نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• صادق پورمرادی
• علی‌اشرف جعفری

مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

چکیده

به منظور بررسی عملکرد علوفه خشک و سودمندی کشت مخلوط شبدر و فستوکای بلند در مقایسه با کشت خالص آنها، 7 اکوتیپ شبدر قرمز و یک اکوتیپ فستوکای بلند بصورت تک­کشتی و کشت مخلوط با نسبت 50 درصد شبدر و 50 درصد فستوکا در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مراتع ییلاقی استان مازندران در سالهای 84-1382 مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌های مربوط به هر سال مورد تجزیه ساده و داده‌های 2 سال در قالب طرح اسپلیت پلات در زمان تجزیه شدند و میانگین تیمارها توسط آزمون دانکن دسته‌بندی شدند و برای سودمندی کشت مخلوط از نسبت برابری زمین استفاده شد. نتایج بدست آمده در سال اول نشان داد که تفاوت بین کشت خالص و مخلوط معنی‌دار بود. میانگین عملکرد علوفه خشک در کشت‌های خالص شبدر، فستوکا و کشت مخلوط به­ترتیب 5199، 2078 و2981 کیلوگرم در هکتار بود. در سال دوم تفاوت معنی‌داری بین تیمارها مشاهده نشد و میانگین عملکرد تک­کشتی در شبدر قرمز، فستوکا و کشت مخلوط آنها به­ترتیب 3059، 3014 و 3024 کیلوگرم در هکتار بود که نشان­دهنده غالب بودن فستوکا در سال دوم آزمایش بود. در مقایسه بین هفت اکوتیپ شبدر قرمز در شرایط تک­کشتی، اکوتیپ‌های 1568، 1753، 618 و 2086 با میانگین 4300 تا 4800 کیلوگرم در هکتار عملکرد علوفه بیشتری داشتند. در بین آنها اکوتیپ 1753 با منشأ ارومیه به دلیل شکل رویشی خوابیده، از مزیت نسبی بهتری در رابطه با مقاومت به چرای دام برخوردار بود و جهت احداث چراگاه در منطقه توصیه شد. برای کشت مخلوط شبدر 2086 و فستوکا، با متوسط محصول علوفه مخلوط 4047 و 3987 کیلوگرم در هکتار و نسبت برابری زمین 09/1 و 18/1 به­ترتیب در سال اول و دوم نسبت به بقیه اکوتیپ‌ها سودمندی بیشتری برای کشت مخلوط با فستوکا داشت.
 

کلیدواژه‌ها

• کشت مخلوط
• عملکرد علوفه
• شبدر قرمز
• فستوکای بلند

عنوان مقاله [English]

Forage production in 7 ecotypes of red clover (Trifolium pratense) in pure stands and in mix cropping with tall fescue in northern Alborz mountains, rangelands

نویسندگان [English]

• Sadegh Poormoradi
• Ali ashraf Jafari

چکیده [English]

In order to study of forage yield, and land equivalent ratio efficiency in pure stands and mix crop of red clover and tall fescue, 7 ecotypes of red clover (Trifolium pratense) and 1 ecotype of tall fescue (Festuca arundinacea) were sown in pure stand and 50% clover+50% tall fescue mix cropping using complete block design with 3 replications during 2004 to 2006 in northern Alborz rangelands, Iran. Data were collected and analyzed for each year and combined over two years, using split plot in time design with years as sub plot. Duncan multiple test were used for comparison among treatments. Efficiency of mix cropping was assessed by land equivalent ratio. Results showed significant differences between pure stand and mixture in the fist year, but no significant differences were observed in the second year. The forage production of pure clover, pure fescue and mix crop were 5199, 2078 and 2981 Kg/h in the first year and 3059, 3014 and 3024 in the second year, respectively. Result indicated that tall fescue growth was lower than clover in the first year, but it was dominant to clover in the second year. For pure clover, ecotypes of 1568, 1753, 618 and 2086 with average values of 4300 to 4800 kg/h had higher annual production over two years. The ecotype 1753 originated from Orumieh; with having prostrate growth habit was recognized as the best one for pasture regeneration in northern Alborz rangelands. The mix cropping of clover (2086) and tall fescue, with average values of 4047 and 3987 kg/h forage yield and with average values of 1.09 and 1.18 land equivalent ratios for the first and second year, respectively, introduced for mix cropping with tall fescue.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Mix cropping
• forage yield
• red clover (Trifolium pratense)
• Tall fescue (Festuca arundinacea)