حسین میرزایی ندوشن؛ حسن روحی پور؛ زینب زارع؛ فرشته اسدی کرم؛ سلمان زارع
دوره 22، شماره 4 ، اسفند 1394، ، صفحه 768-777
چکیده
این تحقیق با تکیه بر تنوع ژنتیکی موجود در جمعیتی از سیاه‌تاغ بهدنبال یافتن تفاوت‌های احتمالی بین پایه‌های مختلف از یک جمعیت از این گونه در مقابله با سطوح متفاوتی از تنش خشکی بود. به این منظور چهار سطح تنش رطوبتی شامل: رطوبت در حد ظرفیت زراعی بهعنوان شاهد، تنش های متفاوت خشکی به میزان 20، 50 و 80 درصد از آب قابل استفاده برای ...
بیشتر
این تحقیق با تکیه بر تنوع ژنتیکی موجود در جمعیتی از سیاه‌تاغ بهدنبال یافتن تفاوت‌های احتمالی بین پایه‌های مختلف از یک جمعیت از این گونه در مقابله با سطوح متفاوتی از تنش خشکی بود. به این منظور چهار سطح تنش رطوبتی شامل: رطوبت در حد ظرفیت زراعی بهعنوان شاهد، تنش های متفاوت خشکی به میزان 20، 50 و 80 درصد از آب قابل استفاده برای گیاه، بر روی نتاج متعددی از چهار ژنوتیپ سیاه تاغ با استفاده از مدل آماری فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد و طول شاخه‌ها، قطر تنه؛ قطر تاج به صورت فشرده؛ میزان کلروفیل و پتانسیل اسمزی برگ به عنوان صفات و مبنای مقایسه در طول و انتهای فصل رویش اندازه‌گیری شدند. نتایج بررسی دو عامل ژنوتیپ و تنش رطوبتی در این پژوهش نشان داد که از نظر تمامی صفات مورد مطالعه، ژنوتیپها با هم اختلاف معنیداری داشتند که حاکی از تنوع ژنتیکی کافی در درون جمعیت گیاهی مورد نظر بود؛ در حالی که اثر تنش خشکی بر صفات مورد مطالعة در این پژوهش معنی‌دار نبود. به نظر می‌رسد که در گیاهانی چون تاغ که سریعالرشد نیستند، با وجود تنوع درون‌جمعیتی، نمی توان اثرات تنش‌های خشکی بر ویژگیهای مورفولوژیک را در یک دوره کوتاه مدت مشاهده نمود. از نظر میزان کلروفیل برگ‌ها ژنوتیپها تفاوت معنیداری داشتند. همبستگی ویژگیهای مرفولوژیک با یکدیگر قابل توجه بود. همبستگی منفی و معنی‌دار میزان کلروفیل برگ با تعداد شاخه و قطر تنه نیز حاکی از این بود که در گیاهان بیابانی نظیر تاغ میزان کمتر کلروفیل موجب کمرنگ‌تر شدن سطح اندام‌های رویشی شده و به این سبب میزان جذب گرما کاهش یافته و در نتیجه مقادیر کمتری از آب موجود در گیاه از دست می‌رود.
