نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• یاسر قاسمی آریان ¹
• حسین ارزانی ²
• اسماعیل فیله کش ³
• رضا یاری ⁴

¹ دانشجوی دکترای بیابان‌زدایی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

² استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

³ کارشناس ارشد پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سبزوار

⁴ دانشجوی دکترای مرتع داری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

تعیین ظرفیت مراتع از موارد مهم در مدیریت آن به­شمار می­رود و شناخت عامل­های مؤثر در آن اهمیت بسیاری دارد. از آنجایی­که میزان علوفه تولیدی در یک دوره رویش مبنای محاسبه ظرفیت چرایی است، در این پژوهش برآورد تولید با اندازه‌گیری ابعاد گیاه مورد بررسی قرار گرفت. به‌منظور انجام تحقیق ابتدا رویشگاه درمنه تعیین گردید، سپس 8 ترانسکت 50 متری با فاصله 10 متر از یکدیگر به­طور تصادفی- سیستماتیک در منطقه معرف در نظر گرفته شد. آنگاه در40 بوته از گیاه درمنه که دارای ابعاد مختلف بودند صفات ارتفاع و قطر تاج پوشش بوته یادداشت و تولید هر گونه در پاکت جداگانه قرار داده شد و پس از خشک شدن کامل توسط ترازو وزن گردید. در نهایت داده­های مربوط به تولید، ارتفاع، قطر تاج پوشش و حجم وارد نرم­افزار SPSS شده و با دستور regression تجزیه و تحلیل آماری روی داده­ها انجام شد. نتایج نشان دادند که بین تولید به­عنوان متغیر وابسته با حجم، سطح تاج پوشش و ارتفاع بوته­ها به­عنوان متغیر­های ثابت، همبستگی خطی معنی­داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشته که ضریب تبیین مربوط به هر کدام از روابط خطی موجود به­ترتیب 88/0، 84/0 و 74/0 می‌باشد. در نهایت مناسبترین رابطه خطی، رابطه تولید- حجم معرفی گردید.

کلیدواژه‌ها

• ظرفیت چرا
• تولید
• سبزوار
• Artemisia siberi

عنوان مقاله [English]

Estimating the production of Artemisia siberi through the measurement of plant’s dimensions (Case study: southwest Sabzevar)

نویسندگان [English]

• Yaser Ghasemi Aryan ¹
• Hossein Arzani ²
• Esmaiel Filekesh ³
• Reza Yari ⁴

¹ Ph.D. Student of Combat Desertification, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

² Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

³ Senior Research Expert, Research center for Agriculture & Natural Resources, Sabzevar, Iran

⁴ Ph.D. Student of Range Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran

چکیده [English]

Determination of grazing capacity is considered as one of the most fundamental aspects of range management and understanding the effective factors on it is of utmost importance. Since the amount of forage production in a growth period is the basis for calculation of grazing capacity, in this research the estimation of production through the measurement of plant’s dimensions was investigated. For this purpose, the habitat of Artemisia siberi was determined and then 8 transects of 50 m length were established with 10 m intervals by random-systematic method. The height and diameter of 40 species of Artemisia siberi with different dimensions were recorded and the production of each species was clipped and weighted after drying. All data were analyzed by SPSS. Results showed that there was a significant linear correlation between production as a dependent variable and volume, canopy cover and height of Artemisia siberi as independent variables (R2= 0.88, 0.84, and 0.74, respectively) at 1% probability level. Finally, the relationship between production and volume was identified as the best linear relationship.

کلیدواژه‌ها [English]

• Grazing capacity
• Production
• Sabzevar
• Artemisia siberi