علی وثوق؛ علی اشرف جعفری؛ عزت کرمی؛ رضا طالبی؛ هوشمند صفری
دوره 29، شماره 3 ، مهر 1401، ، صفحه 231-240
چکیده
علف باغ (Dactylis glomerata) نقش مهمی در احیاء مراتع و ایجاد چراگاه و تولید علوفه دارد، ازاینرو برای ارزیابی عملکرد شاخساره و خصوصیات فیزیولوژیکی، 12 جمعیت علف باغ در سه شرایط متفاوت رطوبتی (تیمار 90 درصد، 70 درصد و 50 درصد ظرفیت زراعی در طول فصل رشد) بهصورت گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار کشت و صفات وزن شاخساره، محتوای کلروفیل، کاروتنوئید، ...
بیشتر
علف باغ (Dactylis glomerata) نقش مهمی در احیاء مراتع و ایجاد چراگاه و تولید علوفه دارد، ازاینرو برای ارزیابی عملکرد شاخساره و خصوصیات فیزیولوژیکی، 12 جمعیت علف باغ در سه شرایط متفاوت رطوبتی (تیمار 90 درصد، 70 درصد و 50 درصد ظرفیت زراعی در طول فصل رشد) بهصورت گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار کشت و صفات وزن شاخساره، محتوای کلروفیل، کاروتنوئید، پروتئین، پرولین، کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس تنـوع معنیداری را برای صفات در بین جمعیتها نشان داد. جمعیتهای کرج برای کلروفیل a و کل، زنجان برای کلروفیل b و کاروتنوئید، امریکا برای پراکسیداز و کاتالاز، بانکژن برای سوپراکسید دیسموتاز، مرند برای پروتئین محلول، کرج و زنجان برای پرولین برتر بودند و جمعیتهای ملایر، امریکا، بانکژن و کرج بیشترین وزن شاخساره را داشتند. بیشترین وزن شاخساره و محتوای کلروفیل در سطح رطوبتی 90 درصد ظرفیت زراعی مشاهده شد که با افزایش شدت تنش بهصورت معنیداری کاهش یافتند. بیشترین میزان کاروتنوئید و پراکسیداز در سطح رطوبتی 70 درصد مشاهده شد و با افزایش تنش کاهش معنیدار داشتند و در نهایت کمترین محتوای آنزیمهای سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و محتوای پرولین و پروتئین محلول در سطح 90 درصد ظرفیت زراعی مشاهده شد که با افزایش شدت تنش بهطور معنیداری افزایش یافتند. جمعیتها بر اساس تجزیه خوشهای در 3 گروه متمایز قرار گرفتند. گروه اول شامل پنج جمعیت بود که وزن شاخساره خشک و خصوصیات فیزیولوژیکی برتری داشتند. گروه دوم شامل شش جمعیت بود که نسبت به گروه قبل در رده دوم قرار گرفتند و در نهایت گروه سوم دارای یک جمعیت بود که تظاهر ضعیفی نشان داد. در مجموع با توجه به بررسیهای آماری روی صفات مورد بررسی، جمعیتهای بانکژن، مرند، زنجان، کرج، امریکا و ملایر در شرایط متفاوت رطوبتی برتر بودند و بـهعنـوان مـواد ژنتیکی مناسب برای احیای مراتع یا برنامههای اصلاحی معرفی شدند.
فرهاد ویسی؛ داود اخضری
دوره 28، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 424-434
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی تاثیر معدن منگنز صوفیوند شهرستان هرسین استان کرمانشاه بر خصوصیات خاک، رشد و ویژگیهای فیزیولوژیک گیاه گون زرد (Astragalus parrowianus) در سال 1398 انجام شد. نمونه برداریها در اردیبهشتماه از خاک و گیاه بر اساس طرح سیستماتیک تصادفی در پنج دایره هم مرکز در فواصل مختلف 100، 500، 1000، 1500و 2000 متری در اطراف معدن منگنز صوفیوند انجام ...
بیشتر
این تحقیق با هدف بررسی تاثیر معدن منگنز صوفیوند شهرستان هرسین استان کرمانشاه بر خصوصیات خاک، رشد و ویژگیهای فیزیولوژیک گیاه گون زرد (Astragalus parrowianus) در سال 1398 انجام شد. نمونه برداریها در اردیبهشتماه از خاک و گیاه بر اساس طرح سیستماتیک تصادفی در پنج دایره هم مرکز در فواصل مختلف 100، 500، 1000، 1500و 2000 متری در اطراف معدن منگنز صوفیوند انجام شد. همچنین 6 نمونه از گیاه گون و خاک منطقه شاهد (خارج از مراتع اطراف معدن و در شرایط مشابه ادافیکی و توپوگرافی) نیز تهیه شد. نتایج نشان داد که رشد و خصوصیات فیزیولوژیک گون به طور معنیداری تحت تاثیر فاصله از معدن منگنز قرار گرفته است. به طوریکه بیشترین نسبت وزن ریشه به اندام هوایی (85/0)، فاکتور انتقال (9/1)، فاکتور غلظت ریشه (4) و نسبت پرولین (μmol/g 8/0) در گون در فاصله 100 متری از معدن مشاهده شد که در سطح احتمال 05/0 با شاهد اختلاف معنی داری داشت. همچنین کمترین طول ساقه ( cm12) ، کل محتوای نیتروژن (% 3)، اسانس (% 2/0)، فعالیت آنزیم کاتالاز (Units/mg 45/0) و آنزیم پراکسیداز (Units/mg 2/0) در فاصله 100 متری از معدن منگنز مشاهده شد که همگی با شاهد تفاوت معنی داری در سطح احتمال 05/0 داشتند. مقایسه میانگین مقدار کمی پارامترهای مذکور در فواصل 100، 500، 1000، 1500و 2000 متری با تیمار شاهد نیز اختلاف معنی داری را در سطح احتمال 05/0 نشان داد. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که هر چه به معدن نزدیک شویم اثرات منگنز بر گیاه گون بیشتر و مخربتر شده است.
مجتبی اخوان ارمکی؛ حسین آذرنیوند؛ محمد حسن عصاره؛ علی اشرف جعفری؛ علی طویلی
دوره 19، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 669-678
چکیده
خشکی تأثیر زیادی بر خصوصیات فیزیولوژیکی و مرفولوژیکی گیاهان میگذارد. تنش خشکی رابطه مستقیمی با خصوصیات جوانهزنی ازجمله درصد جوانهزنی، طول گیاهچه، نسبت ریشهچه به ساقهچه، وزن گیاهچه، نسبت وزن خشک به وزن تر گیاهچه و شاخص بنیه بذر دارد. در این تحقیق تأثیر تنش خشکی بر این خصوصیات در چهار ژنوتیپ از گونه Bromus inermis شامل ژنوتیپهای ...
بیشتر
خشکی تأثیر زیادی بر خصوصیات فیزیولوژیکی و مرفولوژیکی گیاهان میگذارد. تنش خشکی رابطه مستقیمی با خصوصیات جوانهزنی ازجمله درصد جوانهزنی، طول گیاهچه، نسبت ریشهچه به ساقهچه، وزن گیاهچه، نسبت وزن خشک به وزن تر گیاهچه و شاخص بنیه بذر دارد. در این تحقیق تأثیر تنش خشکی بر این خصوصیات در چهار ژنوتیپ از گونه Bromus inermis شامل ژنوتیپهای (البرز 303، مازندران 3151، فیروزکوه 3966 و اصفهان 200060) در محیط آزمایشگاه و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعات گلخانهای علاوه بر این خصوصیات سه مشخصه فیزیولوژیکی ازجمله میزان کلروفیل، قند و پرولین نیز اندازهگیری شدند. تیمارهای خشکی شامل چهار سطح پتانسیل اسمزی (0، 3/0- ، 6/0- و 9/0-) مگاپاسکال در آزمایشگاه و چهار سطح پتانسیل اسمزی (FC ، 25%FC ، 50%FC و 75%FC) در گلخانه بودند که بهترتیب توسط محلول پلیاتیلنگلیکول 6000 در آزمایشگاه و روش وزنی در گلخانه اعمال شدند. نتایج نشان داد که ژنوتیپ اصفهان (200060) در مقایسه با دو ژنوتیپ دیگر از نظر صفت درصد جوانهزنی در دو شرایط برتری دارد. همچنین افزایش تنش خشکی در محیط گلخانه موجب افزایش میزان قند و پرولین شده و کاهش کلروفیل را بههمراه داشت.
قادر کریمی؛ محمدحسن عصاره
دوره 18، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 537-546
چکیده
در این تحقیق تغییرات برخی شاخصهای فیزیولوژیکی گونة مرتعی Kochia prostrata که بومی ایران و دارای ارزش غذایی بالایی برای دامهاست، در هنگام مواجهه با تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. بذرهای این گیاه در اتاق رشد و در دمای 2± 25 درجه سانتیگراد و تناوب نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی کشت شدند. برای انجام تحقیق تیمارهای 0، 50، 100، 150 و 200 میلیمولار ...
بیشتر
در این تحقیق تغییرات برخی شاخصهای فیزیولوژیکی گونة مرتعی Kochia prostrata که بومی ایران و دارای ارزش غذایی بالایی برای دامهاست، در هنگام مواجهه با تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت. بذرهای این گیاه در اتاق رشد و در دمای 2± 25 درجه سانتیگراد و تناوب نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی کشت شدند. برای انجام تحقیق تیمارهای 0، 50، 100، 150 و 200 میلیمولار NaCl اعمال گردید. طرح مورد استفاده در این آزمایش طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار و 4 تکرار بود. برای جلوگیری از شوک اسمزی، تیمارها به تدریج اعمال گردیدند، بعد از گذشت 21 روز از زمان اعمال آخرین تیمار شوری، گیاهان برداشت شدند و شاخصهای پرولین، گلایسین بتائین، قندهای محلول، پتانسیل آبی و محتوای نسبی آب مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد با افزایش غلظت شوری تا 200 میلیمولار NaCl غلظت پرولین، گلایسین بتائین و قندهای محلول افزایش یافت. البته این گیاه با سنتز ترکیبهای سازگار نظیر پرولین و قندهای محلول بهعنوان ساز و کارهای مقاومت به شوری جهت تنظیم اسمزی و سازش با محیطهای شور استفاده مینماید. همچنین بالا بودن محتوای نسبی آب برگ (RWC) تا 150 میلیمولار و کاهش قابل ملاحظه پتانسیل آبی موجب افزایش کارایی مصرف آب میشود و در نتیجه گیاه آب کمتری از طریق تبخیر و تعرق از برگهای خود خارج میکند و پتانسیل آبی نشاندهندة حفظ و نگهداری آماس و در نتیجه افزایش رشد و تولید در سطوح شوری تا 150 میلیمولار نمک بود.
قادر کریمی؛ محمدحسن عصاره
دوره 13، شماره 4 ، اسفند 1385، ، صفحه 402-409
چکیده
در این تحقیق مقاومت به شوری و ویژگیهای فیزیولوژیکی اکوتیپ های گونة Atriplex verrucifera در عرصه های طبیعی در مراتع تبریز، قزوین و اراک مورد بررسی قرار گرفت. این گونه به علت داشتن فرم بوته ای، مقاومت به شوری، درصد پروتئین مناسب، یکی از گیاهان بومی و با ارزش مراتع شور است، این خصوصیات سبب گردیده تا در طرحهای احیاء و اصلاح مراتع مورد استفاده ...
بیشتر
در این تحقیق مقاومت به شوری و ویژگیهای فیزیولوژیکی اکوتیپ های گونة Atriplex verrucifera در عرصه های طبیعی در مراتع تبریز، قزوین و اراک مورد بررسی قرار گرفت. این گونه به علت داشتن فرم بوته ای، مقاومت به شوری، درصد پروتئین مناسب، یکی از گیاهان بومی و با ارزش مراتع شور است، این خصوصیات سبب گردیده تا در طرحهای احیاء و اصلاح مراتع مورد استفاده قرار گیرد. هدف از اجرای این بررسی، شناخت تغییرات پارامترهای فیزیولوژیکی مقاومت به شوری اکوتیپ های این گونه در مراتع مناطق شور است. از رویشگاه طبیعی گونة Atriplex verrucifera نمونه هایی از خاک و گیاه از سه منطقة تبریز، اراک و قزوین جمع آوری و در آزمایشگاه آنالیز شدند. در این آزمایش از طرح کاملاً تصادفی با 3 تیمار ( تبریز، اراک و قزوین) و 4 تکرار استفاده شد. پارامترهای مورد بررسی عبارت بودند از: تغییرات محتوای نسبی آب برگ، پتانسیل آب برگ، گلیسین بتایین، پرولین، قندهای محلول، نشاسته، سدیم، کلر، پتاسیم، منگنز، کلسیم ، اسیدیته خاک، هدایت الکتریکی، بافت خاک، کربنات وبیکربنات. بر اساس نتایج بدست آمده تغییرات پارامترهای مقاومت به شوری از جمله گلیسین بتایین، پرولین، قندهای محلول، محتوای نسبی آب برگ، پتانسیل آبی، هدایت الکتریکی، اسیدیته، کاتیونها و آنیونهای خاک در اکوتیپ های مورد بررسی معنی دار بود، همچنین در این پژوهش پارامترهای مقاومت به شوری در اکوتیپ های مختلف بسته به شرایط اقلیمی و عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک تغییر می یابند. نتایج نشان داد که اکوتیپ تبریز در مقایسه با سایر اکوتیپ ها دارای مقاومت به شوری بیشتری بود.
