کیان نجفی تیره شبانکاره؛ ، محمد خسرو شاهی؛ محمد غلامپور
دوره 15، شماره 1 ، خرداد 1387، ، صفحه 95-113
چکیده
گونههای مقاوم به شرایط خشکی، شوری و نوسانهای دمایی میتوانند تا حدودی بیانگر محدوده مناطق بیابانی هر منطقه باشند. این گیاهان با ایجاد تغییرات خاص در شکل ظاهری خود، سازگاری مناسبی با شرایط حاد و شکننده مناطق بیابانی پیدا کردهاند. برخی از این گیاهان با ذخیره آب در بافتهای خود به شرایط کم آبی سازگار شدهاند، برخی با انجام سازوکارهایی ...
بیشتر
گونههای مقاوم به شرایط خشکی، شوری و نوسانهای دمایی میتوانند تا حدودی بیانگر محدوده مناطق بیابانی هر منطقه باشند. این گیاهان با ایجاد تغییرات خاص در شکل ظاهری خود، سازگاری مناسبی با شرایط حاد و شکننده مناطق بیابانی پیدا کردهاند. برخی از این گیاهان با ذخیره آب در بافتهای خود به شرایط کم آبی سازگار شدهاند، برخی با انجام سازوکارهایی متفاوت با شرایط شوری آب و خاک سازگاری یافتهاند و بالاخره بعضی از گونههای گیاهی این مناطق با کم کردن سطح برگها (فلسی یا خاردار شدن) و گسترش سیستم ریشهای جهت استفاده از آبهای زیرزمینی در این مناطق ماندگار شدهاند . مشاهده این گونههای بیابانی که در نتیجه تعامل بسیاری از عوامل محیطی با یکدیگر ایجاد شدهاست، نشان میدهد که با شناسایی قلمرو گسترش آنها میتوان اطلاعات لازم را برای تعیین قلمرو بیابان بدست آورد. برای این کار با تعیین محدوده تیپهای گیاهی غالب، نقشه مربوطه به صورت رقومی در محیط GIS تهیه شد. سپس تیپهای گیاهی غالب به گروههای مختلف تقسیم شد و با استفاده از اطلاعات موجود و با توجه به ویژگیهای عمومی هر یک از گروهها و تیپها و گونههای گیاهی و مناطق رویشی، محدوده اراضی بیابانی از غیر بیابان تفکیک گردید و بر این اساس نقشه مناطق بیابانی استان از جنبه پوشش گیاهی تهیه شد. در محدوده مورد مطالعه در مجموع، 22 گروه گیاهی که هر یک متشکل از چند تیپ گیاهی است، بعنوان معرف بیومهای بیابانی تشخیص داده شد. در مجموع عرصه این گیاهان سطحی[1] معادل 4597829 هکتار از مساحت استان را دربر میگیرد. گروههای گیاهیZygophyllum atripolicoides با 730312 هکتار، Gymnocarpos decander با 599941 هکتار وHammada salicornica با 532650 هکتار دارای بیشترین سطح پراکنش در بین این گروههای گیاهی هستند. [1] - در این مطالعه امکان تهیه نقشه پوشش گیاهی برخی از نقاط استان، از جمله جزایر میسر نشد. البته، این مناطق نیز با توجه به وضعیت پوشش گیاهی و شرایط اقلیمی در محدوده مناطق بیابانی است.