فاطمه درگاهیان؛ سمیه حیدرنژاد؛ سمانه رضوی زاده
دوره 28، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 564-577
چکیده
امروزه گرمایش جهانی و تغییر اقلیم ناشی از آن بزرگترین چالش زندگی بشر محسوب میشود که سایر چالشهای محیطزیستی را تحتالشعاع خود قرارداده است. در این پژوهش تلاش شده است از طریق پایش روند تغییرات امواج گرما و ارتباط آن با آنومالی دما به آشکارسازی پدیده تغییر اقلیم در ایستگاه سینوپتیک یزد پرداخته شود. بدین‌منظور از دادههای ...
بیشتر
امروزه گرمایش جهانی و تغییر اقلیم ناشی از آن بزرگترین چالش زندگی بشر محسوب میشود که سایر چالشهای محیطزیستی را تحتالشعاع خود قرارداده است. در این پژوهش تلاش شده است از طریق پایش روند تغییرات امواج گرما و ارتباط آن با آنومالی دما به آشکارسازی پدیده تغییر اقلیم در ایستگاه سینوپتیک یزد پرداخته شود. بدین‌منظور از دادههای روزانه دما برای بازه زمانی (2017-1960) استفاده شد. در نهایت ویژگیهای امواج گرمایی مانند تعداد رخداد امواج گرما، فراوانی روزهای همراه با امواج گرما، تداوم امواج گرم، بزرگی و شدت امواج گرما و میانگین موج گرم (گرمترین روز از گرمترین موج گرم) با استفاده از نرم‌افزار ClimPACTدر محیط برنامه‌نویسی R 2.10 محاسبه شدند. امواج گرما برآیند تغییرات افزایشی دما میباشد، ازاین‌رو آنومالی دمای ایستگاه یزد استخراج و با آنومالی دمای خشکیهای کره زمین مقایسه و رابطه شاخصهای امواج گرما با آنومالی دما بررسی شد. نتایج نشان داد بیشترین تعداد رخدادهای امواج گرمایی در سال‌های 2010 و 2016 رخ داده است. فراوانی تعداد روزهای همراه با موج گرم روند افزایش و معنیداری داشته است و تعداد آن در سال 2010 و 2016 به‌ترتیب 47 و 42 روز بوده است. البته روند افزایشی در تداوم و شدت امواج گرما نیز مشاهده شد. طولانیترین تداوم برای سال 2013 برابر 13 روز تخمین زده شد. یافتههای این پژوهش همچنین نشان داد که در دو دهه اخیر بزرگی موج گرما به بیش از 31 درجه سانتی‌گراد رسیده است. بررسی ارتباط بین تمام شاخصهای مربوط به موج گرما و آنومالی دمای یزد همبستگی خوبی را نشان داد و ضریب تبیین آنومالی دما و فراوانی روزهای همرا با موج گرما بیشتر از سایر شاخص‌ها و ضریب تعیین (R2) آن تقریبا 6108/0 شد. به‌طورکلی نتایج حکایت از تشدید، تداوم و شدت امواج گرما در شهرستان یزد دارد که میتواند حاکی از وقوع رخداد تغییر اقلیم به‌ویژه در دو دهه اخیر در این منطقه از کشور بهعنوان نماینده مناطق خشک کشور باشد. با توجه به روند افزایش دما طی سال‌های آینده بر فراوانی و شدت و تدوام این امواج افزوده میشود. آگاهی از چگونگی روند امواج گرما میتواند مدیران و برنامهریزان را در راستای تصمیمگیری مدیریت خطر در زمینه مصرف بهینه انرژی کمک کند.
اکبر فخیره؛ احمد پهلوانروی؛ محمود نجفی زیلایی؛ محسن مرادزاده؛ سهیلا نوری
دوره 19، شماره 3 ، آذر 1391، ، صفحه 457-468
چکیده
مطالعات تفضیلی پوشش گیاهی در مناطق بیابانی بهدلیل محدودیتها و شرایط خاص این مناطق اغلب مشکل میباشد. فن سنجش از دور با داشتن قابلیتهای متعدد میتواند بهعنوان روشی کارآمد در این مناطق مورد استفاده قرار گیرد. هدف این مطالعه تعیین شاخص گیاهی مناسب جهت ارزیابی روند تغییرات پوشش گیاهی در منطقه بیابانی غرب کرخه طی یک دوره ...
بیشتر
مطالعات تفضیلی پوشش گیاهی در مناطق بیابانی بهدلیل محدودیتها و شرایط خاص این مناطق اغلب مشکل میباشد. فن سنجش از دور با داشتن قابلیتهای متعدد میتواند بهعنوان روشی کارآمد در این مناطق مورد استفاده قرار گیرد. هدف این مطالعه تعیین شاخص گیاهی مناسب جهت ارزیابی روند تغییرات پوشش گیاهی در منطقه بیابانی غرب کرخه طی یک دوره 18 ساله با استفاده از تصاویر سنجندههای TM (1991) و ASTER (2008) بود. پس از اندازهگیری سطح تاج پوشش گیاهی منطقه، بر روی تصاویر؛ تصحیح هندسی و اتمسفری، روشهای مختلف بارزسازی و طبقهبندی با روش حداکثر احتمال اعمال شد. نتایج نشان داد که شاخص PVI2 مناسبترین شاخص برای تهیه نقشة تغییرات پوشش گیاهی در سال‌های موردنظر بود. بنابراین بر اساس این شاخص، نقشه نهایی تغییرات در سه کلاس بیابانزایی، بدونتغییر و احیا تولید گردید. همچنین نتایج نشان داد که در طول دوره مطالعه، بهدلیل اجرای طرحهای بیابانزدایی در بخشهایی از منطقه و انجام کشت تلفیقی، میزان سطح پوشش افزایش یافته و سطح تغییرات پوشش به 5/17 درصد از کل منطقه رسید. 8/69 درصد این تغییرات مثبت و در کلاس احیاء و 2/30 درصد از تغییرات منفی بوده که در کلاس بیابانزایی قرار گرفت.
