رضا یاری؛ غلامعلی حشمتی؛ حامد رفیعی
دوره 28، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 745-758
چکیده
ارزیابی پتانسیل اکولوژیک و ظرفیتهای طبیعی هر منطقه بههمراه برنامهریزی صحیح میتواند منجر به بهرهبرداری پایدار و مستمر از عرصههای طبیعی گردد. با افزایش جمعیت و فشارهای روانی حاصله از شلوغی شهرها، اکوتوریسم به عنوان یکی از راههای کاهش فشارهای حاصله بر مردم اهمیت دو چندانی پیدا کرده است. توسعه اکوتوریسم جهت حفظ ...
بیشتر
ارزیابی پتانسیل اکولوژیک و ظرفیتهای طبیعی هر منطقه بههمراه برنامهریزی صحیح میتواند منجر به بهرهبرداری پایدار و مستمر از عرصههای طبیعی گردد. با افزایش جمعیت و فشارهای روانی حاصله از شلوغی شهرها، اکوتوریسم به عنوان یکی از راههای کاهش فشارهای حاصله بر مردم اهمیت دو چندانی پیدا کرده است. توسعه اکوتوریسم جهت حفظ منابعطبیعی باید متناسب با پتانسیل طبیعی و اجتماعی منطقه باشد. با توجه به اهمیت حفظ منابعطبیعی هدف از تحقیق حاضر ارزیابی پتانسیل اکوتوریسمی مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان بر اساس روش محدود کننده فائو و با استفاده از GIS میباشد. فاکتورهای مورد ارزیابی شامل دو دسته اکولوژیکی (اقلیم، ارتفاع، شیب، خاک، منابع آبی، فاصله تا اماکن جاذبهای، ارزش جاذبهای پوشش گیاهی) و زیرساختاری (فاصله تا شهر و امکانات رفاهی و جاده و مسیرهای دسترسی) است. نتایج نشان داد از کل مساحت منطقه 36/25 درصد (28/2249 هکتار) دارای پتانسیل و شایستگی متوسط (S2)، 65/28 درصد (2542 هکتار) دارای پتانسیل و شایستگی پایین (S3) و 98/45 درصد (4/4079) هکتار فاقد شایستگی و پتانسیل (N) از لحاظ اکوتوریسمی میباشد. همچنین نتایج نشان داد فاکتورهای منابع آبی، خاک، درصد شیب، ارزش جاذبهای پوشش گیاهی، مسیرهای دسترسی و فاصله تا اماکن جاذبهای از عوامل کاهشدهنده پتانسیل و شایستگی گردشگری و فاکتورهای ارتفاع از سطح دریا، فاصله تا شهر و امکانات رفاهی و همچنین اقلیم (دما) از فاکتورهای افزایشدهنده پتانسیل و شایستگی گردشگری میباشد. مراتع چهارباغ دارای امکانات و پتانسیلهای مناسبی از لحاظ گردشگری بوده و با رعایت اصول گردشگری و حفظ منابعطبیعی میتوان علاوه بر اشتغالزایی و درآمد ساکنان منطقه به حفاظت و توسعهپایدار منطقه کمک کرد.
لیلا مصطفوی زاده اردستانی؛ غلامعلی حشمتی؛ حمید مصطفی لو
دوره 23، شماره 4 ، اسفند 1395، ، صفحه 785-799
چکیده
تعیین شایستگی مرتع برای اهداف مختلف، در جهت مدیریت اصولی میباشد و ضامن توسعه پایدار است. وسعت قابل توجهی از اراضی استان گلستان را گیاهان شورروی در بر می‌گیرد که محل چرای انواع دام از جمله گوسفند میباشد. هدف از این پژوهش تعیین شایستگی مراتع قشلاقی شورروی دشت گمیشان برای چرای گوسفند با گونه غالب Halocnemum strobilaceum- Aleuropus lagopoidesمیباشد. ...
بیشتر
تعیین شایستگی مرتع برای اهداف مختلف، در جهت مدیریت اصولی میباشد و ضامن توسعه پایدار است. وسعت قابل توجهی از اراضی استان گلستان را گیاهان شورروی در بر می‌گیرد که محل چرای انواع دام از جمله گوسفند میباشد. هدف از این پژوهش تعیین شایستگی مراتع قشلاقی شورروی دشت گمیشان برای چرای گوسفند با گونه غالب Halocnemum strobilaceum- Aleuropus lagopoidesمیباشد. این تحقیق با استفاده از روش فائو در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی در دشت گمیشان استان گلستان صورت پذیرفت. در این روش سه معیار پوشش گیاهی، آب و حساسیت به فرسایش خاک بعنوان زیر مدل‌ها مورد استفاده قرار گرفته و اجزای مدل نهایی را تشکیل دادند. در بررسی زیر مدل پوشش گیاهی پارامترهای تعیین تیپ، درصد پوشش، تولید علوفه و به دنبال آن وضعیت، گرایش و ظرفیت مرتع، در زیر مدل آب، پارامترهای فاصله از منابع آب، کیفیت و کمیت آن و در نهایت در زیر مدل فرسایش خاک که با استفاده از روش EPM صورت گرفت، پارامترهای شیب و حساسیت خاک و سنگ به فرسایش مورد استفاده قرار گرفتند. مدل نهایی شایستگی مرتع برای استفاده گوسفند نشان داد که 69/38 درصد از مراتع دارای شایستگی کم (3S) و 31/61 درصد فاقد شایستگی (N) می‌باشند. از بین کلیه خصوصیات مطالعه شده مربوط به زیر مدل‌ها، مهمترین عامل محدود کننده شایستگی مراتع برای چرای گوسفند پارامتر فاصله از منابع آب و مهمترین عامل کاهش دهنده شایستگی، تولید قابل برداشت میباشد. در نهایت با رعایت ظرفیت مرتع و به کار بردن برنامه‌های اصلاحی میتوان استفاده از مرتع مورد نظر را بهبود بخشید.
نجمه فاریابی؛ منصور مصداقی؛ غلامعلی حشمتی؛ نعمت ا... مددی زاده
دوره 19، شماره 3 ، آذر 1391، ، صفحه 421-431
چکیده
یکی از مهمترین عوامل مؤثر در مدیریت بهرهبرداری از مراتع، شناخت از ترکیب گیاهی آن میباشد. بهرهبرداری غیراصولی از مراتع و عدم توجه به توان اکولوژیکی رویشگاههای مرتعی در بهره از این اراضی، عمدهترین دلایل تخریب مراتع میباشد. در این تحقیق ترکیب فلورستیکی و پوشش تاجی در مناطق مرجع (قرق)، کلید (با چرای متوسط) و بحرانی (با چرای ...
بیشتر
یکی از مهمترین عوامل مؤثر در مدیریت بهرهبرداری از مراتع، شناخت از ترکیب گیاهی آن میباشد. بهرهبرداری غیراصولی از مراتع و عدم توجه به توان اکولوژیکی رویشگاههای مرتعی در بهره از این اراضی، عمدهترین دلایل تخریب مراتع میباشد. در این تحقیق ترکیب فلورستیکی و پوشش تاجی در مناطق مرجع (قرق)، کلید (با چرای متوسط) و بحرانی (با چرای مفرط) بررسی و سه منطقه با یکدیگر مقایسه گردید. برای رتبهبندی درصد پوشش گیاهی با استفاده از روش وان در مارل پلاتهای 5/1×2 متری و برای شمارش تعداد گونه پلاتهای 5/0×1 متری به روش سیستماتیک- تصادفی، در سه منطقة انتخاب شدة مرجع، کلید و بحرانی انداخته شد. طبق نتایج بدستآمده فرم بیولوژیکی غالب از رابطه: تروفیت > همیکریپتوفیت > کاموفیت > ژئوفیت > فانروفیت، فرم رویشی غالب از رابطه: علفی > بوتهای > گراس > درختچهای و رتبهبندی پوشش گیاهی بر اساس تاجپوشش از رابطة: مرجع > کلید > بحرانی، پیروی مینماید. در منطقه بحرانی بهعلت چرای مفرط و خارج از فصل، تاج پوشش گیاهی بهشدت کاهش یافت و از میزان خوشخوراکی گیاهان کاسته شد.
