی قبل از گلدهی برخوردار بودند که این موضوع بیانگر بهترین زمان چرا در ماه‌های اردیبهشت و خرداد می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• Poa bulbosa
• Trifolium repens
• Astragalus gossypinus
• کیفیت علوفه
• مرحله فنولوژی

عنوان مقاله [English]

Forage quality of tree species of rangeland plants (Astragalus gossypinus, Trifolium repens and Poa bulbosa) in different phenological stages in Sarab-Sefid Borujerd rangeland, Lorestan province

نویسندگان [English]

• Maryam Shahri ¹
• Ali Ariapour ²
• Hamidreza Mehrabi ³

¹ Former M.Sc. Student in Range Management, Borujerd Branch, Islamic Azad University, Borujerd, Iran

² Associate Professor, Department of Range Management, Borujerd Branch, Islamic Azad University, Borujerd, Iran

³ Assistant Professor, Department of Range Management, Borujerd Branch, Islamic Azad University, Borujerd, Iran

چکیده [English]

In the present study, forage quality of three range species including Astragalus gossypinus, Trifolium repens and Poa bulbosa at three phenological stages, (vegetative growth, flowering, seed maturity time) in Borujerd county of Loretan province were evaluated. Data were collected by random sampling using 10 individual plants on transect line in 5 replication. Qualitative indexes were measured and data were compared using ANOVA and Duncan test. Results indicated that DMD is not significant between different species, but it was significant differences (p< 0.01) among the various phenological stages. The highest and the lowest were 34.61 and 24.24% respectively for seeding and before flowering stages. The amount of crude protein was significant at (p< 0.05) in different species, phenological stages and their interactive effect. The highest and the lowest crude protein were obtained in 21.06 and 17.97% in Trifolium repens and Poa bulbosa respectively. The amount of crude fiber was not significant difference between species, on the other hand, in different phenological stages and their interaction was significant at (p< 0.05).The highest and the lowest of crude fiber were 94.30 and 20.86% in seeding time and before flowering phenological stages. The highest and the lowest of amount of ADF were obtained in Poa bulbosa and Trifolium repens with 57.6 and 31.26% respectively. According to obtained results, Trifolium repens, Poa bulbosa and Astragalus gossypinus had better forage quality respectively in before flowering stage where this issue indicates the best time for animal grazing is in May and June.

کلیدواژه‌ها [English]

• Forage quality
• Phenology stages
• Poa bulbosa
• Trifolium repens and Astragalus gossypinus