نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیدجعفر سیداخلاقی ¹
• مائده یوسفیان ²
• داود درویشی ³
• داریوش قربانیان ⁴

¹ استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

² استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

³ استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران

⁴ مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

چکیده

سابقه و هدف
براساس قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع، هرگونه بهره‌برداری از منابع طبیعی توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی باید با تصویب و مجوز سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور انجام شود. صدور پروانه مرتع‌داری و چرای دام از مهمترین مجوزها در بخش منابع طبیعی است که فرایند اجرایی خاص خود را دارد. شواهد نشان می‌دهد مسائل و مشکلات مختلفی در مسیر صدور این مجوز وجود دارد، به‌طوری که برای بهبود و اصلاح فرایند مذکور، باید بررسی علمی آسیب‌شناسانه انجام شود. هدف این پژوهش، شناسایی و دسته‌بندی آسیب‌های موجود در فرایند صدور و تمدید پروانه چرای دام در مرتع است.
 
مواد و روش‌ها
این پژوهش از نظر ماهیت، کیفی بوده و در آن از فن مصاحبه با گروه‌های کانونی استفاده شده است. در این پژوهش 96 بهره‌بردار و 31 کارشناس از 6 استان کرمان، اصفهان، همدان، کردستان، مازندران و سمنان به‌طور هدفمند انتخاب و نظرات آنها پیرامون فرایند و مسائل صدور مجوز چرای دام با استفاده از پرسش‌نامه و مصاحبه، جمع‌آوری و نتایج با بهره‌گیری از تکنیک تحلیل محتوا تجزیه‌وتحلیل شد.
 
نتایج
نتایج این بررسی منجر به شناسایی و تأیید 30 نوع آسیب و مشکل در فرایند صدور و تمدید پروانه چرای دام در قالب سه دسته اصلی (سامانه‌ای، قانونی و ساختاری-اجرایی) گردید که در شاخه مشکلات سامانه‌ای، مؤلفه تعدد سامانه‌ها و فقدان یک سامانه یکپارچه و هوشمند، در شاخه موانع قانونی، مؤلفه زمان‌بر بودن بررسی تخلفات قانونی متقاضیان برای تمدید پروانه چرا، تقسیم پروانه چرا بین فرزندان بعداز فوت صاحب پروانه چرا و در شاخه مشکلات ساختاری، مؤلفه ضعف سیستم‌های نظارت و پایش، بروزنبودن اطلاعات آماری دام و مرتع، انگیزه پایین کارشناسان ممیزی ادارات منابع طبیعی و کمبود اعتبارات استانی، بیشترین نقش را در فرایند صدور مجوز چرا داشته است. براساس نتایج این مطالعه، فرایند صدور در استانهای مورد بررسی طی 15 گام و 73 روز و فرایند تمدید پروانه چرا در 8 روز انجام می‌شود.
 
 
نتیجه‌گیری
در یک جمع‌بندی کلی و برمبنای یافته‌ها و با توجه به مشکلاتی که پیش از این بیان شد، به منظور بهبود فرایند صدور و تمدید پروانه چرا نیاز به انجام اقداماتی است، به این منظور لازم است موضوع ایجاد سامانه‌ای یکپارچه، بهینه‌سازی سیستم اطلاع‌رسانی، تمدید خودکار پروانه چرا برای دامداران خوش‌حساب، به‌روزرسانی اطلاعات دام، مرتع و تعیین مرز دقیق مراتع و اصلاح و یا حذف قوانین و دستورالعمل‌های مزاحم در اولویت قرار گیرد.
 

کلیدواژه‌ها

• بهره‌برداری
• پروانه مرتع‌داری
• زمان صدور مجوز
• منابع طبیعی

عنوان مقاله [English]

Pathology of the process of issuing and renewing livestock grazing license

نویسندگان [English]

• Seyed Jafar Seyed Akhlaghi ¹
• Maedeh Yousefian ²
• Davod Darvishi ³
• Daryoush Ghorbanian ⁴

¹ Assistant Professor of Research Institute of Forests and Rangelands, Agriculture Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, I.R. Iran

² Research Assistant Professor, Forests and Rangelands Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Sari, Iran.

³ Research Assistant Professor, Forests and Rangelands Research Department, Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Kerman, Iran.

⁴ Faculty member of Semnan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), semnan, Iran

چکیده [English]

Background and objectives
According to the law on the protection and exploitation of forests and pastures, any exploitation of natural resources by natural or legal persons must be done with the approval and permission of the country's natural resources and watershed management organization. Issuing grazing and grazing permits is one of the most important permits in the natural resources sector, which has its own implementation process. The evidence shows that there are various issues and problems in the process of issuing this license, and it is necessary to conduct a pathological scientific investigation to improve and correct the said process. The aim of the current research is to identify and categorize the existing damages in the process of issuing and renewing livestock grazing permits in pastures.
 
Methodology
This research is qualitative in nature and the technique of interviewing with focus groups has been used, in this research 96 beneficiaries and 31 experts from 6 provinces of Kerman, Isfahan, Hamadan, Kurdistan, Mazandaran and Semnan were purposefully selected and their opinions about the process and issues of livestock grazing licensing were analyzed using questionnaires and interviews, and the results were collected and analyzed using the content analysis technique. 
 
Results
The results of this survey led to the identification and confirmation of 30 types of damage and problems in the process of issuing and renewing livestock grazing licenses in the form of three main categories (systemic, legal, and structural-executive), which in the branch of systemic problems, the component of multiple systems and the lack of a system integrated and intelligent, in the branch of legal obstacles, the component of time-consuming investigation of legal violations of applicants for grazing license renewal, division of grazing license among the children after the death of the owner of the grazing license, and in the branch of structural problems, the component of the weakness of monitoring and monitoring systems, lack of update of livestock and pasture statistical information , the low motivation of audit experts of natural resources departments and the lack of provincial credits have played the biggest role in the process of issuing grazing permits. Based on the results of this study, the issuing process in the investigated provinces takes 15 steps and 73 days, and the process of renewing the license is done in 8 days.
 
Conclusion
In a general formulation and based on the findings and considering the problems that were stated before, in order to improve the process of issuing and renewing the Kera license, there is a need to take measures, for this purpose, it is necessary to create an integrated system, optimize the notification system, and automatically renew. Grazing license should be prioritized for responsible livestock farmers, updating information on livestock, pastures and determining the exact boundary of pastures and correcting or removing disturbing rules and instructions.

کلیدواژه‌ها [English]

• exploitation
• grazing license
• licensing time
• natural resources