نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• صادق پورمرادی ¹
• علی اشرف جعفری ²

¹ عضو هیئت علمی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری

² استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

با هدف بررسی کیفیت علوفه 7 رقم شبدر قرمز، طرحی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مراتع ییلاقی استان مازندران به مدت سه سال
(4-1382) اجرا شد. صفات دیرزیستی، تیپ رشد و عملکرد خشک علوفه ارقام به انضمام هفت صفت کیفی علوفه تولیدی آنها شامل درصدهای: ماده خشک قابل هضم، کربوهیدرات‌های محلول در آب، پروتئین خام، دیواره سلولی (‍NDF)، دیواره سلولی بدون همی‌سلولز (‍ADF)، فیبر خام و خاکستر با استفاده از تکنولوژی طیف‌سنج مادون قرمز نزدیک NIR اندازه‌گیری گردید. با حاصل‌ضرب عملکرد علوفه در درصد صفات کیفی، عملکرد پروتئین خام، ماده خشک قابل هضم و کربوهیدرات‌های محلول ارقام محاسبه شد. داده‌های هر سال در قالب طرح موصوف تجزیه و تحلیل شدند و در مورد صفات با داده‌های دو یا سه سال تجزیه اسپلیت پلات در زمان انجام گردید و میانگین‌های مربوطه توسط آزمون دانکن در سطح 5 درصد دسته‌بندی شدند. در سال‌های 83 و 84 و بر مبنای میانگین دوساله، رقم‌های 618، 1753 و 324 بیشترین میزان علوفه را تولید نمودند و از این حیث به عنوان ارقام برتر تحقیق شناخته و معرفی شدند. سه رقم فوق از حیث دیرزیستی و پایداری تولید و کیفیت علوفه تولیدی شرایط مشابهی داشتند. رقم 1753 با منشا ارومیه بدلیل فرم رویشی خوابیده، از منظر حفاظت خاک و جلوگیری از فرسایش، از مزیت نسبی بهتری در مقایسه با دو رقم دیگر برخوردار بود و از این لحاظ بعنوان رقم برتر شناخته و معرفی شد.

کلیدواژه‌ها

• شبدر قرمز (Trifolium pratense L.)
• عملکرد علوفه
• پروتئین خام
• قابلیت هضم و کربوهیدرات‌های محلول

عنوان مقاله [English]

Evaluation of herbage yield and quality in varieties of red clover cultivated in rangelands of Mazandaran province, Iran

نویسندگان [English]

• Sadeq pourmoradi ¹
• Ali Ashraf Jafari ²

چکیده [English]

In order to study on the variation of forage yield and quality traits among seven accessions of red clover (Trifolium pratense L.), an experiment was conducted using a randomized complete block design with three replications in rangelands of Mazandaran province, Iran, in three consecutive years (2003-2005). The data were collected for persistency, growth type and dry matter yield. Seven quality traits including crude protein (CP), dry matter digestibility (DMD), water soluble carbohydrates (WSC), crude fiber (CF), neutral detergent fiber (NDF), acid detergent fiber (ADF) and total ash were estimated using NIR methods. DMD-yield, WSC-yield and CP-yield were also estimated. Data were analyzed for each year and were combined over years. The means of treatments were comprised using Duncan¢s multiple range test. Results showed that the forage production of accessions 618, 1753 and 324 in each year and the mean of two years were higher as compared to other accessions. As a result, these accessions had higher forage yield, quality and persistency and they were suggested for cultivation in northern Alborz rangelands. Among them, the accession 1753, originated from Urmia, with prostrate growth habit was recognized as the best one for pasture regeneration in northern Alborz rangelands.

کلیدواژه‌ها [English]

• Red clover (Trifolium pratense L.)
• forage yield
• quality
• CP
• DMD and WSC