نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فاطمه هادیان ¹
• سید زین العابدین حسینی ²
• منصوره سید حسینی ³

¹ دانشجوی دکترای مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

² استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، ایران

³ کارشناس ارشد محیط‌زیست، مرکز تحقیقات ملی باروری ابرها، یزد، ایران

چکیده

بارندگی یکی از مهمترین عوامل تأثیر‌گذار بر پوشش گیاهی محسوب می‌گردد. امروزه از تصاویر ماهواره‌ای به‌طور گسترده‌ای برای پایش اثر نوسانهای بارندگی بر تغییرات پوشش گیاهی استفاده می‌شود. هدف از این مطالعه بررسی رابطه تغییرات پوشش گیاهی و نوسانهای بارندگی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای NOAA AVHRR در طول سال‌های 2006-1982 می‌باشد. برای تهیه نقشه‌های بارندگی از روش پهنه‌بندی(distance weighting interpolation)  در بازه‌های مختلف زمانی استفاده گردید. تیپ‌های گیاهی مورد مطالعه را یک منطقه جنگلی در کناره‌های دریای خزر و چهار تیپ مرتعی با فرم‌های رویشی گراس، بوته‌ای و مناطق زراعی و در دو استان اردبیل و گیلان تشکیل می‌دادند. برای پایش تغییرات پوشش گیاهی روش رگرسیون خطی (مقدار شاخص NDVI  به‌عنوان Y، بارندگی (X  مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که در طول دوره‌ مطالعاتی تأثیرات بارندگی بر پوشش گیاهی برحسب زمان بارش، گونه گیاهی و نوع فرم رویشی متفاوت است، به‌طوری که در منطقه جنگلی و اراضی زراعی و مسکونی رابطه معنی‌داری بین میزان بارش و پوشش گیاهی در هیچ یک از مقاطع زمانی مشاهده نشد. البته در مناطق مرتعی بالاترین میزان همبستگی میان بارش فصل بهار و تغییرات پوشش گیاهان دیده شد و در مناطق گراسلند نیز همبستگی بیشتری نسبت به بوته‌زارها با میزان بارندگی وجود داشت. ضمن اینکه در قسمت‌های مختلف واکنش مناطق گراسلند از نظر میزان همبستگی با بارش فصل بهار نسبت به یکدیگر تا حدی متفاوت بود.

کلیدواژه‌ها

• بارندگی
• پوشش گیاهی
• تصاویر ماهواره‌ای
• NOAA
• پایش
• ایران

عنوان مقاله [English]

Monitoring vegetation changes using precipitation data and satellite images in north-west of Iran

نویسندگان [English]

• Fatemeh Hadian ¹
• Seyed Zeinolabedin Hoseini ²
• Mansoureh Seyed Hoseini ³

چکیده [English]

Precipitation is one of the factors affecting vegetation. Nowadays, satellite images are broadly used for monitoring the effects of precipitation variations on the vegetation changes. The aim of this study was to investigate the relationship between vegetation dynamic and precipitation variations using NOAA AVHRR images during the period of 1982-2006. Precipitation maps were created using the inverse distance weighting interpolation (IDW) method and time intervals of precipitation data. The study area was a forestland beside Caspian Sea, four rangeland vegetation types with grasses and shrubs, farmland areas and urban areas, located in Ardabil and Guilan provinces. To monitor the relationship between the precipitation and vegetation changes, the linear regression (NDVI, Y & Rainfall, X) method was employed. Based on the results, depending on the precipitation time, plant species, and growth form, the effect of precipitation on vegetation was different so that no significant relationship was observed between vegetation and precipitation in forestlands, farmlands, and urban areas. The highest correlation coefficient between spring precipitation and vegetation was related to the rangelands. In grassland areas, the correlation coefficient was higher than that of shrublands, whereas the reaction of grasslands to precipitation in various parts was different.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• precipitation
• vegetation
• satellite images
• NOAA
• monitoring
• Iran