وحیده عبداللهی؛ قاسمعلی دیانتی تیلکی؛ جلیل فرزادمهر؛ هرمز سهرابی
دوره 22، شماره 2 ، مرداد 1394، ، صفحه 330-343
چکیده
استان خراسان جنوبی با داشتن مراتع وسیع با آب و هوای خشک و نیمهخشک و گونههای خاص گیاهی یکی از نواحی مستعد زیست و پرورش شتر میباشد. علیرغم اهمیت شترداری در این استان تا بحال در زمینة گزینش گونههای گیاهی توسط شتر و بخصوص ارتباط آن با فاکتورهای شیمیایی گیاهان تحقیقی انجام نشده است. از اینرو تحقیق حاضر بههمین منظور و با هدف ...
بیشتر
استان خراسان جنوبی با داشتن مراتع وسیع با آب و هوای خشک و نیمهخشک و گونههای خاص گیاهی یکی از نواحی مستعد زیست و پرورش شتر میباشد. علیرغم اهمیت شترداری در این استان تا بحال در زمینة گزینش گونههای گیاهی توسط شتر و بخصوص ارتباط آن با فاکتورهای شیمیایی گیاهان تحقیقی انجام نشده است. از اینرو تحقیق حاضر بههمین منظور و با هدف کلی بررسی رابطه بین خوشخوراکی و ارزش غذایی گونهها در منطقه سرچاه عماری واقع در جنوب بیرجند صورت گرفت. برای این منظور در منطقه مورد مطالعه در سه مرحله رشد رویشی، گلدهی و بذردهی انتخاب گیاهان توسط 5 شتر و به روش زمانی مطالعه شد. در هر مرحله مطالعه در طی سه روز و در دو نوبت صبح و عصر انجام شد. در این تکنیک هر حیوان برای مدت 30 دقیقه در طول تغذیهاش دنبال شد. همزمان با تعیین ارزش رجحانی گیاهان در هر مقطع زمانی از گونههای گیاهی مورد چرای شتر به میزان لازم جهت آنالیز شیمیایی برداشت گردید برای تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از این تحقیق از نرمافزار آماری SPSS 15 استفاده شد. نتایج بیان داشت ارتباط معنیداری بین ترجیح چرایی دام و ترکیبات شیمیایی گونهها وجود ندارد. در بین گونهها Seidlitzia rosmarinus ضمن دارا بودن بالاترین مقادیر DMD و ME و مقادیر بالای CP، همچنین کمترین مقدار CF، ADF و NDF، در تمام مراحل بالاترین میزان ارزش رجحانی را نیز داشته است. با توجه به نتایج میتوان بیان کرد اثرات عناصر شیمیایی بر خوشخوراکی گیاهان از یک گونه به گونة گیاهی دیگر متفاوت است و اگر چه که ترکیبات شیمیایی عامل مهمی در انتخاب علوفه توسط دام میباشند اما تأثیر آنها به عوامل مختلفی از جمله ترکیب گیاهی منطقه، میزان دسترسی دام به علوفه، نحوة پراکنش گیاه، ذائقه دام و ... وابسته میباشد.
رضا یاری؛ حسین آذرنیوند؛ محمدعلی زارع چاهوکی؛ جلیل فرزادمهر؛ فیروزه مقیمینژاد
دوره 21، شماره 2 ، شهریور 1393، ، صفحه 247-259
چکیده
هدف از تحقیق حاضر بررسی عوامل محیطی مؤثر در پراکنش پوشش گیاهی مراتع سرچاهعماری بیرجند بود. پس از بازدید صحرایی، پنج تیپ گیاهی به روش فیزیونومی انتخاب و در منطقه معرف هر تیپ گیاهی نمونهبرداری در امتداد ترانسکت و در داخل پلاتهای مربعی از پوشش گیاهی و خاک به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. اندازه پلاتها با توجه به نوع و پراکنش گونههای ...
بیشتر
هدف از تحقیق حاضر بررسی عوامل محیطی مؤثر در پراکنش پوشش گیاهی مراتع سرچاهعماری بیرجند بود. پس از بازدید صحرایی، پنج تیپ گیاهی به روش فیزیونومی انتخاب و در منطقه معرف هر تیپ گیاهی نمونهبرداری در امتداد ترانسکت و در داخل پلاتهای مربعی از پوشش گیاهی و خاک به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. اندازه پلاتها با توجه به نوع و پراکنش گونههای گیاهی 1، 3 و 16 مترمربع و تعداد 45 پلات در منطقه معرف هر تیپ گیاهی در امتداد ترانسکت قرار داده شد. فاکتورهای اندازهگیری شده شامل درصد پوشش گیاهی در تمامی پلاتها و از پلاتهای اول و انتهایی هر ترانسکت از دو عمق 30-0 و 80-30 سانتیمتر نمونه خاک برداشت شد. ویژگیهای خاک شامل: بافت خاک، درصد آهک، رطوبت اشباع، گچ، اسیدیته، هدایت الکتریکی، یونهای محلول (سدیم، کلسیم، پتاسیم، منیزیم، کلر) در آزمایشگاه و ویژگیهای توپوگرافی شامل: درصد شیب، جهت و ارتفاع از سطح دریا اندازهگیری گردید. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات خاک و پوشش گیاهی از روشهای آماری تجزیه واریانس یکطرفه و تحلیل مؤلفههای اصلی استفاده شد. نتایج حاصل از روش PCA نشان داد که از بین عوامل محیطی مورد بررسی، هدایت الکتریکی، درصد شن، درصد شیب، درصد گچ، درصد ماده آلی و مقدار سدیم محلول از مهمترین عوامل محیطی تأثیرگذار بر پراکنش پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه بود. بهطوری که مجموع این عوامل 37/89 درصد پراکنش پوشش گیاهی منطقه را توجیه کردند. نتایج رستهبندی حاصل از روش PCA دو محور اصلی نشان داد که محور اول رستهبندی 74/70 درصد پراکنش پوشش گیاهی و محور دوم 63/18 درصد پراکنش پوشش گیاهی را توجیه کرد. متغیرهای محور اول شامل درصد شن، هدایت الکتریکی، درصد گچ، مقدار سدیم و همچنین درصد ماده آلی عمق یک و با توجه به علامت جبری متغیرها، پراکنش پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه با درصد شن همبستگی مثبت و با هدایت الکتریکی، درصد گچ، مقدار سدیم و همچنین درصد ماده آلی عمق یک همبستگی منفی داشت. متغیرهای محور دوم نمودار رستهبندی شامل درصد شیب و ماده آلی عمق دو است و با توجه به علامت جبری متغیرها، پراکنش پوشش گیاهی با درصد شیب و ماده آلی عمق دو همبستگی منفی داشت.
رضا یاری؛ حسین آذرنیوند؛ محمدعلی زارعچاهوکی؛ جلیل فرزادمهر
دوره 19، شماره 1 ، خرداد 1391، ، صفحه 95-107
چکیده
در این تحقیق رابطه بین تنوع گونهای و عوامل محیطی مؤثر بر آن در مراتع سرچاهعماری بیرجند بررسی شد. بدین منظور، پس از تیپبندی پوشش گیاهی به روش فیزیونومی نمونهبرداری از پوشش گیاهی و عوامل محیطی در منطقه معرف هر تیپ گیاهی به روش تصادفی- سیستماتیک انجام گردید. اندازه پلاتهای نمونهبرداری به روش سطح حداقل و تعداد پلات به روش ...
بیشتر
در این تحقیق رابطه بین تنوع گونهای و عوامل محیطی مؤثر بر آن در مراتع سرچاهعماری بیرجند بررسی شد. بدین منظور، پس از تیپبندی پوشش گیاهی به روش فیزیونومی نمونهبرداری از پوشش گیاهی و عوامل محیطی در منطقه معرف هر تیپ گیاهی به روش تصادفی- سیستماتیک انجام گردید. اندازه پلاتهای نمونهبرداری به روش سطح حداقل و تعداد پلات به روش آماری تعیین شد. سپس در منطقه معرف هر تیپ گیاهی 3 ترانسکت 300 متری مستقر و در طول هر ترانسکت 15 پلات به فواصل 20 متر قرار داده شد. نمونهبرداری از پوشش گیاهی در کلیه پلاتها و نمونهبرداری از خاک در پلات ابتدا و انتهایی هر ترانسکت و از دو عمق 30-0 و 80-30 سانتیمتر انجام شد. در هر پلات فهرست گیاهان موجود و درصد تاجپوشش ثبت شد. از خصوصیات خاک درصد سنگریزه، رس، سیلت، شن، رطوبتاشباع، اسیدیته، آهک، مادهآلی، گچ، هدایتالکتریکی و املاح محلول (سدیم، پتاسیم، کلر و منیزیم) و همچنین از خصوصیات توپوگرافی (شیب، جهت و ارتفاع از سطح دریا) اندازهگیری شد. تنوع گونهای با شمارش کل گونهها در هرتیپ بهعنوان غنای گونهای و شاخصهای سیمپسون و شانون-وینر بهعنوان شاخصهای ناهمگنی گونهای و همچنین شاخصهای سیمپسون، کامارگو و اسمیت- ویلسون بهعنوان شاخصهای همگنی گونهای محاسبه گردید. برای تعیین مهمترین عوامل تأثیرگذار بر تغییرات تنوع گونهای از تجزیه به مؤلفههای اصلی استفاده شد. البته نتایج نشان داد که هدایتالکتریکی، مقدار گچ، ماده آلی، شیب و درصد شن بیشترین تأثیر را بر تنوع گونهای منطقه مورد مطالعه دارد.
