امیر موسی وند؛ اردوان قربانی؛ محمدعلی زارع چاهوکی؛ فرشاد کیوان بهجو؛ کیومرث سفیدی
دوره 24، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 791-804
چکیده
هدف تحقیق بررسی عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش گونه Prangos uloptera DC. در مراتع استان اردبیل بود. ابتدا رویشگاه‌های جنس Prangos شناسایی و رویشگاه‌هایی که در آنها گونه مورد بررسی حضور داشت انتخاب شد. در مجاورت هر رویشگاه در مکان‌های عدم حضور گونه، نیز نمونه‌برداری انجام شد. در مکان‌های نمونه‌برداری 3 ترانسکت به طول 100 متر مستقر و در طول هر ترانسکت ...
بیشتر
هدف تحقیق بررسی عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش گونه Prangos uloptera DC. در مراتع استان اردبیل بود. ابتدا رویشگاه‌های جنس Prangos شناسایی و رویشگاه‌هایی که در آنها گونه مورد بررسی حضور داشت انتخاب شد. در مجاورت هر رویشگاه در مکان‌های عدم حضور گونه، نیز نمونه‌برداری انجام شد. در مکان‌های نمونه‌برداری 3 ترانسکت به طول 100 متر مستقر و در طول هر ترانسکت در 10 پلات چهار مترمربعی درصد تاج پوشش و تراکم گونه تعیین شد. نمونه خاک از ابتدا، وسط و انتهای هر ترانسکت برداشت شد. در مکان‌های نمونه‌برداری ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت شیب و در آزمایشگاه برخی خصوصیات خاک تعیین شدند. از آزمون t مستقل و روش تجزیه خوشه‌ای به‌ترتیب جهت مقایسه و طبقه‌بندی مکان‌های حضور و عدم حضور گونه و آنالیز تشخیص برای تعیین اهمیت پارامترهای مؤثر در حضور این گونه استفاده شد. نتایج آزمون t نشان داد که در مکان‌های حضور و عدم حضور گونه تمام متغیّرها بجزء دما و بارندگی تفاوت معنی‌داری دارند. با توجه به نتایج تجزیه خوشه‌ای گونه در مکان‌های با ارتفاعات و شیب زیاد، ماده آلی، نیتروژن و درصد شن بالا انتشار بیشتری دارد. نتایج حاصل از آنالیز تشخیص نشان داد که پارامترهای اقلیمی شامل بارندگی و دما و همچنین ارتفاع از سطح دریا و درصد شن در درجه اول و در درجه دوم جهت شیب و خصوصیات مربوط به خاک شامل نیتروژن و فسفر مهمترین عوامل مؤثر در انتشار گونه‌های مورد مطالعه هستند. با توجه به نتایج می‌توان در پیشنهاد گونه برای مدیریت، اصلاح و احیاء مراتع به‌طور مناسب‌تری تصمیم‌گیری نمود.
جواد اسفنجانی؛ محمدعلی زارع چاهوکی؛ حامد روحانی؛ مجید محمد اسمعیلی؛ بهاره بهمنش
دوره 23، شماره 3 ، مهر 1395، ، صفحه 516-526
چکیده
هدف از این مطالعه مدل‌سازی مطلوبیت رویشگاه گونه‌های گیاهی مراتع جنوب استان گلستان با استفاده از روش آشیان اکولوژیک بوم‌شناختی در نرم‌افزار Biomapper است. برای این منظور از داده‌های مکانی حضور گونه‌های مورد بررسی به عنوان مکان‌های مناسب برای گونه‌های گیاهی و بررسی شرایط محیطی منطقه برای شناسایی نیازهای رویشگاهی آنها استفاده ...
بیشتر
هدف از این مطالعه مدل‌سازی مطلوبیت رویشگاه گونه‌های گیاهی مراتع جنوب استان گلستان با استفاده از روش آشیان اکولوژیک بوم‌شناختی در نرم‌افزار Biomapper است. برای این منظور از داده‌های مکانی حضور گونه‌های مورد بررسی به عنوان مکان‌های مناسب برای گونه‌های گیاهی و بررسی شرایط محیطی منطقه برای شناسایی نیازهای رویشگاهی آنها استفاده می‌شود. برای نمونه‌برداری از پوشش‌گیاهی در هر تیپ رویشی، 3 ترانسکت 50 متری مستقر و در امتداد هر ترانسکت 10 پلات با فواصل 5 متر قرار داده شد. اندازه پلات یک متر مربع تعیین شد. همچنین در هرتیپ رویشی نمونه‌برداری از خاک در عمق 30-0 سانتی‌متری انجام گردید. سپس با وارد کردن داده‌ها در نرم افزار بایومپر به منظور تهیه نقشه مطلوبیت رویشگاه‌ها از الگوریتم میانه و الگوریتم هارمونیک استفاده شد. به منظور بررسی میزان تطابق نقشه پیش‌بینی شده با نقشه واقعی پوشش گیاهی، از ضریب کاپا استفاده گردید که در رویشگاه‌های مورد بررسی Artemisia aucheri،Festuca ovina-Astragalus gossypinus ،Bromus tomentellus، Bromus tomentellus- Festuca.ovina ضریب کاپا به ترتیب برابر 57/0 ، 70/0، 58/0، 50/0 می‌باشد. نتایج حاصل از تفسیر نقشه مطلوبیت رویشگاه‌ها مشخص می‌سازد که مهمترین عوامل محیطی موثر بر گونه‌های گیاهی مورد مطالعه، در تیپA. aucheri : میزان رس و میزان شیب، در تیپ F.ovina-A.gossypinus: میزان شن و ارتفاع از سطح دریا، در تیپ B.tomentellus: میزان شن و جهت جغرافیایی شمال غربی و در تیپ F.ovina-A.gossypinus: میزان شن، ارتفاع از سطح دریا و کربن آلی می‌باشد. مدل‌های تولید شده در این تحقیق می‌تواند به منظور شناسایی مناطق مستعد جهت انجام عملیات اصلاحی مورد استفاده قرار گیرد.
لیلا خلاصی اهوازی؛ محمدعلی زارع چاهوکی
دوره 23، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 287-275
چکیده
شبکه عصبی مصنوعی، ساختارهای پردازش اطلاعاتی جدیدی هستند که از روش‌های مخصوص شبکه‌های عصبی بیولوژیک استفاده می‌کنند. هدف از این مطالعه مدل‌سازی پراکنش گونه Seidlitziarosmarinus در مراتع شمال شرق سمنان با استفاده از مدل شبکه عصبی است. بدین منظور برای نمونه‌برداری از پوشش گیاهی در هر تیپ رویشی، 3 ترانسکت 750 متری مستقر و در هر ترانسکت 15 پلات ...
بیشتر
شبکه عصبی مصنوعی، ساختارهای پردازش اطلاعاتی جدیدی هستند که از روش‌های مخصوص شبکه‌های عصبی بیولوژیک استفاده می‌کنند. هدف از این مطالعه مدل‌سازی پراکنش گونه Seidlitziarosmarinus در مراتع شمال شرق سمنان با استفاده از مدل شبکه عصبی است. بدین منظور برای نمونه‌برداری از پوشش گیاهی در هر تیپ رویشی، 3 ترانسکت 750 متری مستقر و در هر ترانسکت 15 پلات با فواصل50 متر مستقر شد. نمونه‌برداری از خاک با توجه به مرز تفکیک افق‌ها در منطقه و نوع گیاهان موجود از دو عمق 20-0 و 80-20 سانتی‌متر انجام شد. برای تهیۀ نقشۀ پیش‌بینی پراکنش گونه‌های گیاهی، به فراهم کردن لایه‌های عوامل محیطی مورد استفاده در مدل نیاز است. برای نقشه‌بندی خصوصیات خاک، روش زمین‌آمار براساس مدل پیش‌بینی بدست‌آمده برای گونه S.rosmarinus (روش ANN) استفاده شد. برای اجرای مدل شبکه عصبی، الگوریتم پس انتشار خطا با شبکه طراحی شده پرسپترون سه لایه‌ای با ساختار 1-10-7 و دارای هفت نرون در لایه ورودی، ده نرون در لایه میانی و یک نرون در لایه خروجی استفاده شد. میزان تطابق نقشۀ تهیه شده با نقشۀ واقعیت زمینی نیز با استفاده از ضریب کاپا محاسبه شد که نشان‌دهنده تطابق خیلی خوب بود (ضریب کاپای 72/0). نتایج نشان داد گونه S.rosmarinus در مناطق با اسیدیته 3/8-1/8، هدایت الکتریکی 26/0-22/0 دسی‌زیمنس بر متر، بافت لومی-شنی و در ارتفاع 1750-1600 متر از سطح دریا پراکنش دارد و با میزان اسیدیته و آهک رابطه مستقیم دارد.
نرگس ناصری حصار؛ محمدعلی زارع چاهوکی؛ محمد جعفری
دوره 23، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 310-299
چکیده
اولین گام در انجام درونیابی داده‌های میدانی، بررسی همبستگی مکانی آنها و تهیه نقشه خصوصیات خاک است. هدف از این پژوهش، بررسی کارآیی دو روش آمار مکانی کریجینگ و وزن‌دهی معکوس فاصله در تهیه نقشۀ خصوصیات خاک است. پنج واحد نمونه‌برداری در منطقه انتخاب شد و برای نمونه‌برداری از خاک با توجه به سطح واحدها و شرایط منطقه، محل حفر پروفیل‌ها ...
بیشتر
اولین گام در انجام درونیابی داده‌های میدانی، بررسی همبستگی مکانی آنها و تهیه نقشه خصوصیات خاک است. هدف از این پژوهش، بررسی کارآیی دو روش آمار مکانی کریجینگ و وزن‌دهی معکوس فاصله در تهیه نقشۀ خصوصیات خاک است. پنج واحد نمونه‌برداری در منطقه انتخاب شد و برای نمونه‌برداری از خاک با توجه به سطح واحدها و شرایط منطقه، محل حفر پروفیل‌ها طوریتعیین شد تا کل محدوده مورد مطالعه را پوشش دهد. در هر واحد، شش پروفیل خاک و در کل منطقه 30 پروفیل خاک حفر شد واز دو عمق 0-20 و 20-80 سانتی‌متر نمونه برداشت شد. متغیرهای خاک شامل درصد سنگریزه، رس، سیلت، شن، آهک، ماده آلی و هدایت الکتریکی اندازهگیری شد.در نرم‌افزار+ GSدقت دو روش آمار مکانی با استفاده از روش ارزیابی متقابل با کمک دو پارامتر آماری MAE و MBEمورد آزمون قرار گرفت. طی نتایج این پژوهش MAE و MBE مربوط به روش کریجینگ برای اکثر پارامترهای خاک از روش وزن‌دهی معکوس فاصله کمتر است و کریجینگ روش دقیقتری برای درونیابی خصوصیات خاک محسوب می‌شود.
