حسین ارزانی؛ زین العابدین حسینی؛ خسرو میرآخورلو
دوره 21، شماره 1 ، خرداد 1393، ، صفحه 24-31
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی قابلیت تصاویر سنجنده ETM+ ماهواره لندست در برآورد تولید و پوشش گیاهی مراتع در منطقه طالقان انجام شد. تصاویر مربوطه با استفاده از نقشههای توپوگرافی رقومی با مقیاس 1:25000 تصحیح هندسی شدند و پردازشهای لازم ازجمله نسبتگیری طیفی و شاخصهای گیاهی بر روی تصاویر اعمال شد. بهمنظور جمعآوری اطلاعات مربوط به تولید ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بررسی قابلیت تصاویر سنجنده ETM+ ماهواره لندست در برآورد تولید و پوشش گیاهی مراتع در منطقه طالقان انجام شد. تصاویر مربوطه با استفاده از نقشههای توپوگرافی رقومی با مقیاس 1:25000 تصحیح هندسی شدند و پردازشهای لازم ازجمله نسبتگیری طیفی و شاخصهای گیاهی بر روی تصاویر اعمال شد. بهمنظور جمعآوری اطلاعات مربوط به تولید و پوشش گیاهی، در تیپهای مختلف واحدهای همگن تعیین شد. موقعیت واحدهای نمونهبرداری به کمک دستگاه GPS یادداشت و نمونهبرداری به روش تصادفی سیستماتیک انجام گردید. بدینترتیب که در هر واحد دایرهای به شعاع 20 متر در نظر گرفته شد. یک پلات در مرکز آن و نه پلات روی محیط دایره مستقر گردید. ابعاد پلاتها یک در یک متر بود. در داخل هر پلات درصد پوشش برآورد و تولید نیز به روش قطع و توزین اندازهگیری شد. میانگین اعداد تولید و پوشش 10 پلات بهعنوان تولید و پوشش برای آن واحد نمونهبرداری منظور گردید. در مرحله بعد عدد رقومی (DN) مربوط به واحدهای نمونهبرداری (نه پیکسل برای هر واحد) از تصاویر باندهای اولیه، شاخصهای گیاهی و نسبتهای طیفی استخراج گردید و تجزیه و تحلیل همبستگی و رگرسیون بین اطلاعات زمینی و اطلاعات ماهوارهای (اعداد رقومی) انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که باندهای پنج و هفت و شاخصهای IR1 ، MIRV2 و VNIR2 با تولید همبستگی معنیدار داشته و به کمک مدلهای رگرسیونی مربوطه میتوان میزان تولید را تخمین زد. همچنین شاخصهای RA، IR1 و TVI با درصد پوشش همبستگی معنیدار دارند و برای تخمین پوشش میتوان از مدلهای رگرسیونی مربوطه استفاده نمود.
حسین ارزانی؛ خسرو میرآخورلو؛ سید زینالعابدین حسینی
دوره 16، شماره 2 ، شهریور 1388، ، صفحه 150-160
چکیده
امروزه مراتع کشور، نیازمند مناسبترین و سریعترین روش تهیه اطلاعات و تلفیق آنها با یکدیگر برای برنامهریزی و مدیریت بهینه میباشد. دادههای رقومی ماهوارهای در سامانههای اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تلفیق آن با دادههای زمینی میتواند اطلاعات دقیق و بهتری را برای تصمیمگیریهای چند جانبه که عوامل مختلفی در آنها دخالت دارند، ...
بیشتر
امروزه مراتع کشور، نیازمند مناسبترین و سریعترین روش تهیه اطلاعات و تلفیق آنها با یکدیگر برای برنامهریزی و مدیریت بهینه میباشد. دادههای رقومی ماهوارهای در سامانههای اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تلفیق آن با دادههای زمینی میتواند اطلاعات دقیق و بهتری را برای تصمیمگیریهای چند جانبه که عوامل مختلفی در آنها دخالت دارند، فراهم نماید. در این طرح، شناسایی انواع کاربریها با استفاده از دادههای ماهواره لندست 7 به منظور مشخص کردن موقعیت دقیق مکانی و سطح آنها در قسمتی از حوزه آبخیز طالقان انجام شد. به این منظور از دادههای سنجنده +ETM ماهواره Landsat7 ، فریم شماره 035- 165 که در تاریخ 15 آوریل سال 2004 میلادی گرفته شده بود، مورد استفاده قرار گرفت. براساس مشاهده هیستوگرام دادهها، تجزیه و تحلیل آماری باندها و با توجه به اینکه باندهای 3 و 4 لندست دارای بیشترین بازتاب از سبزینه گیاهان میباشند، ترکیب باندی متداول 4 ، 3 و2 برای روش طبقهبندی نظارت شده در نظر گرفته شد. در بازدیدهای میدانی و برداشت اطلاعات صحرایی 86 پلات22500 مترمربعی مورد بررسی قرارگرفت. بعد از انجام مراحل پردازش، تفسیر، تجزیه و تحلیل دادههای ماهوارهای و تلفیق آن با اطلاعات مربوط به برداشتهای صحرایی، نقشه کاربری شامل 4 طبقه کاربری (کلاس) به نامهای مرتع (اراضی دارای پوشش گیاهی بیش از 5 درصد و غیر زراعی)، اراضی زراعی (زراعت سالانه و زراعت دائمی مثل باغها و غیره)، دیمزارهای رها شده و خاک لخت (اراضی صخره ای و فاقد پوشش گیاهی) استخراج گردید. براساس نتایج حاصل از ارزیابی صحت کلی نقشه (65/70 % ) و صحت طبقهبندی در طبقات مرتع، زراعت، خاک لخت و دیمزارهای رها شده بهترتیب 81%، 54%، 81% و 61% ارزیابی شد. در این تحقیق کارایی دادههای ماهوارهای لندست 7 برای تهیه نقشه کاربری اراضی جهت تسهیل در برنامهریزی مدیریت مراتع ازجمله طبقهبندی شایستگی مشخص گردید.
خسرو میرآخورلو؛ سید زین العابدین حسینی
دوره 13، شماره 2 ، شهریور 1385، ، صفحه 127-138
چکیده
برآورد میزان تولید علوفه گیاهان مرتعی یکی از ابزارهای مهم مدیریت مراتع میباشد. در این تحقیق با بررسی عوامل محیطی موثر در میزان تولید علوفه گیاهان مرتعی و دادههای ماهواره ای، مدل برآورد تولید علوفه برای مراتع دماوند تهیه شده است. به این منظور ازدادههای سنجنده TM ماهواره لندست 5 برای بدست آوردن شاخص گیاهی NDVI برای محاسبه مقدار سبزینه ...
بیشتر
برآورد میزان تولید علوفه گیاهان مرتعی یکی از ابزارهای مهم مدیریت مراتع میباشد. در این تحقیق با بررسی عوامل محیطی موثر در میزان تولید علوفه گیاهان مرتعی و دادههای ماهواره ای، مدل برآورد تولید علوفه برای مراتع دماوند تهیه شده است. به این منظور ازدادههای سنجنده TM ماهواره لندست 5 برای بدست آوردن شاخص گیاهی NDVI برای محاسبه مقدار سبزینه گیاهان مرتعی منطقه استفاده شد. برای ارزیابیهای کمی و کیفی پوشش گیاهی از روش آماربرداری تصادفی لایه ای، ترانسکت خطی و محاسبه اندازه پلاتها از روش حداقل سطح و نمودار گونهها تعیین شد. در مجموع 28 ترانسکت50 متری و 280 قطعه نمونه یک متر مربعی (درهر ترانسکت 10 قطعه نمونه) برای اندازه گیریهای مورد نیاز و جمع آوری اطلاعات انتخاب شد. برای تهیه مدل از عوامل محیطی موثر در میزان تولید علوفه گیاهان مرتعی نظیر شیب، ارتفاع، جهت، متوسط بارندگی، دما و تبخیر سالانه و شاخص گیاهی NDVI استفاده شد. با تهیه نقشه عوامل ذکر شده برای حوزه دماوند و تجزیه و تحلیل آماری دادهها، عوامل محیطی با اثر کم یا بی اثر حذف گردید و در نهایت با دخالت دادن سه عامل شیب، بارندگی و شاخص گیاهی NDVI رابطه زیر برای تخمین میزان علوفه قابل دسترس دام در حوزه بدست آمد. میانگین ارزش استاندارد مقادیر علوفه برآورد شده از مدل برابر 38% و ارزش استاندارد انحراف معیار مقادیر علوفه(St. D.) برابر 97% میباشد. نزدیک بودن میانگین ارزش استاندارد مقادیر علوفه برآورد شده از مدل به صفر و نزدیک بودن ارزش استاندارد انحراف معیار مقادیر علوفه(St. D.) به عدد یک نمایانگر اعتبار و کارآیی نسبتا خوب مدل در تخمین علوفه مراتع منطقه محسوب میشود.
سعید چوپانی؛ محمد خسرو شاهی؛ محمد غلامپور؛ خسرو میرآخورلو
دوره 13، شماره 1 ، خرداد 1385، ، صفحه 17-26
چکیده
هر چند واژه بیابان برای اغلب دستاندرکاران، واژه آشنایی به نظر میرسد، اما محققان علوم محیطی از جنبه تخصصی خود تعاریف و ویژگیهای متفاوتی برای آن بر شمردهاند. در این مقاله قلمرو بیابانهای استان هرمزگان از جنبه زمین شناسی مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به ویژگیهای زمین شناسی که در ایجاد و توسعه آنها موثر بودهاند، محدوده آنها نیز ...
بیشتر
هر چند واژه بیابان برای اغلب دستاندرکاران، واژه آشنایی به نظر میرسد، اما محققان علوم محیطی از جنبه تخصصی خود تعاریف و ویژگیهای متفاوتی برای آن بر شمردهاند. در این مقاله قلمرو بیابانهای استان هرمزگان از جنبه زمین شناسی مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به ویژگیهای زمین شناسی که در ایجاد و توسعه آنها موثر بودهاند، محدوده آنها نیز تعیین شده است. برای این کار ابتدا با استفاده از نقشههای زمین شناسی 1:250000 ، 100.000 : 1 و 1.000.000: 1 سازمان زمین شناسی کشور و شرکت ملی نفت ایران، سازندهای زمین شناختی شور و تبخیری در محدوده استان شناسایی و در محیط GIS رقومی شدهاند و تحت عنوان بیابانهای اولیه معرفی شدهاند. با ترسیم شبکه زهکشی حوضههای آبخیز رودخانههایی که حاوی سازندهای تبخیری بوده و سپس تعیین مناطق پایین دست سازندهای تبخیری که از طریق جریانهای سطحی به گچ و نمک آلوده شدهاند، بیابانهای ثانویه استان تعیین گردیده است. از تلفیق دو لایه مذکور گسترش بیابانهای استان هرمزگان مشخص شده است. نتایج حاصل نشان داد که 8/36571 کیلومتر مربع، (1/53 درصد) از مساحت کل استان را بیابانهای زمین شناختی به خود اختصاص دادهاند که 3/17293 کیلومتر مربع را بیابانهای اولیه و 5/19278 کیلومتر مربع را بیابانهای ثانویه تشکیل می دهند.