نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• صدیقه زارع کیا ¹
• علی اشرف جعفری ²
• احسان زندی اصفهان ³
• لیلا فلاح حسینی ⁴

¹ کارشناس‌ارشد بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد

² دانشیار بانک ژن منابع طبیعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

³ استادیار پژوهش، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

⁴ کارشناس بانک ژن منابع طبیعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

به‌منظور بررسی مشکلات جوانه‌زنی گونه‌های مختلف گون چندساله، تیمارهای خراش‌دهی فیزیکی و سرما بر روی بذر 6 گونه (14 نمونه بذری) با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی نامتعادل در سه تکرار در آزمایشگاه بانک ژن منابع طبیعی در مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور مورد مطالعه قرار گرفتند. درصد جوانه‌زنی،‌ سرعت جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه، ‌شاخص بنیه بذر و نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌چه مورد ارزیابی قرار گرفت. داده‌های مربوط به هر عامل مورد تجزیه واریانس قرار گرفت. نتایج تجزیه آماری نشان داد که تفاوت بین گونه‌ها برای کلیه صفات بجز طول ریشه‌چه، و نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌چه و تفاوت بین تیمارها برای کلیه صفات بجز طول ریشه‌چه معنی‌دار بود. اثر متقابل گونه در تیمار نیز برای کلیه صفات بجز طول ریشه‌چه و ‌شاخص بنیه بذر معنی‌دار بود. در مقایسه بین گونه‌ها، A. vegetus و A. lilacinus به­ترتیب بیشترین و کمترین ارزش را برای بیشتر عامل­های جوانه‌زنی داشتند و بقیه گونه‌ها در حد متوسط گروه­بندی شدند. در تمام گونه‌ها تیمار خراش بهترین تیمار برای جوانه‌زنی بذرها شناخته شد. عامل­های جوانه‌زنی در تیمار سرمادهی نسبت به شاهد دارای ارزش کمتری بودند و نتیجه گرفته شد که کشت این گونه‌ها در فصل سرد پاییز و زمستان ممکن است موجب عدم استقرار آنها گردد. همچنین نتایج نشان داد که گونه A. vegetus گونه مناسبی از لحاظ بیشتر عامل­ها بوده و برای اصلاح مراتع مناسب می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• درصد و سرعت جوانه‌زنی
• شاخص بنیه بذر
• گون‌های علفی چند‌ساله
• Astragalus

عنوان مقاله [English]

Study on germination of some perennial herbaceous Astragalus

نویسندگان [English]

• Sedigheh Zarekia ¹
• Ali Ashrar Jafari ²
• Ehsan Zandi Esfahan ³
• Leila Fallah Hosseini ⁴

¹ Senior Research Expert, Natural Resources Research Division, Research Center for Agriculture and Natural Resources of Yazd province

² Associate Professor, Gene Bank Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran

³ Assistant Professor, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran

⁴ Research Expert, Gene Bank Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran

چکیده [English]

To investigate the germination of perennial herbaceous Astragalus, six species in different accessions were selected to be studied in a randomized complete block design in which three treatments including control, scarification and chilling were applied for one week with three replications. The study was carried out in the laboratory of Gene Bank at RIFR. Germination percentage, germination rate, plumule and radicle lengths, vigor index and ratio of radicle to plumule length were measured. All data were analyzed and the studied species showed significant differences in terms of the mentioned germination parameters except radicle length and ratio of radicle to plumule while differences among treatments were significant for all traits except radicle length. Interaction effects of species*treatment were also significant except radicle length and vigor index. Maximum and minimum values of germination traits were recorded for A. vegetus and A. lilacinus, respectively and other species were classified as average. The values of germination traits in chilling treatment were less than that in control treatment and it can be concluded that the cultivation of these species in autumn and winter may cause unsuccessful establishment. According to the results, A. vegetus was identified as a suitable species for range improvement in terms of most germination traits.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• germination percentage
• germination rate
• Vigor index
• herbaceous perennial species
• Astragalus