تحقیقات مرتع و بیابان ایران

همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

تغییرات مکانی ویژگی‌های شیمیایی خاک سطحی در رابطه با تاج پوشش دو گونه بالشتکی Astragalus myriacanthus و Acantholimon spinosum در مراتع استان یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مرتع‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، ایران

2 دانشیار، گروه مرتع‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، ایران

3 استاد، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

خاک و گیاه در اکوسیستم­های طبیعی همواره در کنش متقابل با یکدیگر هستند. ساختار و ویژگی­های متفاوت گونه­های گیاهی یک منطقه در درازمدت بر متغیرهای محیطی به‌ویژه خاک تأثیر می­گذارد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر دو گونه بالشتکیAstragalus myriacanthus و Acantholimon spinosum بر برخی از ویژگی­های شیمیایی خاک در موقعیت­های مکانی متفاوت انجام شد. نمونه‌برداری خاک در اوایل پاییز 96 به صورت تصادفی با انتخاب 20 تکرار (10 پایه از هر یک از گونه­ها) از چهار موقعیت مکانی (لبه شیب رو به بالا، لبه شیب رو به پایین، مرکز و بیرون) در مراتع چنار ناز استان یزد انجام و در کل 80 نمونه خاک برداشت شد. سپس ویژگی­های شیمیایی خاک ازجمله pH، EC، ماده آلی کل، ماده آلی ذره­ای و نیتروژن کل اندازه‌گیری شدند. بررسی تأثیر حضور بوته­ها بر خصوصیات خاک نشان داد که پارامترهای ماده آلی (با میانگین %66/1)، نیتروژن کل (با میانگین %۲۲/۰)، هدایت الکتریکی (با میانگین  Ms/cm۹۷/۳۶۸) و ماده آلی ذره­ای (با میانگین ۲۸/۱%) در زیراشکوب بوته A. myriacanthus به‌طور معنی‌داری بیشتر از خاک بیرون اشکوب (به‌ترتیب با میانگین­های% ۹۲/0،% ۱۳/0، Ms/cm ۵/۱۳۹ و% ۵۸/۰) بود (0۵/۰P<). نیتروژن کل و ماده آلی ذره‌ای در ضلع بالایی نسبت به سه مکان نمونه‌برداری دیگر بیشترین مقدار را دارا بود. همچنین نتایج نشان داد که ماده آلی کل (با میانگین %۷۷/۱)، نیتروژن کل (با میانگین% ۲۳/۰)، هدایت الکتریکی (با میانگین Ms/cm 46/215) و اسیدیته خاک (با میانگین ۹۷/۷) زیر تاج پوشش  A. spinosumنسبت به خاک بیرون اختلاف معنی­داری نداشتند. در حالی‌که ماده آلی ذره­ای با میانگین% ۴۹/۱ دارای بیشترین مقدار زیر تاج پوشش نسبت به خاک بیرون و همچنین سایر اضلاع نمونه‌برداری بود. درمجموع این مطالعه نقش متفاوت گیاهان بالشتکی مختلف را بر ویژگی­های شیمیایی و کیفی خاک بیان کرد، به‌نحوی‌که با شناخت این نقش می­توان کمک شایانی به اصلاح، توسعه و حفظ رویشگاه­های آنها نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Spatial variation of soil chemical properties in relation to the canopy of two cushion plants Astragalus myriacanthus and Acantholimon spinosum in Yazd province

نویسندگان [English]

  • Shadi Hazhir 1
  • Reza Erfanzadeh 2
  • Mohammad Jafari 3

1 Spatial variation of soil chemical properties in relation to the canopy of two cushion plants Astragalus myriacanthus and Acantholimon spinosum in Yazd province

2 Associate Professor, Rangeland Management Department, Tarbiat Modares University, Mazandaran, Iran

3 Professor, Department of Reclamation of Arid and Mountainous Regions, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

چکیده [English]

Soil and plants in natural ecosystems are always interacting with each other. The different structure and characteristics of plant species in an area in the long term affect environmental variables, especially on the soil. The aim of this study was to investigate the effect of two different plant species, Astragalus myriacanthus and Acantholimon spinosum, on some soil chemical properties in the different spatial locations. Soil sampling in early fall 2018 by randomly selecting 20 replicates (10 individuals of each species) from four locations (upward slope edge, downward slope edge, center and outside (as control)) in sycamore rangelands Naz, Yazd province, was done and a total of 80 soil samples were collected. Then, chemical properties of the soil including pH, EC, total organic matter (TOM), particulate organic matter (POM) and total nitrogen (TN) were measured in the laboratory. The effect of plant presence on soil properties showed that the parameters of organic matter (mean 1.66%), total nitrogen (mean 0.22%), electrical conductivity (mean 368.97 Ms / cm) and POM (with an average of 1.28%) in beneath A. myriacanthus significantly more than the soil outside the floor (with averages of 0.92%, 0.13%, Ms / cm 139.5, 58, respectively (P <0.05). TN and POM in upslope edge were significantly higher than other edges. In A. spinosum, there were no significsnt differences of TOM (1.77%), TN (0.23%), EC (215.46 Ms/cm) and pH (7.97) in beneath with outside the canopy. While the POM with an average of 1.49% had the highest amount under the canopy relative to the outside soil as well as other sampling sides. In general, this study expresses the different role of different cushion plants on the chemical and qualitative characteristics of the soil, which by recognizing this role can help to improve, develop and maintain their habitats.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cushion plants
  • total organic matter
  • particulate organic matter
  • canopy
مراجع
 
Amozgar, L., Ghorbani, J., Shokri, M. and Zali, S.H., 2015. Comparing the vegetation and soil seed bank in six vegetation types of lowland rangelands in Behshahr, Mazandaran province. Iranian Journal of Rangeland, 8(4): 351-362.
Abdi, N., Maddah Arefi, H. and Zahedi Amiri, G.H., 2008. Estimation of carbon sequestration in Astragalus rangelands of Markazi province (Case study: Malmir rangeland in Shazand region), Iranian Journal of Range and Desert Research, 15(2): 269-282.
Arroyo, M.K., Cavieres, L.A. and Penaloza, A., 2003. Positive associations between the cushion plant Azorella monantha (Apiaceae) and alpine plant species in the Chilean Patagonian Andes. Journal of Plant Species Biology, 29(3): 40-47.
Baghestani Maybodi, N., Dashtakian K. and Fayaz, M., 2015. Vegetation Types of Yazd Province, p 455.
Busso, M., Carlos, A., Bonvissuto, S. and Griselda, L., 2009. Soil seed bank in and between vegetation patches in arid Patagonia. Journal of Environmental Experimental Botany, 67:188-195.
Cambardella, C.A. and Elliott, E.T., 1992. Particulate soil organic-matter changes across a grassland cultivation sequence. Soil Science Society of America Journal, 56(3):777-783.
Cavieres, L.A., Badano, E., Sierra-Almeida, I. and Molina-Montenegro, A., 2007. Microclimatic modifications of cushion plants and their consequences for seedling survival of native and non-native herbaceous species in the high Andes of central Chile. Arctic, Antarctic, and Alpine Research, 39(2): 229-236.
Campbell, C.A., Lalond, G.P., Biederbeck, O., Wen, G., Schoenau, J. and Hahn, D., 1999. Seasonal trends in soil biochemical attributes. Effects of crop management on a Black Chernozm. Canadian Journal of Soil Science, 79(1):85-97.
Charman, P. and Roper, M., 2007. Soil organic matter. In Soils–their properties and management. 3rd edn.(Eds PEV Charman and BW Murphy) pp. 276–285. Oxford University Press: Melbourne. 276–285pp.
Erfanzadeh, R., Bahrami, B., Motamedi, J. and Petillon, J., 2014.Changes in soil organic matter driven by shifts in co-dominant plant species in a grassland. Journal of Geoderma, (213): 74-78.
Haynes, R.J., 2005. Labile organic matter fractions as central components of the quality of agricultural soils: An overview. Journal of Advances and Agronomy, 85: 221-268.
Elfstrand, M., Feddermann, N., Ineichen, K., Nagaraj, V.J., Wiemken, A., Boller, T. and Salzer, P., 2005. Ectopic expression of the mycorrhiza specificchitinasegene Mtchit 3–3in Medicago truncatula root organ cultures stimulates spore germination of glomalean fungi. Journal of New Phytologist, (167): 557–570.
Gavili, E. and Vahabi, M.R., 2010. The effect of some soil characteristics on range vegetation distribution in central Zagros, Iran. Journal of Water and Soil Science, 16(59): 245-258.
Hupp, N., Llambí, LD, Ramírez, L. and Callaway, R., 2017. Alpine cushion plants have species-specific effects on PLANT ecology and diversity 13 microhabitat and community structure in the tropical Andes. Journal of Vegetation Science, 28(5):928–938.
Jafarian, Z., Karimzadeh, A., Ghorbani, J. and Akbarzadeh, M., 2010. Identification of ecological species groups and their environmental factors. Journal of Ecology, (59): 77-88.
Kashi Zenouzi, L., Banedj Shafiee, S.H. and Saadat, H., 2016. Relationship between soil physicochemical properties and some range species. Iranian Journal of Range and Desert Research, 23(1): 150-160.
Khatyrnamny, J., 2006. Atriplex effect on rangeland soils of Golestan province. Iranian Journal of Range and Desert Research, 12 (2): 311-334.
Khaksarzadeh, V., Jankju, M. and Lakzian, A., 2015. Effects of grazing and canopy cover of shrub plants on the symbiotic relationships between plants and mycorrhiza in Baharkish rangelands Quchan. M.Sc. Thesis.
Li, F.R., Zhao, W.Z., Kang, L.F., Liu, J.L., Huang, Z.G. and Wang, Q., 2009. Seed distribution of four co-occurring grasses around Artemisia halodendron shrubs in a sandy habitat. Journal of Acta Ecological, 35(3):444-451.
Losapio, G., Pugnaire, F.I., O'Brien, M.J. and Schöb, C., 2018. Plant life history stage and nurse age change the development of ecological networks in an arid ecosystem. Journal of Oikos. doi: [10.1111/oik.05199].
Molenda, O., Reid, A. and Lortie, C.J., 2012. The alpine cushion plant Silene acaulis as foundation species: a bug’s-eye view to facilitation and microclimate. Journal of PLoS One, 7(5): 23-37.
Minor, M.A., Babenko, A.B., Ermilov, S.G., Khaustov, A. and Makarova, O.L., 2016. Effects of cushion plants on high-altitude soil microarthropod communities: cushions increase abundance and diversity of mites (Acari), but not springtails (Collembola). Journal of Arctic Antarctic and Alpine Research, 48(3): 485-500.‏
Motamedi, J., Bahrami, B. and Erfanzadeh, R., 2013. Assessing the impact of Pteropyrum Aucheri species on particulate organic matter and soil aggregate dispersion. Journal of Applied soil Research, 1(1):65-80.
Mozafarian, M., 2012. Recognition of Medicinal and Aromatic Herbs in Iran, Moaser Publisher.
Nosetto, M., Jobbágy, E. and Paruelo, J., 2006. Carbon sequestration in semi-arid rangelands: comparison of Pinus ponderosa plantations and grazing exclusion in NW Patagonia. Journal of Arid Environments, 67 (1): 142-156.
Novara, A., Gristina, L., Saladino, S.S., Santoro, A. and Cerdà, A., 2011. Soil erosion assessment on tillage and alternative soil managements in a Sicilian vineyard. Soil and Tillage Research, 117:140-147.‏
Page, A.L., 1982. Methods of soil analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. American Society of Agronomy, Soil Science Society of America, Madison, Wisconsin. 1159.
Raevel, V., Anthelme, F., Meneses, R.I. and Munoz, F., 2018. Cushion-plant protection determines guild-dependent plant strategies in high-elevation peatlands of the Cordillera Real, Bolivian Andes. Perspectives in Plant Ecology, Evolution and Systematic, 30:103-114.
Rezaei, S.A., Gilkes, R.J. and Andrews, A., 2006. Minimum data Set for assessing soil quality and rangelands. Journal of Geoderma, 136(1): 229-234.
Rousk, K., Sorensen, P.L. and Michelsen, A., 2016. Nitrogen transfer from four nitrogen-fixer associations to plants and soils. Journal of Ecosystems, 19(8):1491-1504.‏
Roem, W.J. and Berendse F., 2000. Soil acidity and nutrient supply ratio as possible factors determining changes and plant species diversity and grassland and heathland communities. Journal of Biological Conservation, 92(2): 151-161.
Tatian, M.R., Zabihi, A.R., Tamartash, R. and Shabani, M., 2011. Identification of plant species representing some soil characters in Qom mountain rangeland by using regression techniques. Journal of Ecology, (58): 21-28.
Ward, D., Trinogga, J., Wiegand, K., du Toit, J., Okubamichael, D., Reinsch, S. and Schleicher, J., 2018. Large shrubs increase soil nutrients in a semi-arid savanna. Journal of Geoderma, 310:153–162.
Yao, Y., Shao, M., Fu, X., Wang, X. and Wei, X., 2019. Effects of shrubs on soil nutrients and enzymatic activities over a 0–100 cm soil profile in the desert-loess transition zone. Journal of Catena, 174: 362-370.
Zandi, L., Erfanzadeh, R. and Joneidi Jafari, H., 2017. Rangeland use change to agriculture has different effects on soil organic matter fractions depending on the type of cultivation. Journal of Land Degradation & Development, 28(1): 175-180.
Zhoue, X., Philippis, R., Ye, C., Ke, T., Zhang, Y. and Chen, L., 2019. The facilitative effects of shrub on induced biological soil crust development and soil properties. Journal of Applied Soil Ecology https://doi.org/10.1016/j.apsoil.2019.02.010.
Zhang, Y., Duan, P., Zhang, P. and Li, M., 2018. Variations in Cyanobacterial and algal communities and soil characteristics under biocrust development under similar environmental conditions. Journal of Plant Soil, 429:241–251. https://doi.org/10.1007/s11104- 017-3443-2.
تحقیقات مرتع و بیابان ایران
دوره 28، شماره 3
مهر 1400
صفحه 410-423
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار