عبدالحمید حاجبی؛ محمد فیاض؛ محمدامین سلطانی پور؛ سعیده ناطقی
دوره 30، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 94-110
چکیده
به منظور تعیین رفتار چرایی بز تالی به عنوان دام غالب منطقه، این بررسی در منطقه سیریک استان هرمزگان از سال 1385 به مدت چهار سال انجام شد. شاخصهای مورد بررسی این تحقیق شامل زمان ورود و خروج دام از مرتع، مسافت روزانه طی‌شده توسط دام، مسیر دام در مرتع با توجه به شیب آن، حداکثر و میانگین سرعت دام، همچنین مدت زمان استراحت، حرکت و چرای دام ...
بیشتر
به منظور تعیین رفتار چرایی بز تالی به عنوان دام غالب منطقه، این بررسی در منطقه سیریک استان هرمزگان از سال 1385 به مدت چهار سال انجام شد. شاخصهای مورد بررسی این تحقیق شامل زمان ورود و خروج دام از مرتع، مسافت روزانه طی‌شده توسط دام، مسیر دام در مرتع با توجه به شیب آن، حداکثر و میانگین سرعت دام، همچنین مدت زمان استراحت، حرکت و چرای دام در روز بود. برای تعیین شاخصهای ذکرشده از دستگاه موقعیت‌یاب جغرافیایی جی پی اس گارمین (GPS) استفاده گردید که با استفاده از کمربندی مخصوص به پشت یک بز سه ساله بسته شده و پس از خروج دام از آغل فعال شده، سپس در پایان روز داده‌های آن با استفاده از مدتراک در محیط ILWIS استخراج گردید. مسیر حرکت دام به انتخاب چوپان مشخص می‌شد. نتایج رفتار چرایی دام در ماه‌های فصل چرا برای چهار سال مورد مطالعه نشان داد که در بین سال‌ها، میانگین مسافت پیموده‌شده و زمان چرای دام و برای ماه‌های فصل چرا، تمام رفتارها به جز مسافت پیموده‌شده اختلاف معنیداری داشتند. میانگین سرعت حرکت دام 65/2 کیلومتر بر ساعت، طول مسافت طی‌شده 8/12 کیلومتر و مدت زمان چرا 4 ساعت و 49 دقیقه بود. همچنین در طی سال‌های بررسی 44 تا 45 درصد از زمانی که دام در مرتع حرکت می‌کرد به چرا اختصاص داشت. شایان ذکر است که اطلاعات استخراج شده از تطابق نقشه مسیر حرکت دام GPS با نقشه شیب منطقه نشان داد که در کل ماه‌های پنجگانه در طول سال‌های مورد بررسی تمام مسافت طی شده توسط دام در کلاس شیب 8-0 درصد قرار دارد.
حسین باقری؛ مهشید سوری؛ سید مهدی ادنانی؛ حسین توکلی نکو؛ سعیده ناطقی
دوره 29، شماره 4 ، دی 1401، ، صفحه 596-607
چکیده
استقرار اولیه گونههای گیاهی مرتعی به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک مسئلهای قابل توجه جهت اصلاح و توسعه مراتع و افزایش عملکرد آنها میباشد. به منظور بررسی اثرات کاربرد پرایمینگ بذر بر تغییرات عملکرد گونه مرتعی Astragalus brachyodontus، طرح حاضر در گلخانه و در قالب طرح فاکتوریل انجام گرفت. سه تیمار هیدروپرایمینگ (آب مقطر)، اسموپرایمینگ ...
بیشتر
استقرار اولیه گونههای گیاهی مرتعی به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک مسئلهای قابل توجه جهت اصلاح و توسعه مراتع و افزایش عملکرد آنها میباشد. به منظور بررسی اثرات کاربرد پرایمینگ بذر بر تغییرات عملکرد گونه مرتعی Astragalus brachyodontus، طرح حاضر در گلخانه و در قالب طرح فاکتوریل انجام گرفت. سه تیمار هیدروپرایمینگ (آب مقطر)، اسموپرایمینگ (پلی اتیلن گلایکول در دو سطح 4/0- و 8/0- مگاپاسکال) و هورمون پرایمینگ (جیبرلیک اسید) به عنوان فاکتور اول و سه سطح تنش کمآبیاری 100% ظرفیت مزرعه، 75% ظرفیت مزرعه و 50% ظرفیت مزرعه به عنوان فاکتور دوم بر روی سه جمعیت (زنجان، قم و خلخال)، در سه تکرار در نظر گرفته شد. بررسی نتایج نشان داد پرایمینگ بذر، تنش کمآبیاری، جمعیتها و اثرات متقابل آنها، تاثیر معنیداری در سطح احتمال 1% بر تمام صفات مورد بررسی داشت. کاهش میزان آب خاک، موجب کاهش معنیدار درصد جوانه زنی، طول و وزن ساقه شد اما طول ریشه افزایش یافته و وزن ریشه ابتدا افزایش و سپس کاهش شدیدی نشان داد. بیشترین میزان عملکرد صفات ارتفاع (0267/11 سانتیمتر)، طول ریشه (6467/30 سانتیمتر)، وزن ساقه (1700/1 گرم) و وزن ریشه (3664/1 گرم)، مربوط به جمعیت زنجان با آبیاری نرمال بود. تیمار اسموپرایمینگ 4/0- مگاپاسکال بیشترین مقادیر را در صفات طول ریشه (1556/33 سانتیمتر)، وزن ساقه (2144/1 گرم) و وزن ریشه (4800/1 گرم) داشت. به طور کلی، براساس نتایج تحقیق حاضر، اسموپرایمینگ 4/0- مگاپاسکال و هورمون پرایمینگ با جیبرلیک اسید در شرایط تنش شدید کمآبیاری، به عنوان تیمارهای بهبود دهنده عملکرد گونه Astragalus brachyodontus در محیط گلخانه معرفی شد. این مسئله می‌تواند در بهبود استقرار و عملکرد این گونه علوفه ای با ارزش بومی در برنامه های اصلاح و توسعه مراتع برای کمک به استقرار اولیه آن ها در شرایط کمآبیاری مورد توجه واقع شود.
محمدامین سلطانی پور؛ سعیده ناطقی؛ محمد فیاض
دوره 25، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 612-626
چکیده
به منظور تعیین رفتار چرایی بز تالی به عنوان دام غالب منطقه، این بررسی در منطقه زمین‌سنگ استان هرمزگان از سال 1385 به مدت چهار سال انجام شد. شاخصهای مورد بررسی این تحقیق شامل زمان ورود و خروج دام از مرتع، مسافت روزانه طی شده توسط دام، مسیر دام در مرتع با توجه به شیب آن، حداکثر و میانگین سرعت دام، همچنین مدت زمان استراحت، حرکت و چرای دام ...
بیشتر
به منظور تعیین رفتار چرایی بز تالی به عنوان دام غالب منطقه، این بررسی در منطقه زمین‌سنگ استان هرمزگان از سال 1385 به مدت چهار سال انجام شد. شاخصهای مورد بررسی این تحقیق شامل زمان ورود و خروج دام از مرتع، مسافت روزانه طی شده توسط دام، مسیر دام در مرتع با توجه به شیب آن، حداکثر و میانگین سرعت دام، همچنین مدت زمان استراحت، حرکت و چرای دام در روز بود. برای تعیین شاخصهای ذکر شده از دستگاه موقعیت‌یاب جغرافیایی جیپیاس گارمین استفاده گردید که با استفاده از کمربندی مخصوص به پشت یک بز سه ساله بسته شده و پس از خروج دام از آغل فعال شده، سپس در پایان روز داده‌های آن با استفاده از مدتراک در محیط الویس استخراج گردید. مسیر حرکت دام به انتخاب چوپان مشخص شد. نتایج رفتار چرایی دام در ماه‌های فصل چرا برای چهار سال مورد مطالعه نشان داد که در بین سال‌ها، فقط میانگین سرعت دام در سال چهارم و برای ماه‌های فصل چرا نیز تنها زمان حرکت و زمان استراحت در ماه‌های چهارم و پنجم معنیدار شد و دیگر خصوصیات رفتاری چرای دام اختلاف معنیداری نداشتند. همچنین در طی سال‌های بررسی 31 تا 39 درصد از زمانی که دام در مرتع حرکت می‌کرد به چرا اختصاص داشت.
محمدرضا شوشتری؛ هوشمند صفری؛ محمد فیاض؛ مرتضی اکبرزاده؛ سعیده ناطقی
دوره 20، شماره 3 ، آذر 1392، ، صفحه 570-583
سعیده ناطقی؛ غلامرضا زهتابیان؛ حسن احمدی
دوره 19، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 590-600
چکیده
دشت سگزی به لحاظ گستردگی و شدت فرایند بیابان‌زایی یکی از مناطق بحرانی استان اصفهان محسوب می‌شود. این منطقه بهدلیل وجود مراکز صنعتی، پایگاه‌هوایی شهید بابایی، فرودگاه بینالمللی شهید بهشتی، خطوط راه آهن، جاده ترانزیت اصفهان- بندرعباس، مراکز کشاورزی، نزدیکی به شهر تاریخی اصفهان از موقعیت راهبردی خاصی برخوردار میباشد؛ ...
بیشتر
دشت سگزی به لحاظ گستردگی و شدت فرایند بیابان‌زایی یکی از مناطق بحرانی استان اصفهان محسوب می‌شود. این منطقه بهدلیل وجود مراکز صنعتی، پایگاه‌هوایی شهید بابایی، فرودگاه بینالمللی شهید بهشتی، خطوط راه آهن، جاده ترانزیت اصفهان- بندرعباس، مراکز کشاورزی، نزدیکی به شهر تاریخی اصفهان از موقعیت راهبردی خاصی برخوردار میباشد؛ در نتیجه شناسایی علت اصلی پدیده بیابان‌زایی، عوامل اصلی و شاخصهای مؤثر که موجبات بیابانی شدن اراضی را در منطقه باعث گردیده است از اهداف مهم و اصلی این مطالعه میباشد. بدین منظور برای بررسی شدت بیابان‌زایی منطقه دشت سگزی از مدل 1IMDPA استفاده شد. در این مطالعه دو معیار زمینشناسی- ژئومورفولوژی و معیار خاک که مشتمل بر 7 شاخص حساسیت سازند، کاربری اراضی و شیب براساس معیار زمینشناسی- ژئومورفولوژی و بافت خاک، عمق خاک، درصد سنگ و سنگریزه و هدایتالکتریکی برای معیار خاک مورد بررسی قرار گرفت. سپس نقشه شدت بیابان‌زایی منطقه از امتیازدهی هر شاخص با کمک جدولهای مربوطه و میانگین هندسی آنها بدستآمد. بنابراین با توجه به میانگین هندسی معیارها مشخص شد که معیار خاک با ارزش عددی 4/3 و معیار زمینشناسی- ژئومورفولوژی با ارزش عددی3 در کلاس بیابان‌زایی شدید قرار دارند و درنهایت شدت بیابان‌زایی منطقه 26/3DS= بدستآمد که نشان می‌دهد منطقه از لحاظ بیابان‌زایی در کلاس شدید قرار دارد. تجزیه و تحلیل شاخصها نشان می‌دهد که شاخص هدایتالکتریکی با ارزش عددی 75/3 در کلاس خیلی شدید قرار دارد که بیشترین تأثیر را در بیابان‌زایی منطقه دارد.
