نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشکاه تهران
2 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج، باشگاه پژوهشگران جوان، یاسوج
3 استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
4 مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سمنان
5 کارشناس ارشد بیابان زدایی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
چکیده
در این پژوهش، از 5 گونه مرتعی Festuca rubra،Astragalus glocucantus ، Astragalus flocoffus ،Acantolimon erinaceum و Acantophyllum sordidum در منطقه جاشلوبار سمنان، در سه مرحله فنولوژیکی (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی) نمونهبرداری انجام شد. این گونهها، از گونههای مهم و نسبتا خوشخوراک مراتع منطقه بودند. در هر مرحله فنولوژیکی، 3 تکرار و برای هر تکرار 5 پایه گیاهی قطع شد. سپس تجزیه شیمیایی برای اندازهگیری درصد نیتروژن (N)[1] و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (ADF)[2] نمونههای گیاهی انجام گردید و بر مبنای درصد نیتروژن (N) و ADF، درصد پروتئین خام (CP)[3]، درصد هضمپذیری ماده خشک (DMD)[4] و مقدار انرژی متابولیسمی (ME)[5] گونهها، برآورد شد. بهمنظور تجزیه و تحلیل آماری دادهها از طرح کرتهای خرد شده در زمان در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 15 تیمار در سه تکرار استفاده شد. پس از جمعآوری دادهها بهمنظور بررسی تغییرات شاخصهای کیفیت علوفه گونههای مورد مطالعه در مراحل مختلف فنولوژیکی، تجزیه واریانس مرکب انجام شد و میانگینها با استفاده از آزمون چند دامنه دانکن مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج بدستآمده نشان داد که ترکیب شیمیایی گیاهان مورد مطالعه، تغییرات قابل ملاحظهای داشتند و مرحله فنولوژیکی بر کیفیت علوفه اثر معنیداری داشت. با پیشرفت مراحل رشد، از میزان پروتئین خام (CP)، هضمپذیری ماده خشک (DMD) و انرژی متابولیسمی (ME) کاسته و بر میزان الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (ADF) افزوده شد. نتایج بدستآمده در برآورد مقدار علوفه مورد نیاز روزانه دام چراکننده در مرتع و تعیین زمان مناسب چرای دام در مراتع مورد مطالعه، کاربرد دارد.
[1]- Nitrogen (N)
[2]- Acid detergent fiber (ADF)
[3]-Crude protein (CP)
[4]-Dry matter digestible (DMD)
[5]- Metabolizable energy (ME)
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Effects of phenological stages on forage quality of five rangeland species in semi-steppe rangeland of Jashlobar Semnan
نویسندگان [English]
- Hossein Arzani 1
- Hossein Pouzesh 2
- Javad Motamedi (torkan) 3
- Rasoul Mirakhorli 4
- Seyed Ali Niknejad 5
1 Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
2 2- Young Researchers Club, Yasooj Branch, Islamic Azad University, Yasooj, Iran
3 Assistant Professor, Faculty of Natural Resources, University of Urmia, Urmia, Iran
4 Research Expert, Research Center for Agriculture and Natural Resourcesof Semnan Province
5 MSc In Combat Desertification, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]
In this study, five rangeland species including Festuca rubra, Astragalus glocucantus, Astragalus flocoffus, Acantolimon erinaceum and Acantophyllum sordidum were selected at three phenological stages of vegetative growth, flowering and seeding. These species are almost palatable and important in rangelands of Jashlobar, Semnan. For each phenological stage, three replications and for each replication, five species were collected. Plant samples were analyzed to determine N percentage as well as acid detergent fiber (ADF). Crude protein (CP), dry matter digestibility (DMD) and metabolizable energy (ME), were estimated based upon N percentage and acid detergent fiber (ADF)., Split-plot design was applied for data analysis in a randomized complete design with 3 replication sand 15 treatments for each location. After collecting the data, combined analysis of variance was used in order to investigate the changes of forage quality index. According to the results, chemical composition of plants showed significant changes and phenological stages had a significant effect on forage quality. With the advance of growth, CP, DMD and ME decreased while ADF content increased. Obtained results are applicable for estimating daily required forage for grazing livestock and determining appropriate time for livestock entry to the rangeland.
کلیدواژه‌ها [English]
- forage quality
- phenological stage
- crude protein (CP)
- dry matter digestibility (DMD)
- metabolizable energy (ME)
)