مسعود برهانی؛ زهرا جابر الانصار
دوره 25، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 191-200
چکیده
تنوع گونههای گیاهی همواره متضمن پایداری اکوسیستم در مقابل آشفتگیهای محیطی و زیستی است. به منظور بررسی اثر مدیریت چرا بر شاخصهای تنوع گونهای دو عرصه قرق و چرای متعادل در ایستگاه حنای سمیرم انتخاب و در هر مدیریت با استفاده از 30 پلات یک متر مربعی در طول 4 ترانسکت اقدام به نمونهبرداری شد. در داخل هر پلات، درصد تاج پوشش و تراکم هر ...
بیشتر
تنوع گونههای گیاهی همواره متضمن پایداری اکوسیستم در مقابل آشفتگیهای محیطی و زیستی است. به منظور بررسی اثر مدیریت چرا بر شاخصهای تنوع گونهای دو عرصه قرق و چرای متعادل در ایستگاه حنای سمیرم انتخاب و در هر مدیریت با استفاده از 30 پلات یک متر مربعی در طول 4 ترانسکت اقدام به نمونهبرداری شد. در داخل هر پلات، درصد تاج پوشش و تراکم هر گونه یادداشت شد. همچنین لیست فلورستیک هر مدیریت در کل عرصه تهیه گردید. شاخصهای تنوع و غنا و یکنواختی با استفاده از دادههای تراکم محاسبه گردید. مدلهای توزیع فراوانی شامل سری لوگ، لوگ نرمال، مدل هندسی و عصای شکسته در هر دو منطقه قرق و چراشده برازش گردید. برای بررسی معنیدار بودن سطوح اندارهگیری شده از آزمون کایاسکور استفاده شد. نتایج نشان داد میزان تنوع، غنا و یکنواختی گونهای در منطقه چراشده نسبت به منطقه قرق بیشتر بوده است. نمودار لگاریتمی توزیع رتبهای فراوانی گونههای هر دو مدیریت با شیب تند از مدل عصای شکسته پیروی کرده و نشان میدهد منطقه دارای گونههای غالب است و افراد با فراوانی متوسط در آن کمتر یافت میشوند. بررسی لیست فلورستیک دو مدیریت نشان میدهد که گونههای اختصاصی منطقه چرا بیشتر از منطقه قرق میباشد. نتایج در مجموع نشان داد که چرای سبک در ایستگاه حنا موجب بهبود شاخصهای تنوع و افزایش گونههای کلیماکس گردیده است.
مسعود برهانی؛ حسین ارزانی؛ زهرا جابرالانصار
دوره 24، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 249-258
چکیده
شیوه مرتعداری یکی از ارکان مهم مدیریت مرتع به ویژه ازجنبه تجدیدحیات و احیاءپوششگیاهی میباشد. هدف از این تحقیق بررسی شیوه مرتعداری و سیستمهای چرایی مناسب سامانهای عرفی منطقه سمیرم و مقایسه آنها با برنامه های پیشنهادی توسط ادارات منابع طبیعی میباشد. بدین منظور در 29 سامان عرفی دارای طرح مرتعداری در شهرستان سمیرم ، نقشه شیوه مرتعداری ...
بیشتر
شیوه مرتعداری یکی از ارکان مهم مدیریت مرتع به ویژه ازجنبه تجدیدحیات و احیاءپوششگیاهی میباشد. هدف از این تحقیق بررسی شیوه مرتعداری و سیستمهای چرایی مناسب سامانهای عرفی منطقه سمیرم و مقایسه آنها با برنامه های پیشنهادی توسط ادارات منابع طبیعی میباشد. بدین منظور در 29 سامان عرفی دارای طرح مرتعداری در شهرستان سمیرم ، نقشه شیوه مرتعداری و سیستمهای چرایی صحیح با توجه به استانداردها و بر اساس وضعیت و گرایش سال تهیه طرح و سال انجام این تحقیق تعیین گردید. نتایج نشان داد که در اکثر موارد شیوه مرتعداری پیشنهاد شده در طرحهای مرتعداری، منطبق با شیوه صحیح مبتنی بر وضعیت مرتع بوده است. از سوی دیگر در 20 طرح مرتعداری علیرغم اعمال شیوه مرتعداری مصنوعی، سیستم چرایی پیشبینی شده است که مطابق اصول صحیح مرتعداری نیست. اطلاعات بدست آمده نشان داد که در طرحهای مرتعداری این منطقه، به دلیل مشکلات فنی در امر قطعهبندی مراتع و نظارت و کنترل، سیستمهای چرایی پیشبینی شده عملا اعمال نگردیده است. همچنین در این مناطق، زمانبندی چرا مطابق با سیستمهای چرایی در یک دوره کوتاه مدت مزایای زیادی به دنبال ندارد.
فاطمه هادیان؛ رضا جعفری؛ حسین بشری
دوره 22، شماره 4 ، اسفند 1394، ، صفحه 730-744
چکیده
افزایش روند شهرنشینی یکی از مهمترین عوامل تخریب منابع طبیعی در منطقه سمیرم واقع در بخش زاگرس جنوبی است. مهمترین هدف این مطالعه بررسی تاثیر توسعه شهرنشینی پیرامون تغییرات پوشش زمین / کاربری اراضی محدوده منطقه سمیرم طی37 سال با استفاده از تصاویر لندست MSS (1976) و TM (2013 ) و بررسی تغییرات جمعیتی میباشد. ابتدا پردازشهای لازم (تصحیحات هندسی، ...
بیشتر
افزایش روند شهرنشینی یکی از مهمترین عوامل تخریب منابع طبیعی در منطقه سمیرم واقع در بخش زاگرس جنوبی است. مهمترین هدف این مطالعه بررسی تاثیر توسعه شهرنشینی پیرامون تغییرات پوشش زمین / کاربری اراضی محدوده منطقه سمیرم طی37 سال با استفاده از تصاویر لندست MSS (1976) و TM (2013 ) و بررسی تغییرات جمعیتی میباشد. ابتدا پردازشهای لازم (تصحیحات هندسی، اتمسفری، توپوگرافی) بر روی تصاویر اعمال شد و سپس با استفاده از بازدید زمینی و نرمافزار GoogleEarth نمونههای تعلیمی انتخاب شدند، نقشههای کاربری/پوشش اراضی نواحی و تغییرات آن با استفاده از روش طبقهبندی حداکثر احتمال و مقایسه پس از طبقهبندی استخراج و صحت کلی و ضریب کاپای آنها محاسبه گردید. بر اساس نتایج، صحت نقشههای کاربری و پوشش اراضی تولید شده در بازه زمانی مطالعاتی به ترتیب سالهای 1976 و 2013 حدود ( صحت کلی) 80 و 92% میباشد. افزایش جمعیت منطقه از 41973 به 65047 منجر به افزایش 90 و 26 درصدی سطح اراضی شهری و کشاورزی و کاهش 4 درصدی وسعت اراضی مرتعی شده است. افزایش 5/2 برابری در طبقه خاک بدون پوشش یکی دیگر از مهمترین تغییرات در منطقه میباشد. عواملی نظیر خشکسالی، تمرکز امکانات رفاهی در شهرها نسبت به روستاها و عشایر موجب افزایش مهاجرت به شهر سمیرم و بروز اثرات منفی در منطقه شده است. بنابراین بایستی در برنامههای توسعه این منطقه یک رویکرد همه جانبه نگر در نظر گرفته شود.
مسعود برهانی؛ حسین ارزانی؛ مهدی بصیری؛ محمدعلی زارع چاهوکی؛ مهدی فرح پور
دوره 21، شماره 3 ، آذر 1393، ، صفحه 530-540
چکیده
بهمنظور بررسی اثر اجرای طرحهای مرتعداری بر درصد تاج پوشش گیاهی، تولید، درصد لاشبرگ و تراکم زادآوری گیاهان در مراتع شهرستان سمیرم استان اصفهان از بین سامانهای عرفی شهرستان 54 عرف انتخاب گردید که 29 عرف دارای طرح مرتعداری و 25 عرف بدون طرح بود. اجرای طرحهای مرتعداری در این منطقه کاهش معنیدار میزان دامگذاری را به دنبال ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر اجرای طرحهای مرتعداری بر درصد تاج پوشش گیاهی، تولید، درصد لاشبرگ و تراکم زادآوری گیاهان در مراتع شهرستان سمیرم استان اصفهان از بین سامانهای عرفی شهرستان 54 عرف انتخاب گردید که 29 عرف دارای طرح مرتعداری و 25 عرف بدون طرح بود. اجرای طرحهای مرتعداری در این منطقه کاهش معنیدار میزان دامگذاری را به دنبال داشته است که خود عامل مؤثر بر تغییرات پوشش گیاهی میباشد. نتایج نشان داد که اختلاف بین میانگین پوشش، تولید و تراکم زادآوری کل گیاهان در مراتع دارای طرح و بدون طرح، در سطح خطای 5 درصد معنیدار نبوده است، اما پوشش، تولید و تراکم زادآوری گیاهان کلاس I و پوشش و تولید گندمیان چندساله در مراتع دارای طرح، بطور معنیداری بیشتر از مراتع بدون طرح بوده است. همین نتیجه در مورد درصد لاشبرگ نیز صادق است. این تغییرات ترکیب پوشش گیاهی، ناشی از تأثیر کنترل شدت و زمان چرا بر رقابت بین گیاهان خوشخوراک و چندساله با گیاهان مهاجم و یکساله میباشد. همچنین افزایش درصد لاشبرگ، در مراتع دارای طرح، ناشی از کاهش لگدکوب شدن بقایای گیاهی و جابجایی کمتر آنهاست، که خود به بهبود شرایط رطوبتی و پایداری خاک منطقه و تقویت پوشش گیاهی کمک نموده است.
روح ا... کاظمی؛ حسن یگانه؛ سید جمال الدین خواجه دین
دوره 18، شماره 1 ، خرداد 1390، ، صفحه 124-138
چکیده
پوششهای گیاهی در طی سالیان دراز تحت تأثیر عوامل اقلیمی، خاکی، موجودات زنده تکامل پیدا نمودهاند. در گذشته بدون دخالت انسان تعادل بین دام و مرتع موجب حفظ منابع گیاهی شده ولی به تدریج با افزایش جمعیت، نیاز او نیز رو به افزایش نهاده و کم و بیش اثرهای مثبت و منفی برجای گذارده و در جاهایی که دخالتها نامعقول بوده، باعث به همخوردن ...
بیشتر
پوششهای گیاهی در طی سالیان دراز تحت تأثیر عوامل اقلیمی، خاکی، موجودات زنده تکامل پیدا نمودهاند. در گذشته بدون دخالت انسان تعادل بین دام و مرتع موجب حفظ منابع گیاهی شده ولی به تدریج با افزایش جمعیت، نیاز او نیز رو به افزایش نهاده و کم و بیش اثرهای مثبت و منفی برجای گذارده و در جاهایی که دخالتها نامعقول بوده، باعث به همخوردن تعادل بین دام و گیاه شده و تخریب جامعههای گیاهی و خاک را سبب شده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تغییرات پوشش گیاهی در طول فصل چرا با بهرهگیری از دادههای چندزمانه WiFS در منطقه سمیرم میباشد. پیشپردازشهای مختلف شامل تصحیح هندسی با بهرهگیری از نقشههای توپوگرافی 1:250000 با RMSe کمتر از 35/0 برای تصاویر این سنجنده انجام شد. برای انجام تصحیح جوی و توپوگرافی تصاویر سنجنده از روش عارضه تاریک و مدل لامبرت استفاده شد. عملیات برداشت زمینی در خرداد و شهریور ماه 1384 در سطحی معادل 800000 هکتار آغاز شد. تیپهای مختلف گیاهی به روش نمونهبرداری تصادفی طبقهبندی شده و در سطحی که اختلاف مهمی در ترکیب فلوریستیک-فیزیونومیک نداشت، بهعنوان تیپ گیاهی مستقل و یکنواخت در نظر گرفته شد. در کل منطقه 20 نقطه تصادفی انتخاب و اندازهگیری درصد پوشش به روش تخمین انجام گردید. در این تحقیق از داده مربوط به سنجنده WiFS تاریخهای 14 ژوئن و 10سپتامبر 2005 استفاده شد. شاخصها بهعنوان متغیر مستقل و دادههای زمینی بهعنوان متغیر وابسته معرفی شدند. معادلههای مختلف با بهرهگیری از سه شاخص گیاهی بهکاررفته، بر روی تصاویر سنجنده اعمال و بعد تصاویر به 5 کلاس پوشش بر حسب درصد طبقهبندی شدند. همچنین برای تعیین تغییرات طبقههای مختلف درصد پوشش مرتع از روش مقایسه پس از طبقهبندی استفاده شد. در نهایت نقشههای تولیدی و نقاط نمونهبرداری برای بررسی صحت نتایج، کنترل شد. نتایج نشان داد که نقشههای پوشش تولید شده با دادههای سنجنده WiFS از صحت بالایی برخوردار میباشد. در این بررسی بیش از 30 درصد از سطح منطقه در طی فصل چرا تحت تأثیر تغییرات قرار گرفته است. در مجموع، نتایج این تحقیق نشان داد که نقشههای تولید شده با بهرهگیری از دادههای سنجنده WiFS در مطالعات مربوط به تغییرات پوشش تاجی مناسب میباشند و این دادهها به خوبی میتوانند تغییرات پوشش گیاهی را در طی فصل چرا مشخص کنند.
احمدرضا رنجبری؛ محسن راستی؛ محمد جواهری
دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1381، ، صفحه 833-846