نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جلیله کریمی ¹
• مریم شریف زاده ²

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مدیریت توسعه روستایی، دانشگاه یاسوج، ایران

² استادیار گروه مدیریت توسعه‌ی روستایی، دانشگاه یاسوج، ایران

چکیده

عرصه‌های منابع طبیعی به ویژه مراتع، بستر توسعه‌ی پایدار محیط زیست محسوب می‌شود. در سال‌های اخیر، طرح‌های مرتعداری نقش مهمی در جلوگیری از تخریب مراتع و بهبود وضعیت آنها ایفا کرده‌اند. موفقیت این طرح‌ها منوط به مشارکت بهره‌برداران است. هدف پژوهش حاضر تبیین عوامل مؤثر بر مشارکت بهره‌برداران دهستان گل‌تپه، شهرستان سقز، در اجرای طرح‌های مرتعداری بود. بدین منظور، از تحقیق توصیفی همبستگی با رویکرد مقایسه‌ای بهره گرفته شد. جامعه‌ی آماری مشتمل بر بهره‌برداران مراتع در مناطق روستایی (با درصد بالا و پایین مشارکت در اجرای طرح‌های مرتعداری) دهستان گل‌تپه، شهرستان سقز بود. نمونه‌ی آماری پژوهش شامل 175 نفر از سرپرستان خانوار در مناطق روستایی بود. به منظور جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌ای ساختارمند بهره گرفته شد. نتایج ضریب آلفای کرونباخ برای سنجه‌های مورد مطالعه 52/0 تا 89/0 نشان از پایایی قابل قبول سنجه‌ها بود. نتایج نشان داد که در بین بهره‌برداران فعال در اجرای طرح‌های مرتعداری، متغیرهای ادراک در خصوص تسهیل‌کننده‌ها و بازدارنده‌های مشارکت، آگاهی زیست محیطی و امکان‌سنجی فیزیکی- اکولوژیکی طرح‌های مرتعداری پیش‌بینی کننده‌ی مشارکت و در گروه غیرفعال در هر دو گروه بهره‌برداران فعال و غیرفعال نیز ادراک در خصوص تسهیل‌کننده‌ها و بازدارنده‌های مشارکت و امکان‌سنجی فیزیکی- اکولوژیکی تبیین کننده‌ی مشارکت در طرح‌های مرتعداری بوده است.

کلیدواژه‌ها

• توسعه‌ی روستایی
• شهرستان سقز
• طرح‌های مرتعداری
• مشارکت

عنوان مقاله [English]

Investigating Determinants of Stakeholders’ Participation on Rangeland Projects: The Case of Goltape Township, Saqqez County

نویسندگان [English]

• jalile karimi ¹
• maryam sharif zade ²

چکیده [English]

Natural resources, especially rangelands characteristically provide a context for sustainable development of environment worldwide. Recently, rangeland management projects play an important role in preventing pasture degradation and promote their overall status. Community participation is one of the main factors for any successful range management program. Due to the importance of stakeholder participation in rangeland management projects, this study aimed at investigating determinants of stakeholders’ participation in rangeland projects of Goltape Dehestan, Saqqez county. Thereby, the study employed descriptive causal comparative research design. The statistical population was consisted of beneficiaries in rural pastures (with high and low participation rate in range management projects). The sample was consisted of 175 rural household heads in Gol Tappeh villages.
Structural questionnaires were used to collect data. The questionnaires validity was confirmed by panel of experts and a pilot study was done to assess the reliability. Cronbach's alpha coefficients were between 0.52 and 0.89 for different measures. The results showed that, in active-participant group, perception towards facilitative factors and bottlenecks, environmental awareness and physic-ecological feasibility of rangeland projects and in passive-participant group perception towards facilitative factors and bottlenecks and physic-ecological feasibility were determined the participation in rangeland projects.

کلیدواژه‌ها [English]

• Rural development
• Saqqez county
• Rangeland projects
• participation