جلال عبداللهی؛ حسین نادری؛ علیرضا خوانین زاده؛ محمد صادق مهینی فر
دوره 22، شماره 2 ، مرداد 1394، ، صفحه 251-265
چکیده
هدف از این تحقیق، شناخت اثر برخی متغیرهای محیطی بر تنوع گیاهی منطقة ندوشن در استان یزد بود. در این راستا پس از انتخاب 46 واحد همگن زمینی، در تودۀ گیاهی معرّف هر واحد اقدام به نمونهبرداری از پوشش گیاهی شد. برای اندازهگیری اطلاعات پوشش گیاهی، سطح بهینه پلات نمونهبرداری با روش سطح حداقل و تعداد پلات مورد نیاز نیز با روش آماری تعیین ...
بیشتر
هدف از این تحقیق، شناخت اثر برخی متغیرهای محیطی بر تنوع گیاهی منطقة ندوشن در استان یزد بود. در این راستا پس از انتخاب 46 واحد همگن زمینی، در تودۀ گیاهی معرّف هر واحد اقدام به نمونهبرداری از پوشش گیاهی شد. برای اندازهگیری اطلاعات پوشش گیاهی، سطح بهینه پلات نمونهبرداری با روش سطح حداقل و تعداد پلات مورد نیاز نیز با روش آماری تعیین شد. در محل هر واحد نمونهبرداری بسته به عمق ریشه دوانی گیاهان، یک نمونه خاک ترکیبی جمعآوری شد. متغیرهای خاکی اندازهگیری شده شامل: درصد سنگریزه، رس، سیلت و ماسه، درصد اشباع، آهک، اسیدیته، هدایت الکتریکی، سدیم، کلسیم، منیزیم و نسبت جذب سدیم بودند. مطالعه تنوع گیاهی منطقه بر مبنای دادههای تاج پوشش و حضور و عدم حضور گونهها و با استفاده از سه شاخص غنای گونهای، تنوع شانون- وینر و غلبه سیمپسون انجام شد. بررسی روابط بین متغیرهای محیطی و شاخصهای تنوع زیستی با استفاده از تجزیه RDA نشان داد از بین متغیرهای توپوگرافی، ارتفاع بیشترین تأثیرات معنیدار را بر تنوع گیاهی منطقه دارد. همچنین رابطۀ معنیداری بین شاخصهای تنوع گیاهی و متغیرهای خاکی میزان سدیم، آهک، درصد اشباع و بافت خاک مشاهده شد. روند تغییرات تنوع گیاهی منطقه نیز با نوع سازند زمینشناسی رابطه معنیداری داشت.
جلال عبداللهی؛ حسین ارزانی؛ حسین نادری
دوره 20، شماره 2 ، مرداد 1392، ، صفحه 240-249
جلال عبداللهی؛ حسین نادری؛ محمدرضا میرجلیلی؛ منیرالسادات طباطبایی زاده
دوره 20، شماره 1 ، خرداد 1392، ، صفحه 130-144
چکیده
شناخت رفتار و عمل گونههای گیاهی و ارتباط اکولوژیکی آنها با متغیرهای محیطی بهعنوان قسمت مهمی از اطلاعات مورد نیاز در برنامههای اصلاح، احیاء و بهرهبرداری صحیح از مراتع، ضروری و اساسی است. در این تحقیق اثر عوامل محیطی بر خصوصیات کمی رشد گونه استیپا (Stipa barbata) در منطقه ندوشن استان یزد، با استفاده از روش رستهبندی بررسی شد. به ...
بیشتر
شناخت رفتار و عمل گونههای گیاهی و ارتباط اکولوژیکی آنها با متغیرهای محیطی بهعنوان قسمت مهمی از اطلاعات مورد نیاز در برنامههای اصلاح، احیاء و بهرهبرداری صحیح از مراتع، ضروری و اساسی است. در این تحقیق اثر عوامل محیطی بر خصوصیات کمی رشد گونه استیپا (Stipa barbata) در منطقه ندوشن استان یزد، با استفاده از روش رستهبندی بررسی شد. به این منظور با استفاده از نقشه پوشش گیاهی منطقه و بازدیدهای میدانی، 25 رویشگاه از این گونه شناسایی و در منطقه معرف هر رویشگاه با روش تصادفی- سیستماتیک در امتداد 3 ترانسکت خطی 500 متری، 30 پلات نمونهبرداری مستقر شد. در داخل پلاتها، فهرست گیاهان موجود، درصد تاج پوشش، تعداد گیاهان و تولید تعیین گردید. همچنین در ابتدای هر ترانسکت پروفیل حفر شد که با توجه به مرز تفکیک افقها در منطقه و عمق ریشهدوانی از عمق 30-0 سانتیمتری نمونه خاک برداشت شد، نمونهها با هم مخلوط شدند تا یک نمونه ترکیبی بدستآمد. در هر نمونه خصوصیات درصد رس، سیلت، ماسه، ماده آلی، آهک، اسیدیته، هدایت الکتریکی، سدیم، کلسیم و منیزیم اندازهگیری شد. در هر سایت نمونهبرداری، خصوصیات توپوگرافی از قبیل شیب، ارتفاع و جهت، اندازهگیری شده و نوع سازند نیز با استفاده نقشه زمینشناسی منطقه تعیین گردید. ماتریس ویژگیهای محیطی و گونهای تهیه شد و رابطه بین خصوصیات رویشی و متغیرهای محیطی با استفاده از روش تجزیة تطبیقی متعارفی (CCA) تعیین شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بین تاج پوشش، تراکم و تولید گونه استیپا با عوامل خاکی، همبستگی معنیدار وجود دارد. این نتایج حکایت از آن دارد که از بین متغیرهای خاکی، بافت، اسیدیته، نسبت جذب سدیم، نسبت کلسیم به سدیم، آهک و درصد سنگریزه بیشترین تأثیر را بر تاج پوشش، تراکم و تولید گونه استیپا دارند. البته اثر متغیرهای توپوگرافی بر خصوصیات رشد گونه مورد مطالعه معنیدار نبود. بهطوریکه روند تغییرات خصوصیات رشد گونه استیپا با نوع سازند زمینشناسی رابطه معنیداری داشت.
جلال عبدالهی؛ حسین ارزانی؛ محمد حسین ثواقبی؛ مژگان السادات عظیمی؛ حسین نادری
دوره 19، شماره 1 ، خرداد 1391، ، صفحه 45-59
چکیده
مراتع کشور ما به طور عمده در مناطق خشک و نیمهخشک واقع شدهاند. با توجه به محدودیت رطوبتی بالای این مناطق، بارندگی بهعنوان مهمترین شاخص اقلیمی در تعیین میزان تولید و ترکیب گیاهی این عرصههای مرتعی مورد توجه میباشد. این مطالعه طی 9 سال (1386- 1378) و با هدف بررسی تأثیر نوسانهای دورههای مختلف بارش بر پوشش و تولید گونههای مهم ...
بیشتر
مراتع کشور ما به طور عمده در مناطق خشک و نیمهخشک واقع شدهاند. با توجه به محدودیت رطوبتی بالای این مناطق، بارندگی بهعنوان مهمترین شاخص اقلیمی در تعیین میزان تولید و ترکیب گیاهی این عرصههای مرتعی مورد توجه میباشد. این مطالعه طی 9 سال (1386- 1378) و با هدف بررسی تأثیر نوسانهای دورههای مختلف بارش بر پوشش و تولید گونههای مهم گیاهی، در مراتع نیمهاستپی یزد واقع در منطقه خودسفلی انجام شد. به این منظور هر ساله درصد پوشش تاجی گیاهان در داخل پلاتهای ثابت و تولید، درون پلاتهای تصادفی اندازهگیری شد. آمار بارندگی نیز از نزدیکترین ایستگاه بارانسنجی موجود در منطقه تهیه گردید. براساس دادههای بارندگی ماهانه، مقادیر تجمعی باران در دورههای مختلف محاسبه گردید. رابطه بین شاخصهای گیاهی و مقادیر بارش بوسیله تجزیه رگرسیون گام به گام در نرمافزار SPSS 13 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که گونههای گیاهی اغلب به نوسانهای بارندگی واکنش نشان میدهند. با اینحال واکنش پوشش و تولید به نوسانهای بارندگی در گونههای مختلف متفاوت بود. کل تاج پوشش و پوشش گونه Artemisia aucheri همبستگی منفی و معنیداری با میزان بارش زمستان داشت. در حالی که بارش دی تا فروردینماه و سال قبل بیشترین تأثیر را بر تاجپوشش گونههای Iris songarica و Stipa barbata داشتند. تولید علوفه نیز تحت تأثیر نوسانهای فصلی بارش قرار داشت. بر طبق این نتایج، تولید کل بههمراه تولید گونههای Artemisia aucheri و Lactuca orientalis و Stipa barbata براساس دادههای بارش قابل برآورد میباشند. ولی دستیابی به مقادیر تولید علوفه سالانه گونه Iris songarica در جمع گیاهان عرصه تحت بررسی، با روابط حاصل از بارندگی کافی به نظر نمیرسد.
