نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• نوراله عبدی ¹
• سعید گایگانی ²

¹ استادیار، گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، ایران

² دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، باشگاه پژوهشگران جوان، اراک، ایران

چکیده

دی اکسید کربن اتمسفر در دهه‌های اخیر افزایش قابل توجهی داشته است. تجربیات نشان می‌دهد که با احیای پوشش گیاهی می‌توان کربن را در اندام‌های گیاهی تثبیت نمود که این فرآیند را اصطلاحاً ترسیب کربن گویند. به منظور بررسی کارایی گونه‌های بوته‌ای و درختچه‌ای در ترسیب کربن زیست توده، تیپ‌های گیاهی دست کاشت Haloxylon persicumوAtriplex canescens با تیپ‌های گیاهی طبیعی Salsola incanescens و Atriplex verrucifera در اراضی بیابانی حاشیه شمال‌غربی کویر میقان اراک مورد مقایسه قرار گرفتند. در هر تیپ گیاهی مقدار زیست‌توده هوایی و زمینی برای گونه‌های غالب و همراه اندازه‌گیری گردید. نتایج نشان داد در تمام تیپ‌های گیاهی، ذخیره کربن زیست‌توده هوایی بیش از ریشه‌ها بود (61/2 برابر برای میانگین همه تیپ‌های گیاهی). همچنین میانگین کربن ترسیب شده در زیست توده تیپ‌های گیاهی H. persicum ، A. canescens، S. incanescens و A. verrucifera، بترتیب 19/531، 79/228، 77/207 و 61/91 گرم بر متر مربع بدست آمد که از نظر آماری، میانگین کربن تیپ گیاهی H. persicumبا سایر تیپ‌ها اختلاف معنی‌داری نشان داد. با توجه به آنکه مناطق تحت کشت توده‌های دست‌کاشت تاغ و آتریپلکس، قبل از تخریب پوشش گیاهی (قبل از سال1360)، دارای تیپ‌های طبیعی S. incanescens و A. verrucifera بوده‌اند، حال پس از گذشت حدود 20 سال از عملیات احیایی (سال1370 اتمام عملیات اجرایی)، در مقایسه با تیپ‌های طبیعی یادشده از نظر ترسیب کربن زیست‌توده، موفق ارزیابی می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

• ترسیب کربن
• کربن زیست توده
• کویر میقان
• تیپ‌های گیاهی

عنوان مقاله [English]

Efficiency comparison of planting and natural shrub and bush species in biomass carbon sequestration (Case study: northwest of Meyghan desert, Arak, Iran)

نویسندگان [English]

• Nourollah Abdi ¹
• Saeed Gaygani ²

چکیده [English]

Atmospheric carbon dioxide has noticeably increased in recent decades.Experiences show that restoration of vegetation could cause carbon to be stabilized in plant tissues, called carbon sequestration.This research was aimed to compare the potential of biomass carbon sequestration in the planted vegetation types of Haloxylon persicum and Atriplex canescens and natural vegetation types of Salsola incanescens and Atriplex verrucifera in northwest of Meyghan desert, Arak. In each vegetation type, aboveground and underground biomass were measured for the dominant and companion species.Results showed that in all vegetation types, the amount of carbon stored in aerial biomass was higher than of underground biomass (2.61 times for the average of all vegetation types). The total biomass carbon sequestration of H. persicum, A. canescens, S. incanescens and A. veruccifera was531.19, 228.79, 207.77 and 91.61 g/m², respectively and the average of H. persicum vegetation type showed a significant difference with other types. Our results clearly show that after 20 years of vegetation restoration, planted vegetation types of H. persicum and A. canescens are evaluated as successful in terms of biomass carbon sequestration.

کلیدواژه‌ها [English]

• Carbon sequestration
• biomass carbon
• Meyghan desert
• vegetation types