میر منصور خلیقی؛ نعمت ا... خلیقی؛ مهدی فرحپور
دوره 13، شماره 2 ، شهریور 1385، ، صفحه 82-93
چکیده
با توجه به نقش شیوه‌های مختلف بهره‌برداری از مراتع و تاثیرآن در بهبود و تخریب مراتع و وجود شیوه‌های مختلف بهره‌برداری در کشور، اقدام به مقایسه شیوه‌های افرازی، مشاعی و شورایی دارای طرح مرتعداری و شیوه های مشاعی و شورایی بدون طرح مرتعداری از نظر وضعیت، تولید، گرایش، تعداد دام مازاد در واحد سطح و سطح حداقل مرتع برای هر بهره‌بردار ...
بیشتر
با توجه به نقش شیوه‌های مختلف بهره‌برداری از مراتع و تاثیرآن در بهبود و تخریب مراتع و وجود شیوه‌های مختلف بهره‌برداری در کشور، اقدام به مقایسه شیوه‌های افرازی، مشاعی و شورایی دارای طرح مرتعداری و شیوه های مشاعی و شورایی بدون طرح مرتعداری از نظر وضعیت، تولید، گرایش، تعداد دام مازاد در واحد سطح و سطح حداقل مرتع برای هر بهره‌بردار گردید و شیوه‌های مختلف از نظر این عوامل مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت تا بهترین شیوه یا شیوه‌ها از نظر حفظ پایداری اکولوژیکی معرفی گردد. سپس بررسی پایداری اجتماعی در بهره برداری از مراتع به وسیله پرسشنامه تحت شاخص‌های دخیل در امر مرتعداری (زمین، سرمایه و کار) مورد مطالعه قرار گرفت تا رابطه وضعیت اقتصادی و اجتماعی بهره‌برداران در هر شیوه با حفظ مراتع توسط انها به صورت توصیفی مورد سنجش قرار گیرد. در این راستا نقشه سامان عرفی حوزه سد امیرکبیر با 71 سامان تهیه و 24 سامان از 6 شیوه بهره برداری (هر یک چهار تکرار) جهت اندازه گیری عوامل ذکر شده انتخاب گردید. پس از بحث ونتیجه گیری در مورد هریک از شیوه های بهره برداری نمایش عمیق و تنگاتنگ پایداری اکولوژیکی و پایداری اجتماعی مشاهده گردید.عدم تفاوت معنی‌دار مراتع طرح‌دار و بدون طرح در هر یک از شیوه‌هاومشاهده تفاوت همراستای اکولوژیکی واجتماعی مراتع ، ناشی از شیوه‌های مدیریتی افرازی، مشاعی و شورایی نتایج دیگر این تحقیق می‌باشد. درپایان شیوه افرازی طرح‌دار با تأکید بر قسمت افرازی بودن، نه طرح‌دار بودن، به عنوان مطلوب‌ترین شیوه در جهت حغظ وضعیت و بهبود مراتع، تعداد دام مازاد کمتر و سطح حداقل مرتع بیشتر برای هر بهره‌بردار معرفی گردید و پایداری اجتماعی مطلوبتر ابن شیوه، موثر در این برتری شناخته شد.
