نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• عبدالحمید حاجبی ¹
• محمدامین سلطانی پور ²
• محمد فیاض ³
• احسان زندی اصفهانی ⁴

¹ استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران.

² استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران

³ استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

⁴ دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

    یکی از فاکتورهای مهم در تعیین ظرفیت چرایی مراتع، تعیین ارزش رجحانی گیاهان مرتعی با توجه به نوع دام استفاده کننده از مرتع و تغییرات آن در طول فصل چرا می‌باشد. در این تحقیق، ارزش رجحانی گونه‌های مرتعی در مرتع زمین‌سنگ در استان هرمزگان در ماه‌های فصل چرا (دی تا اردیبهشت) و سال‌های مختلف (1389-1386)، بررسی شد. برای تعیین ارزش رجحانی از روش درصد بهره‌برداری گونه‌های گیاهی و تعیین شاخص رجحان استفاده شد. نتایج در قالب طرح آماری اسپیلیت پلات در زمان در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی در نرم‌افزار SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و میانگین آماری صفت مورد بررسی با آزمون LSD مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین ترجیح دام، در درجه اول از گونه‌های Aeluropus lagopoides و Atriplex leucoclada و در درجه دوم از گونه Alhagi graecorum است. کمترین درصد بهره‌برداری نیز از دو گونه‌ Halocnemum strobilaceum و Desmostachya bipinnata بود. بر اساس طبقه‌بندی شاخص ارزش رجحانی، گونه‌های Aeluropus lagopoides و Atriplex leucoclada جز گونه‌های نسبتا خوش‌خوراک (رجحان نسبی)، گونه‌های Alhagi graecorum و Halocnemum strobilaceum جزو گونه‌های با خوش‌خوراکی متوسط (رجحان متوسط) و گونه‌ Desmostachya bipinnata جزو گونه‌های تقریبا غیر خوش‌خوراک (اجتناب نسبی) بودند.

کلیدواژه‌ها

• شاخص رجحان
• خوش‌خوراکی
• مرتع زمین‌سنگ
• ارزش رجحانی و استان هرمزگان

عنوان مقاله [English]

Study of the palatable range species according to preference index method in Zaminsang region, Hormozgan province

نویسندگان [English]

• Abdolhamid Hajebi ¹
• Mohammad Amin Soltanipoor ²
• Mohammad Fayaz ³
• Ehsan Zandiesfahan ⁴

¹ Assistant Professor, Hormozgan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Hormozgan

² Assistant Professor, Hormozgan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Hormozgan, Iran

³ Assistant Professor, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

⁴ Associate Professor, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

چکیده [English]

One of the important factors in determining the grazing capacity of rangelands is determining the preferred value of rangeland plants according to the type of livestock using the rangeland and its changes during the grazing season. In this study, the preference value of rangeland species in Zaminsang rangeland in Hormozgan province in the months of grazing season (January to May) and different years (2007-2010) was investigated. To determine the preference value, the method of utilization percentage of plant species and determination of preference index were used. The results were analyzed in a split plot statistical design in time in a randomized complete block design in SAS software and the statistical mean of the studied trait was compared with LSD test. The results showed that the most preferred livestock is primarily Aeluropus lagopoides and Atriplex leucoclada and Alhagi graecorum. The lowest percentage of exploitation was from Halocnemum strobilaceum and Desmostachya bipinnata. Based on the preference value index classification, Aeluropus lagopoides and Atriplex leucoclada species are relatively palatable species (relative preference), Alhagi graecorum and Halocnemum strobilaceum species are moderately palatable species (moderate preference) and Desmostachya bipinnata was one of the almost non-palatable (relative avoidance) species.

کلیدواژه‌ها [English]

• Preference index
• palatability
• Zaminsang rangeland
• preference value
• Hormozgan province