همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور

2 استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان

چکیده

 به علت زآداوری طبیعی غیرقابل کنترل گونه­ی مهاجم و غیربومی کهورآمریکایی Prosopis  juliflora  در مناطق ساحلی جنوب کشور، اثر این گونه بر ویژگی‌های خاک زیر تاج، در مناطق قلعه قاضی، بندرعباس، میناب و سیریک، در استان هرمزگان بررسی شد. پایه‌های این گونه در هر منطقه به طور تصادفی در قطعات یک هکتاری انتخاب شدند و بعد خاک زیر تاج و خارج تاج، از دو ژرفای 15-0 و 30- 15 سانتی‌متری خاک نمونه‌برداری و در آزمایشگاه خصوصیاتی از قبیل pH، قابلیت هدایت­الکتریکی، درصد رطوبت اشباع، کلسیم و منیزیم محلول، کلر، بیکربنات، سولفات، پتاسیم، کربن آلی، نیتروژن کل و فسفر قابل استفاده خاک اندازه‌گیری شد. نتایج این بررسی نشان داد که برخی مشخصات خاک مانند کربن آلی، قابلیت هدایت­الکتریکی و pH خاک زیر تاج با خارج تاج درخت در برخی مناطق به­ویژه در ژرفای 15-0 سانتی‌متری دارای اختلاف معنی‌داری است. شایان ذکر است که تغییر ویژگی‌‌های خاک زیر تاج در همه مناطق مورد مطالعه یکسان نبود و علت آن را می‌توان به مدت استقرار پایه‌های این گونه‌ در مناطق مختلف، شرایط رویشگاهی، وقوع دوره‌های ترسالی و خشکسالی و تراکم و تنوع گونه‌های بومی هر منطقه نسبت داد. گرچه برخی ویژگی‌های خاک در زیر و خارج تاج این گونه دارای تفاوت معنی‌داری نبودند، اما به نظر می‌رسد روند تغییرات این ویژگی‌ها به یک حالت نسبی ثابت و پایدار نرسیده است. بنابراین تأکید می‌شود که نقش این گونه مهاجم در رابطه با تحول در تنوع و تراکم پوشش گیاهی طبیعی زیر تاج را نمی‌توان به طور قاطع فقط به تغییرات خاک نسبت داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Prosopis juliflora (SW.) DC on some physical and chemical soil properties

نویسندگان [English]

  • Adel Jalili 1
  • Kian Najafi Tireh Shabankareh 2

1 Professor, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Research Center for Agriculture and Natural Resources, Bandar Abbas, Iran

چکیده [English]

Due to uncontrollable natural regeneration of invasive and non-native species of Prosopis juliflora in the coastal areas in south of the country, effects of the species on soil properties under canopy cover were investigated. This study was conducted in Hormozgan province, in different sites including Bandar Abbas, Ghaleghazi, Minab and Sirik. In each region, the species were randomly selected in one hectare of land and then the soil under and outside the canopy cover were sampled from two depths, 0-15 and 15-30 cm. pH, EC, saturation percentage, soluble calcium and magnesium, chlorine, HCO3-, SO42-, potassium, organic carbon, total nitrogen and available phosphorus phosphorus were measured in laboratory. Results of this research showed that there were significant differences in some soil properties such as pH, EC, and organic carbon in depth of 0-15 centimeter. It is worth noting that changes in soil properties under canopy cover were not similar in all regions. This may be due to the establishment period of the species in different regions, habitat conditions, the occurrence of rainy and drought periods and the density and diversity of native species. Some soil properties did not differ statistically beneath and outside the canopy of this species but it seems that the trend of these changes has not been stable. It is emphasized that the role of Prosopis juliflora in connection with the change in density and diversity of natural vegetation beneath the canopy cover could not conclusively be attributed only to changes in soil.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • outside canopy cover
  • under canopy cover
  • Prosopis juliflora
  • soil properties
  • Hormozgan province