نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کاشان، ایران
چکیده
تثبیت بیولوژیک شنزارها یکی از راههای جلوگیری از فرسایش بادی و ایجاد طوفانهای شن و ماسه میباشد. اسکنبیل یکی از گونههای گیاهی است که به سبب ساختار ریشهای منحصر بفرد، توان استقرار در شنزارها و تثبیت آنها را دارد. در این تحقیق برآنیم که مناسبترین گونه و سن درختچه اسکنبیل جهت کاشت در سه نقطه مختلف ریگ بلند کاشان را بررسی نماییم. این تحقیق در قالب طرح آماری اسپلیت پلات (کرتهای خرد شده) بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با متغییراصلی سن، عامل فرعی گونه، با چهار تکرار و در سه نقطه از نوار ریگ بلند که از نظر فرم تپه‌‌ها، ارتفاع، پوشش گیاهی و تأثیر فرسایشی طوفانها متغیر بوده و در مجموع نماینده ویژگیهای اکولوژیکی بندریگ می‌‌باشند، به مرحله اجرا گذاشته شد. تجزیه واریانس داده‌‌ها نشان داد که اختلاف بین مکان‌های مختلف و سن نهالها و گونههای متفاوت اسکنبیل در سطح احتمال یک درصد، معنیدار میباشد. در هر سه گروه سنی، Calligonum turkestanicum با 15/61 درصد دارای بیشترین استقرار و C. comosum در رتبه دوم و گونههای C. schizopterum , C. bungei به ترتیب در رتبه‌های سوم و چهارم قرار دارند. منطقه سیازگه با میانگین 7/59 درصد بالاترین میزان درصد استقرار نهالها را به خود اختصاص داده است. نهالهای سه ساله با میانگین 7/58 درصد با نهالهای دو ساله با میانگین 01/57 درصد اختلاف معنیدار نداشته و با نهالهای یکساله با میانگین 84/53 درصد در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنیدار دارند. بر این اساس، استفاده از نهالهای دوساله C.turkestanicum و نهالهای سه ساله C. comosum جهت تثبیت شن در منطقه کاشان توصیه می‌گردد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Determination of the best species and age trees Calligonum for planting in the Kashan sand dunes
نویسنده [English]
- Morteza Abtahi
Research Division of Natural Resources, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Isfahan, Iran
چکیده [English]
Biological stabilization of dunes is one way to prevent wind erosion and the creation of sandstorms. Clligonum is one of the plant species that due to its unique root structure can settle in the dunes and stabilize them. In this study, we intend to investigate the most suitable species and age of Calligonum shrub for planting in three different points of Kashan long sand. This research is in the form of split-plot (split plots) based on the randomized block design. Analysis of variance showed that the differences between different locations and the age of different seedlings and species of Calligonum were significant at the level of (p≤0.01). In all three age groups, Calligonum turkestanicum with 61.15% had the highest establishment, and C. comosum is in the second rank, and C. schizopterum and C. bungei species were in the third and fourth ranks, respectively. Siazgeh region, with an average of 59.7%, has the highest percentage of seedlings. Three-year seedlings, with an average of 58.7%, had no significant difference with two-year seedlings with an average of 57.01% and with one-year seedlings with an average of 53.84% at the level of (p≤0.01).Accordingly, the use of 0biennial C. turkestanicum seedlings and three-year C. comosum seedlings is recommended for sand stabilization in Kashan region.
کلیدواژه‌ها [English]
- Calligonum
- biologic fixation
- establishment
- sand dunes
- Kashan
- Al-Homaid, N., Khan, M.H. and Sadiq, M.,1990. Ecology and some desert plant communities of the eastern province of Saudi Arabia. Bibliographic Citation, 4: 253-260.
- Bewal, S., Sharma. S. K., Pardia, A., Shivam, S., Rao, S. R. and Kumar, A., 2009. Utilization of RAPD marker to analyze natural genetic variation in Calligonum polygonoides A key stone species of Thar desert. International Journal Integrative Biology, 5: 148-151.
- Bhandari, M.M., 1995. Biodiversity of Indian desert. In: Taxonomy and Biodiversity. CBS Publishers, Delhi. 29-43p.
- Dashti, H., Azarnivand, H., Shirani, H., Hajabbasi, M. A. and Maddahosseini, S. H. 2011. Response of three Calligonum species to salinity at germination and seedling stages. African Journal of Agricultural Research, 6(19): 4487-4493.
- Danaie, A.R., Razmjouee, D., Yousefi, S.H. And Zolfaghari, S., 2017. Determining the potential habitat of Calligonum comosum using geographic information systems and hierarchical analysis Case study: Hallaf region, Khuzestan province. Iranian Journal of Range and Desert Research, 24(2): 453-461.
- Ehghaghi, R., Mosleh Arani, A., Azimzadeh, H.R., Zargaran, M. and Kiani, B., 2015. Investigation of some ecological characteristics of four Calligonum species in Yazd province. Iranian Journal of Range and Desert Research, 22(1): 168-183.
- Gangizadeh, A.A., 1990. Investigation of some ecological characteristics of Calligonum in Iran. Master Thesis, University of Tehran.
- Ghahraman, A., 1994. Cormophytes of Iran (Plant systematic). university of Tehran, Iran. 841p.
- Javanshir, K., 1968. Plant communities and its role in the use of natural resources. university of Tehran, Iran.
- Khodagholi, M., 1995. Investigation of vegetation and soil in geomorphological units south of Namak Lake. Master Thesis, University of Tehran.
- Liu, Y. X., 1990. Flora in desertis deipublicae populorum Sinarum, Tomus I, II, III. Science Press, Beijing.
- Loghman, H., 1981. Calligonum. Forests and Rangelands Organization. Iran.
- Mao, Z. M. and Pan, B. R., 1986. The classification and distribution of the genus CalligonumL. in China. Journal of Acta Phytotaxonomica Sinica, 24: 98–107.
- Mao, Z. M., Yang, G. and Wang, C. G., 1983. Study on the evolution relation of genus Calligonumfrom Xinjiang based on number of chromosome and anatomic characteristics assimilative shoot. Journal of Acta Phytotaxonomica Sinica, 21:44–48.
- Mosleh Arani, A., Bakhshi Khaniki, G. and Hakimi Bafghi, B.A., 2012. Characteristics of Na+, K+ and free proline distribution in three xerophytes of Stipagrostis pennata, Calligonum polygonoides and Hammada salicornia, in Yazd province. Iranian Journal of Range and Desert Research, 19(4): 581-589.
- Mozafarian, V., 1996. Dictionary of Iranian plant Names. Farhange Moaser publication, Iran, 739p.
- Ren, J. and Tao, L., 2004. Effects of different pre-sowing seed treatments on germination of 10 Calligonum species. Forest Ecology and Management, 195: 291-300.
- Sabeti, H., 1994. Forests, trees and shrubs of Iran, University of Yazd, Iran, 810 p.
- Tao, L., 2000. Genetic diversity and systematical taxonomy of genus Calligonum L. Ph.D. Thesis, Environment and Engineering Institute of Cold and Arid Regions, the Chinese Academy of Sciences, PR China.
- Zhang, H.N., 1992. A study on the species selection of Calligonumand its forestation in the drift-sand area of Cele county. Arid Zone Research, 9(2):8–12.
)