علی احسانی؛ محمد فیاض؛ حمزه علی شیرمردی؛ سید علی حسینی؛ کاظم ساعدی؛ محمدرضا شوشتری؛ جمال حسنی
دوره 22، شماره 3 ، آذر 1394، ، صفحه 558-569
چکیده
بررسیهای انجام شده جهت شناخت رفتار چرایی دام در فصل چرا در مراتع نیمهاستپی کشور(ارتفاعات صحنه، قروه، سارال، کرسنک و سرعلیآباد) در سالهای 1386تا 1389 انجام شد. در این بررسی طول مسافت طی شده در روز، سرعت حرکت دام، زمان صرفشده برای استراحت و زمان صرف شده برای حرکت اندازهگیری شد. اندازهگیریهای صورت گرفته با استفاده از دستگاه موقیعتیاب ...
بیشتر
بررسیهای انجام شده جهت شناخت رفتار چرایی دام در فصل چرا در مراتع نیمهاستپی کشور(ارتفاعات صحنه، قروه، سارال، کرسنک و سرعلیآباد) در سالهای 1386تا 1389 انجام شد. در این بررسی طول مسافت طی شده در روز، سرعت حرکت دام، زمان صرفشده برای استراحت و زمان صرف شده برای حرکت اندازهگیری شد. اندازهگیریهای صورت گرفته با استفاده از دستگاه موقیعتیاب جغرافیایی(Gps) صورت گرفت. بدین منظور هنگام ورود دام به مرتع دستگاه موقیعتیاب به پشت یک گوسفند بسته و فعال گردید. در پایان چرای دام اطلاعات ذخیره شده در دستگاه با استفاده از مد تراک در محیط ILWIS استخراج شد. مسیر حرکت دام مسیر انتخاب شده توسط چوپان بود. اندازهگیریها هر ماه در طول فصل چرا (گلدهی تا بذردهی) تکرار گردید. نتایج نشان داد که طی ماه اول فصل چرا همزمان با دوره گلدهی گیاهان و در زمانی که پوشش گیاهی بیشتر است، مسافت پیموده شده دام بیشتر از ماههای دیگر فصل چرا است و علت آن را میتوان تنوع طلبی دام در انتخاب گیاهان خوشخوراک و مورد علاقه دانست و کمترین طول مسافت طی شده مربوط به ماههای مرداد و شهریور است، که علوفه موجود در مرتع خشک شده و کاهش مییابد، بنابراین در موقع کمبود شدید کالری دام ترجیح میدهد انرژی زیادی را صرف جستجوی غذا نکند چون انرژی که در این حالت صرف جستجوی غذا میشود، خیلی بیشتر از مواد غذایی که بدست میآورد. نتایج رفتار چرایی دام نشان داد، بیشترین و کمترین زمان صرف شده برای چرا به ترتیب مربوط به ماههای شهریور و اردیبهشت بوده است. در اردیبهشت ماه بعلت وجود گونههای یکساله و خوشخوراک مدت زمان چرا نسبت به اواخر فصل چرا و ماه شهریور که علوفه موجود در مرتع خشک شده و کاهش مییابد، کمتر بوده است. همچنین بیشترین مسافت پیموده شده توسط دام در شیبهای صفر تا 8 درصد و کمترین آن در شیب بیش از 50 درصد بود.
جمال حسنی؛ امرعلی شاهمرادی
دوره 14، شماره 2 ، شهریور 1386، ، صفحه 171-184
چکیده
یکی از گونه های ارزشمند جنس جاشیر(prangos) در استان کردستان، گونة P. ferulacea است که در سطح وسیعی از مراتع رویش دارد. این تحقیق با هدف بررسی بوم شناختی فردی این گونه از سال 1380 تا 1383 ، در چهار رویشگاه شیان و آریز (سنندج)، خان(بانه) و درکی (مریوان) در استان کردستان انجام شد. برای انجام این تحقیق با استفاده از نقشه های توپوگرافی مقیاس 50000 :1 کردستان ...
بیشتر
یکی از گونه های ارزشمند جنس جاشیر(prangos) در استان کردستان، گونة P. ferulacea است که در سطح وسیعی از مراتع رویش دارد. این تحقیق با هدف بررسی بوم شناختی فردی این گونه از سال 1380 تا 1383 ، در چهار رویشگاه شیان و آریز (سنندج)، خان(بانه) و درکی (مریوان) در استان کردستان انجام شد. برای انجام این تحقیق با استفاده از نقشه های توپوگرافی مقیاس 50000 :1 کردستان محدودة رویشگاهها و وضعیت فیزیوگرافی رویشگاههای مورد بررسی تعیین گردید. ارزیابی شاخصهای پوشش تاجی، تراکم و زادآوری جاشیر و گیاهان همراه، در پلاتهای مربع شکل 2×2 متر در راستای خطوط ترانسکت انجام شد. فنولوژی گیاه در هر رویشگاه تعیین و ارزش رجحانی گیاه نیز در مراحل مختلف رشد توسط دامهای موجود در منطقه بررسی گردید. مطالعة خاک شناسی رویشگاهها با حفر پروفیل و ارسال نمونة خاک به آزمایشگاه انجام و برای بررسی سیستم ریشه، نیز 4 گیاه کامل از خاک خارج و خصوصیات ریشه ارزیابی گردید. برای بررسی وزن هزاردانه، فصل کاشت و عمق کاشت، مقداری بذر جمع آوری و در فصل بهار و پاییز در عمقهای 2، 4، 6، 8 و10 سانتیمتر کاشت گردید. نتایج نشان داد، این گونه در شیبهای شمال و شمال غربی مناطق کوهستانی و در دامنة ارتفاعی 1800 تا 2900 متر از سطح دریا استقرار دارد. رویشگاههای مختلف از نظر پوشش تاجی تفاوت معنیدار با هم نداشتند، ولی از نظر تراکم و میزان زادآوری متفاوت بودند. بالاترین تراکم گیاه با تعداد 7/16 پایه در رویشگاه درکی (مریوان) و کمترین تراکم 5/6 پایه در 4 مترمربع در آریز (سنندج) ثبت شد. وزن هزار دانة بذر 212 گرم بود، رویشگاه شیان (سنندج) با میانگین 1/3 کمترین و درکی (مریوان) با میانگین 3/13 نهال در 4 مترمربع بیشترین میزان زادآوری را به خود اختصاص دادند. مراحل فنولوژی گیاه در همة رویشگاهها نسبتاً یکسان و از اوایل فروردین رشد گیاه آغاز و در اواسط مردادماه خاتمه مییابد. بررسی ارزش رحجانی گیاه نشان داد که در هیچ یک از مراحل رشد، دام از این گونه استفاده نمیکند و فقط به صورت علوفة خشک زمستانه از آن استفاده میشود. کاشت بذر این گونه در فصل پاییز و در عمق 4 سانتیمتر، موفقیت بیشتری دارد.