نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 ایران - تهران-دانشگاه آزاد اسلامی - واحد علوم تحقیقات تهران - دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست - گروه مرتع داری - گرایش علوم مرتع
2 - استاد دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
3 استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران
4 مدیر گروه مرتعداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
چکیده
تولید علوفه، محصول اصلی مرتع و کالای ملموس ارزشمندی است که ارزشگذاری اقتصادی آن در مراتع احیایی، با توجه به استفاده مستقیم جهت تعلیف و تولیدات دامی، میتواند نقش مهمی در برنامهریزیهای مدیریتی ایفا نماید. در این راستا تحقیق حاضر با هدف ارزشگذاری اقتصادی کارکرد علوفه تولیدی مراتع احیاءشده مناطق خشک در شهرستان سربیشه در استان خراسان جنوبی انجام شد. برای این منظور ابتدا پروژههای بوتهکاری غرب این شهرستان تحت عنوان حسینآباد، نازدشت و جنتآباد انتخاب گردید. سپس ضمن تعیین توده معرف در هر پروژه، نسبت به استقرار سه ترانسکت 300 متری به فاصله 20 متر از یکدیگر به شکل تصادفی– سیستماتیک اقدام و در طول هر ترانسکت با استقرار 10 پلات 3 مترمربعی تولید سال جاری گونههای مورداستفاده دام با روش قطع و توزین برداشت گردید. پس از خشک شدن نمونههای گیاهی و توزین هر نمونه، با در نظر گرفتن خوشخوراکی و حد بهرهبرداری مجاز مشخص و مقدار علوفه قابلبرداشت تعیین گردید. جهت ارزشگذاری اقتصادی کارکرد علوفه تولیدی از روش هدونیک استفاده گردید. برای این منظور ابتدا رابطه رگرسیونی بین قیمت نهادههای دامی و کل مواد غذایی قابل هضم TDN گونههای مورد استفاده دام استخراج گردید. در ادامه با قرار دادن میزان TDN گونههای مرتعی در هر پروژه، با استفاده از دادههای انرژی متابولیسمی طرح ملی تعیین کیفیت علوفه گیاهان مرتعی کشور، ارزش اقتصادی علوفه تولیدی تعیین گردید. نتایج نشان داد قیمت هر کیلوگرم علوفه 5/1046 تومان است. برایناساس میزان ارزش اقتصادی علوفه برای هر هکتار از مراتع احیاشده، 318223 تومان و ارزش اقتصادی کل برای مراتع احیایی در 5/4375 هکتار، 1,386,498,185 تومان برآورد گردید. نتایج این تحقیق میتواند نقش سرمایهگذاری در مرتع را بیشازپیش آشکار نموده و حتی برای ارائه راهکارهای جدید جهت مشارکت مالی دولت و بهرهبرداران مورد استفاده قرار گیرد. البته لازم است علاوهبر اقتصاد زیستمحیطی مراتع، به عملکرد و توان اکولوژیک آن نیز توجه شود تا در درازمدت هم هدف بهرهبرداران و هم هدف مدیران و کارشناسان منابع طبیعی محقق گردد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Economic Valuation of Forage Production of Rehabilitated Rangelands in Sarbisheh city in South Khorasan province
نویسندگان [English]
- farhad razavi salim 1
- hosseinn Arzani 2
- Mohammad Jafari 3
- Seyed Akbar Javadi 4
1 Iran - Tehran - Islamic Azad University - Tehran Research Sciences Branch - Faculty Natural Resources and Environment - Rangeland Management Department - Rangeland Science Orientation
2 Professor, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran
3 Professor, Faculty of Natural Resources. Tehhran University, Karaj, Iran
4 Departmant of Range Management, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran