همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان

2 استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران

4 استادیار، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

10.22092/ijrdr.2023.128949

چکیده

به منظور تعیین رفتار چرایی بز تالی به عنوان دام غالب منطقه، این بررسی در منطقه سیریک استان هرمزگان از سال 1385 به مدت چهار سال انجام شد. شاخص‌های مورد بررسی این تحقیق شامل زمان ورود و خروج دام از مرتع، مسافت روزانه طی‌شده توسط دام، مسیر دام در مرتع با توجه به شیب آن، حداکثر و میانگین سرعت دام، همچنین مدت زمان استراحت، حرکت و چرای دام در روز بود. برای تعیین شاخص‌های ذکرشده از دستگاه موقعیت‌یاب جغرافیایی جی پی اس گارمین (GPS) استفاده گردید که با استفاده از کمربندی مخصوص به پشت یک بز سه ساله بسته شده و پس از خروج دام از آغل فعال شده، سپس در پایان روز داده‌های آن با استفاده از مدتراک در محیط    ILWIS  استخراج گردید. مسیر حرکت دام به انتخاب چوپان مشخص می‌شد. نتایج رفتار چرایی دام در ماه‌های فصل چرا برای چهار سال مورد مطالعه نشان داد که در بین سال‌ها، میانگین مسافت پیموده‌شده و زمان چرای دام و برای ماه‌های فصل چرا، تمام رفتارها به جز مسافت پیموده‌شده اختلاف معنی‌داری داشتند. میانگین سرعت حرکت دام 65/2 کیلومتر بر ساعت، طول مسافت طی‌شده 8/12 کیلومتر و مدت زمان چرا 4 ساعت و 49 دقیقه بود. همچنین در طی سال‌های بررسی 44 تا 45 درصد از زمانی که دام در مرتع حرکت می‌کرد به چرا اختصاص داشت. شایان ذکر است که اطلاعات استخراج شده از تطابق نقشه مسیر حرکت دام GPS با نقشه شیب منطقه نشان داد که در کل ماه‌های پنجگانه در طول سال‌های مورد بررسی تمام مسافت طی شده توسط دام در کلاس شیب 8-0 درصد قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study on grazing behaviour of Tali goat in Sirik’s rangelands of Hormozgan province

نویسندگان [English]

  • Abdolhamid Hajebi 1
  • Mohammad Fayaz 2
  • Mohammad Amin Soltanipoor 3
  • Saeedeh Nateghi 4

1 Hormozgan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center

2 Assistant Professor, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

3 Assistant Professor, Hormozgan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Hormozgan, Iran

4 Assistant Professor, Range Research Division , Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension, AREEO, Tehran, Iran

Abolghasemi, M., Mohammadi Kangarani, H., Azarnivand, H. and Emami Meybodi, M. A., 2020. Investigation of grazing behavior of camels in the rangelands of Tabas desert. Iranian Journal of Range and Desert Research, 28 (1): 118-128. (In Persian)
Ahmadi, A., 2009. Determination of preference value and grazing behavior of range plants for different ages of sheep in deserts and steppes Qom. PhD thesis, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran. (In Persian)
Ahmadi, A., Sanadgol, A. A., Mohseni, M., Arzani, H. and Zahedi, G., 2009. Study on grazing behaviour of Zandi sheap in Qom province. Journal of Range Mangement, 3 (2): 232-245. (In Persian)
Ahmadi, A. and Peiravi, M., 2010. Effects of animal age and different months of grazing season on grazing behaviour and diet selection of Zandi ewes grazing in steppe rangelands (case study: Yekke bagh, Qom). Iranian Journal of Range and Desert Reseach, 16 (4): 536-550. (In Persian)
Ehsani, M., Fayaz, M., Shirmardi, H., Hoseini, S., Saedi, K., Shoushtari, M. and Hasani, J., 2015. Comparison of sheep grazing behavior at different slopes of semi-steppe rangelands (Karsanak, Sarali Abad, Saral, Gavan ban and Qorveh). Iranian Journal of Range and Desert Reseach, 22 (3): 558-569. (In Persian)
Fayaz, M., Piri, H., Yeganeh, H., Sour, A. and Ghaemi, M., 2013. Study of cow grazing behavior in Tazkharab rangelands of Uromieh. Journal of Range and Watershed, 66 (4): 549-563. (In Persian)
Fayaz, M. and Bayat, M., 2018. Livestock grazing behavior, Volume 1: rangelands of semi-steppe and high mountains of Iran. National Forests and Rangelands Research Institute, no.: 476. (In Persian)
Fayaz, M. and Zarekia, S., 2019. Livestock grazing behavior, Volume 2: Steppe and desert rangelands of Iran. National Forests and Rangelands Research Institute, no.: 496. (In Persian)
Ghelichnia, H., 2017. Livestock grazing behavior of Shaal sheep race in Polour Mountain Rangelands. Iranian Journal of Range and Desert Research, 24 (2): 279-289. (In Persian)
Karimi, Gh., Yeghaneh, H., Moameri, M. and Goudarzi, M., 2014. Grazing behavior of Fashandy breed at different slopes of Kordan rangelands. Iranian Journal of Range and Desert Reseach, 21 (2): 295-306. (In Persian)
Mohammadpour, M., Tatian, M. R., Tamartash, R. and Hossienzadeh, J., 2021. Investigation of livestock behavior and determining the dependence of Kurdish sheep and native goats on forage sources in forest ecosystem of Tang-e-Dalab in Ilam province. Iranian Journal of Range and Desert Research, 28 (1): 34-54. (In Persian)
Najafi, K. and Fayaz, M., 2011. Final report of study of  preference value of range plants  and animal grazing behavior in key ranges of 5 bioclimatic zones of Iran (Jevengane Genou Rangelands in the Hormozgan province). Research institue of Forests and Rangelands, 122 p. (In Persian)
Soltanipoor, M. A., Nateghi, S. and Fayaz, M., 2018. Study on grazing behavior of Tali goat in Zaminsang rangelands of Hormozgan province. Iranian Journal of Range and Desert Research, 25 (3): 613-626. (In Persian)
Zare, M., Fayaz, M., Goodarzi, Gh. and Farmahini, A., 2014. Investigation of sheep grazing behavior in semi-steppe rangelands of Anjedan Arak. Iranian Journal of Range and Desert Reseach, 21 (2): 329-335. (In Persian)
Zare Kia, S., Ashouri, P., Fayaz, M., Gudarzi, M. and Zare, N., 2014. Study of sheep grazing behavior in steppe rangelands (Case study: Khoshkehroud of Saveh). Iranian Journal of Range and Desert Reseach, 21 (4): 676-684. (In Persian)