صلاح الدین زاهدی؛ فرهنگ قصریانی؛ مینا بیات
دوره 22، شماره 3 ، آذر 1394، ، صفحه 481-491
چکیده
برای اندازهگیری اثرات چرای شبیهسازی شده بر روی گونة مهم مرتعی یال اسب (Stipa barbata)، پیش از آغاز فصل رویشی سال 1386 اقدام به قرق قطعهای نیم هکتاری از مراتع شد. در این قرق 40 پایه از گونة یال اسب به صورت کاملاً تصادفی انتخاب شده و هر 10 پایه از طریق چشمی به تیمارهای قطع تولید به میزانهای 0، 25، 50 و 75 درصد اختصاص یافت. تیمارهای قطع در سه مرتبه ...
بیشتر
برای اندازهگیری اثرات چرای شبیهسازی شده بر روی گونة مهم مرتعی یال اسب (Stipa barbata)، پیش از آغاز فصل رویشی سال 1386 اقدام به قرق قطعهای نیم هکتاری از مراتع شد. در این قرق 40 پایه از گونة یال اسب به صورت کاملاً تصادفی انتخاب شده و هر 10 پایه از طریق چشمی به تیمارهای قطع تولید به میزانهای 0، 25، 50 و 75 درصد اختصاص یافت. تیمارهای قطع در سه مرتبه و با فاصلة یک ماه صورت گرفت و مقادیر برداشت شده، پس از خشک شدن در هوای آزاد، توزین و برای محاسبة تولید، جمع و محاسبه گردید. همچنین پایههای شاهد و نیز باقیماندة تولید تیمارهای قطع در آخر فصل رویشی برداشت، به طریق ذکرشده خشک و توزین گردیدند. مطالعه به مدت چهار سال تکرار شده و با استفاده از طرح آماری کرتهای خرد شده در زمان، تجزیة دادهها انجام شد. نتایج نشان داد که اثر سال و شدتهای مختلف برداشت و همچنین اثر متقابل سال و شدتهای مختلف برداشت بر روی تولید علوفه در سطح پنج درصد معنیدار است اما از لحاظ آماری اختلاف معنیداری درارتفاع نهایی و تعداد شاخه زایشی وجود ندارد. بیشترین و کمترین میزان تولید مربوط به سالهای 86 و87 با بارندگیهای 508 و 167 میلیمتر و شدت برداشت 75 درصد است. بطورکلی و با توجه به تغییرات مدیریتی و محیطی مؤثر بر این گونة مرتعی، میتوان بیان داشت که این گونه در این رویشگاه با شدت قطع سبک (25%) و حداکثر تا برداشت یک سوم کل تولید سالانه سازگار است.
صدیقه زارع کیا؛ فرهنگ قصریانی؛ مینا بیات؛ هاجر نعمتی
دوره 22، شماره 2 ، مرداد 1394، ، صفحه 266-274
چکیده
یکی از عوامل مهم در تعیین ظرفیت چرایی مشخص کردن حد بهرهبرداری مجاز گونهها میباشد، بعلت عدم اطلاعات کافی در این زمینه، این پژوهش بهمنظور تعیین حد بهرهبرداری مجاز گونه دایمی و خوشخوراک Salsola laricina در سایت خشکهرود ساوه انجام گردید. در این بررسی سه شدت برداشت 25 ، 50 و 75 درصد با حالت بدون برداشت (شاهد) بهعنوان تیمارهای آزمایش بمدت ...
بیشتر
یکی از عوامل مهم در تعیین ظرفیت چرایی مشخص کردن حد بهرهبرداری مجاز گونهها میباشد، بعلت عدم اطلاعات کافی در این زمینه، این پژوهش بهمنظور تعیین حد بهرهبرداری مجاز گونه دایمی و خوشخوراک Salsola laricina در سایت خشکهرود ساوه انجام گردید. در این بررسی سه شدت برداشت 25 ، 50 و 75 درصد با حالت بدون برداشت (شاهد) بهعنوان تیمارهای آزمایش بمدت 3 سال مورد مقایسه قرارگرفتند. نتایج تولید علوفه گونه S. laricina نشان داد که اثر سال و اثر متقابل سال و شدتهای مختلف برداشت از لحاظ آماری در سطح یک درصد معنیدار میباشد. در سال اول بررسی بین تیمارهای مختلف اختلاف معنیداری وجود نداشته است ولی با ادامه برداشتها در سالهای بعدی اثرات تیمارها بر پایهها به وضوح دیده شدند، بهطوریکه در سال آخر برداشت که بیشترین تأثیر تیمارها بر روی پایهها بوده است، مشخص گردید که بین تیمار شاهد و 25 درصد برداشت اختلاف معنیداری وجود نداشته و بیشترین میزان تولید را داشتهاند و بین دو تیمار دیگر نیز اختلاف معنیداری مشاهده نشد. از طرف دیگر مشاهدات نشان داد، قدرت و شادابی در پایههای شاهد نسبت به تیمارهای 25 و 50 درصد کمتر بوده است که میتوان نتیجه گرفت تحریک چرایی میتواند بر شادابی و طراوت این گونه بیفزاید. بر اساس تجزیه AMMI، مؤلفه اصلی اثر متقابل اول(IPC1) در سطح 1 درصد معنی دار شد، بطوریکه این مؤلفه 2/98 درصد از مجموع مربعات اثر متقابل را بیان نمود. بای پلات اولین مولفه اصلی اثر متقابل و میانگین تولید نشان داد که تیمار 75 درصد دارای کمترین میزان تولید و پایداری و تیمار 25 درصد از میانگین تولید و پایداری خوبی برخوردار است. با توجه به نتایج حاصل میتوان بیان کرد که شدت برداشت 25 درصد ضامن بقای گونه S. laricinaدر این منطقه خواهد بود و بر قدرت و شادابی گیاه نیز تأثیر منفی نخواهد داشت.
فرهنگ قصریانی؛ مینا بیات؛ افسانه جبارزارع؛ میرطاهر قائمی
دوره 21، شماره 3 ، آذر 1393، ، صفحه 507-517
چکیده
هدف از مدیریت مراتع، حفظ، احیاء، توسعه و بهرهبرداری پایدار از منابع مرتعی میباشد، که چشمانداز آن بهرهبرداری مناسب و پایدار از مراتع به نحوی که به سایر منابع مرتعی بهویژه آب و خاک خسارتی وارد نشود. برای مدیریت پایدار مرتع، محاسبه ظرفیت مراتع و تعیین حد بهرهبرداری مجاز گونههای مهم و کلیدی مراتع لازم و ضروری میباشد. ...
بیشتر
هدف از مدیریت مراتع، حفظ، احیاء، توسعه و بهرهبرداری پایدار از منابع مرتعی میباشد، که چشمانداز آن بهرهبرداری مناسب و پایدار از مراتع به نحوی که به سایر منابع مرتعی بهویژه آب و خاک خسارتی وارد نشود. برای مدیریت پایدار مرتع، محاسبه ظرفیت مراتع و تعیین حد بهرهبرداری مجاز گونههای مهم و کلیدی مراتع لازم و ضروری میباشد. با داشتن ظرفیت واقعی مراتع و ارائه دقیق برنامههای مدیریتی میتوان از نابودی پوشش گیاهی، خاک و کاهش منابع آب در اراضی مرتعی جلوگیری نمود. در این پژوهش گونه Puccinella distans که یکی از گونههای کلیدی و مهم مراتع شور تزخراب ارومیه میباشد مورد بررسی قرار گرفت. بهمنظور انجام تحقیق ابتدا مساحتی معادل 5/0 هکتار در مراتع شورپسند اطراف دریاچه ارومیه انتخاب و در سال اول برای انجام عملیات قرق محصور گردید. از گونه مورد نظر 40 پایه انتخاب شده که به صورت ماهیانه در فصل چرا در منطقه توسط قیچی باغبانی برداشتهای 25، 50 و 75 درصد انجام شد. همچنین به ازای هر 10 پایه یک تیمار اعمال گردید. در پایان تأثیر بهرهبرداری با بررسی تغییرات ایجاد شده در خصوصیات فنولوژیکی، تولید علوفه، شادابی و مرگ و میر در پایههای منتخب مطالعه شد. نتایج نشان داد که افزایش میزان بهرهبرداری موجب بروز مشکلات و زوال در تواناییهای حیاتی گونه مورد نظر گردید. بنابراین با بررسی اثرات برداشت در تیمارهای منتخب بر روی پایههای گیاهی حد بهرهبرداری 50 درصد با بروز کمترین اثرات منفی در خصوصیات گیاهی و توانایی حیاتی و استفاده بهینه از تمام علوفه مجاز مناسب تشخیص داده شد.
