نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فیض اله قنبری ¹
• محسن توکلی ²
• مهدی حیدری ³
• حسن فتحی زاد ⁴

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد بیابان‌زدایی دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

² دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

³ دانشیار گروه علوم جنگل، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

⁴ دانشجوی دکتری بیابانزدایی، گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

      در حال حاضر کمبود آب و بیابان‌زایی از مشکلات جدی در بسیاری از نواحی دنیا محسوب شده که توسعه پوشش گیاهی و رشد محصولات کشاورزی را در معرض خطر جدی قرار داده است. ازاین‌رو مدیریت صحیح و بکارگیری روش‌های نوین به‌منظور افزایش بازدهی آبیاری و در نتیجه بهبود بهره‌برداری از منابع محدود آب، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. یکی از این روش‌ها که اخیراً مورد توجه قرار گرفته، استفاده از افزودنی‌های مختلف مانند پلیمری و طبیعی است. هدف از این تحقیق بررسی اثر سوپرجاذب‌های طبیعی و مصنوعی بر عملکرد گونه کهور پاکستانی در شرایط اقلیمی و ادافیکی مناطق خشک استان ایلام به‌ویژه در دشت محسن‌آب شهرستان مهران است و موضوعی است که کمتر در این منطقه و به‌طورکلی در حوزه مناطق خشک و نیمه‌خشک به آن پرداخته شده است. در این راستا اثرهای افزودنی‌های طبیعی (خاک‌برگ و خاک‌ارّه) و سوپرجاذب مصنوعی (پلیمر نانوهورسان) بر نهال‌های کهور پاکستانی با مقایسه میانگین 13 شاخص رویشی و فیزیولوژی در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشان داد که اثر منابع تغییرات برون گروهی (تیمارها) بر کلیه صفات مورفولوژی و فیزیولوژی گونه مورد مطالعه به‌جز در صفات رویشی، ضریب پایداری و شاخص ویژه سطح برگ در سطح آماری پنج درصد معنی‌دار بوده است. بنابراین به‌عنوان یک نتیجه‌گیری کلی، می‌توان گفت که اکثریت شاخص‌های رویشی نهال‌های کهور پاکستانی در اثر استفاده از تیمارهای مورد بررسی بهبود یافته است، بنابراین اضافه کردن افزودنی‌های طبیعی و غیرطبیعی در این منطقه و مناطق مشابه توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

• سوپرجاذب
• کهور پاکستانی
• خاک اره
• بقایای گیاهی
• مهران

عنوان مقاله [English]

The effect of superabsorbent polymer, humus and sawdust on vegetative traits and physiology of of Prosopis juliflora in desert area (Case Study: Mehran Region)

نویسندگان [English]

• feizollah Ghanbari ¹
• Mohsen Tavakoli ²
• Mehdi Heydari ³
• Hasan Fathizad ⁴

¹ M.Sc. in Combating Desertification, Department of Rangeland and Watershed Management, Agriculture Faculty, Ilam University, Ilam, Iran

² Associate Prof., Department of Rangeland and Watershed Management, Agriculture Faculty, Ilam University, Ilam, Iran

³ Associate Prof., Department of Forest Sciences, Agriculture Faculty, Ilam University, Ilam, Iran

⁴ Ph.D. in Combating Desertification, Department of Arid and Desert Regions Management, College of Natural Resources & Desert Studies, Yazd University, Yazd, Iran

چکیده [English]

    Nowadays, water scarcity and desertification are serious problems in many parts of the world, which puts the development of vegetation and the growth of agricultural products at serious risk. Therefore, proper management and application of new methods to increase irrigation efficiency and thus improve the utilization of limited water resources is an inevitable necessity. One of these methods that have been considered recently is the use of various additives such as polymer and natural. This study aimed to investigate the effect of natural and artificial superabsorbents on the performance of Prosopis Juliflora in climatic and edaphic conditions of arid areas of Ilam province, especially in Mohsenab plain of Mehran city, and it is an issue that is less addressed in this region and in general in the field of arid and semi-arid regions. In this regard, the effects of natural additives (Humus and Sawdust) and artificial superabsorbent (Nanohursan polymer) on Prosopis juliflora have been compared by comparing the average of thirtheen vegetative and physiological indexes in a completely randomized block design. The results of this study showed that the effect of superabsorbents (treatments) on all morphological and physiological traits of the studied species except for vegetative traits, stability coefficient, and specific leaf area index was statistically significant at p < /em>< 0.05. Therefore, as a general conclusion, it can be said that the majority of growth characteristics of Prosopis juliflora have improved due to the use of the studied treatments, and therefore, the addition of natural and unnatural additives in this region and similar areas is recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

• Superabsorbent
• Prosopis juiliflora
• humus and sawdust
• Mehran