مهدی جعفری؛ غلامرضا زهتابیان؛ حسن احمدی؛ طیبه مصباح زاده؛ علی اکبر نوروزی
دوره 26، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 29-39
چکیده
یکی از مهمترین چالشهای زیست محیطی سالهای اخیر در منطقه خاورمیانه و ایران، رخداد گرد و غبار میباشد. پایش و کنترل کیفیت ذرات گرد و غبار، در سطح وسیع و با روشهایی که از سرعت و دقت بیشتر و هزینه کمتری برخودار باشند، از اهمیت فراوانی برخودار است. این پژوهش بر آن است که با استفاده از بارزسازی و تحلیل عددی نسبت به تعیین منابع ریزگردها ...
بیشتر
یکی از مهمترین چالشهای زیست محیطی سالهای اخیر در منطقه خاورمیانه و ایران، رخداد گرد و غبار میباشد. پایش و کنترل کیفیت ذرات گرد و غبار، در سطح وسیع و با روشهایی که از سرعت و دقت بیشتر و هزینه کمتری برخودار باشند، از اهمیت فراوانی برخودار است. این پژوهش بر آن است که با استفاده از بارزسازی و تحلیل عددی نسبت به تعیین منابع ریزگردها و چگونگی حرکت آنها بر فراز ایران و استان اصفهان در می 2013 بپردازد. در این پژوهش از مدلهای HYSPLIT، NAAPS،COAMPS و تصاویر MODIS استفاده شده است. بارزسازی گرد و غبار بر اساس خصوصیات مربوط به دمای درخشندگی در محدوده مادون قرمز حرارتی سنجنده مادیس ارائه و آستانههای دمایی بهمنظور تفکیک این رخداد از اراضی بیابان و ابرها تعیین گردید. بهمنظور ردیابی مسیر حرکت ذرات گرد و غبار از مدل HYSPLIT استفاده شد. براساس نتایج بدستآمده از پردازش تصاویر و خروجی مدل شمال عربستان و مسیر جنوبغربی- شمالشرقی بهترتیب منشأ و مسیر اصلی ورود گرد و غبار برای اصفهان محسوب میشوند. نتایج مدل HYSPLIT با نتایج مدل COAMPS و NAAPS از لحاظ عمق اپتیکی گرد و غبار و غلظت گرد و غبار سطحی و نحوه حرکت توده غلظت مقایسه و تأیید شده است. بارزسازی تصاویر ماهوارهای MODIS نیز ایجاد توده گرد و غبار و حرکت آن را به سمت مرکز ایران و استان اصفهان تصدیق میکند.
مهدی جعفری؛ غلامرضا زهتابیان؛ طیبه مصباح زاده
دوره 25، شماره 4 ، بهمن 1397، ، صفحه 863-876
چکیده
یکی از انواع بلایای طبیعی که هرساله موجب وارد آمدن آسیبهای زیست محیطی و اجتماعی بسیاری در برخی کشورها میشود، طوفانهای گرد و خاک و ریزگردهاست. در این پژوهش، پدیده گرد و غبار ایستگاه اصفهان از نظر زمانی و فضایی مطالعه شد. بدینمنظور دادهها شامل: زمان و تاریخ دیدهبانی، سمت و سرعت باد و وضعیت هوای حاضر پس از استخراج کدهای مربوط ...
بیشتر
یکی از انواع بلایای طبیعی که هرساله موجب وارد آمدن آسیبهای زیست محیطی و اجتماعی بسیاری در برخی کشورها میشود، طوفانهای گرد و خاک و ریزگردهاست. در این پژوهش، پدیده گرد و غبار ایستگاه اصفهان از نظر زمانی و فضایی مطالعه شد. بدینمنظور دادهها شامل: زمان و تاریخ دیدهبانی، سمت و سرعت باد و وضعیت هوای حاضر پس از استخراج کدهای مربوط به پدیده گرد و غبار (06 و 07) و تحلیل آماری دادههای مرتبط با این پدیده با استفاده از نرمافزار متلب، گلبادها و گل توفانهای سالانه و فصلی ایستگاه با استفاده از نرمافزارهای WRplot & WDconvert طی دوره آماری 1392-1362 ترسیم شد. نتایج حکایت از آن داشت که 525 روز گرد و غبار گزارش شده که سال 2012 با 62 روز بیشترین فراوانی تعداد گرد و غبار را طی دوره آماری داشت. همچنین ماه اردیبهشت و فصل بهار بیشترین تعداد وقوع گرد و غبار را نسبت به ماهها و فصلهای دیگر سال دارا بود. بررسی گلباد و گلتوفان سالانه نیز تشکیل کانال باد را در مسیر غربی–شرقی تأیید میکند. گلغبارهای سالانه که بهتفکیک دو کد هواشناسی 06 و 07 ترسیم شدند، مشخص میکند که بادهای همراه با گرد و غبار از نیمهغربی در انتقال ذرات معلق و ایجاد گرد و خاکهای محلی نقش دارند. گلتوفانهای فصلی، تأثیر سیستمهای جوی مختلف را در طی سال در شکلگیری پدیده گرد و خاک در منطقه بهتر و دقیقتر نشان میدهد. با آغاز دوره سرد سال، وزش بادهای همراه با گرد و خاک از نیمهغربی به سمت اصفهان شدت گرفته و در زمستان به بیشترین حد میرسد اما با شروع فصل گرما و بهویژه فصل تابستان وزش آنها از سمت غرب تقریباً به صفر رسیده و از جهت شرق میباشد.
زهره ابراهیمی خوسفی؛ عباسعلی ولی؛ محمد خسروشاهی؛ رضا قضاوی
دوره 24، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 152-164
چکیده
تالاب گاوخونی یکی از تالاب های مهم ایران مرکزی است که در دهه های اخیر عوامل متعدد اقلیمی و انسانی تغییرات قابل توجهی در سطوح خشک و مرطوب آن به وجود آورده است و زمینه را برای تولید بیشتر گرد و غبار در مناطق مرکزی ایران فراهم نموده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش سطوح خشکیده تالاب گاوخونی بر تولید گرد و غبارهای داخلی ایستگاه اصفهان با ...
بیشتر
تالاب گاوخونی یکی از تالاب های مهم ایران مرکزی است که در دهه های اخیر عوامل متعدد اقلیمی و انسانی تغییرات قابل توجهی در سطوح خشک و مرطوب آن به وجود آورده است و زمینه را برای تولید بیشتر گرد و غبار در مناطق مرکزی ایران فراهم نموده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش سطوح خشکیده تالاب گاوخونی بر تولید گرد و غبارهای داخلی ایستگاه اصفهان با بهره گیری از تکنیک دورسنجی و گل توفان ها در بازه ی زمانی 22 ساله (71-1370 تا 92-1391) می باشد. بدین منظور از تصاویر ماهواره لندست و داده های بادسنجی ایستگاه سینوپتیک اصفهان استفاده گردید. پس از اعمال عملیات تصحیح هندسی و رادیومتریک، با استفاده از شاخص اختلاف آب نرمال شده(NDWI)، تقویم سطوح خشک و مرطوب تالاب تهیه و مساحت هر طبقه محاسبه گردید. جهت تعیین سرعت آستانه فرسایش بادی، نمونه های دست نخورده به دستگاه سنجش فرسایش بادی انتقال داده شد. تعداد روزهای تؤام با گرد و غبار در ایستگاه سینوپتیک اصفهان بر اساس سرعت باد بیشتر از سرعت آستانه فرسایش بادی محاسبه گردید .ارتباط بین تعداد روزهای گرد وغبار و سطوح خشکیده تالاب با تحلیل همبستگی مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت جهت حصول اطمینان از جهت وزش بادهای غبارزا از سمت تالاب گاوخونی به ایستگاه اصفهان، گل بادها و گل توفان های فصلی و سالانه ترسیم و مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی، رابطه معکوس معنی دار بین تعداد روزهای غبارآلود و سطوح خشکیده تالاب در فصول پاییز، بهار و تابستان و در مقیاس سالانه در ایستگاه اصفهان را نشان داد. همچنین نتایج حاصل از بررسی جهت حرکت بادهای غبارزا با استفاده از گل توفان ها حاکی از عدم وزش این بادها از سمت تالاب گاوخونی به سمت اصفهان می باشد.
زهرا جعفری؛ حمید نیک نهاد قره ماخر؛ سمیرا مصری
دوره 23، شماره 4 ، اسفند 1395، ، صفحه 680-688
چکیده
بهمنظور بررسی روند اصلاح و یا تخریب پوشش گیاهی در طول زمان، مطالعه تغییرات پوشش گیاهی تحت شرایط چرا و عدم چرای دام در 5 سال انجام گرفت. بررسی تغییرات پوشش گیاهی در داخل و خارج قرق در واحدهای نمونه انجام گرفت. هر واحد نمونه شامل دو ترانسکت موازی توأم با 20 کوادرات است. در داخل هر کوادرات درصد پوشش و درصد ترکیب هر یک از گونهها برآورد ...
بیشتر
بهمنظور بررسی روند اصلاح و یا تخریب پوشش گیاهی در طول زمان، مطالعه تغییرات پوشش گیاهی تحت شرایط چرا و عدم چرای دام در 5 سال انجام گرفت. بررسی تغییرات پوشش گیاهی در داخل و خارج قرق در واحدهای نمونه انجام گرفت. هر واحد نمونه شامل دو ترانسکت موازی توأم با 20 کوادرات است. در داخل هر کوادرات درصد پوشش و درصد ترکیب هر یک از گونهها برآورد گردید. تولید گیاهان به روش قطع و توزین با استفاده از کوادراتهای یک متر مربعی اندازهگیری شد. در مقایسه تاج پوشش گیاهی، از نظر آماری تفاوت معنیداری بین داخل و مجاور قرق وجود نداشت. جهت تعیین اثر سال، دادههای سه مؤلفه تاج پوشش، ترکیب و تولید گیاهی تجزیه آماری دادهها در قالب طرح آزمایشی بلوک کاملاً تصادفی انجام گرفت که تفاوت معنیداری بین برداشتهای سالهای مختلف مشاهده نشد. با توجه به اینکه عوامل طبیعی حاکم بر داخل و مجاورقرق یکسان بوده است، از نظر میزان تولید علوفه تفاوت معنیداری بین داخل قرق و مجاور آن وجود داشت. بنابراین کاهش میزان تولید در مجاور قرق، رابطه مستقیمی با شدت بهرهبرداری داشته است. فرم زیستی گونهها بر اساس سیستم رانکایر تعیین شد. بهطوریکه فرم بیولوژیکی غالب در منطقه مورد مطالعه همیکریپتوفیت بود. نتایج نشان داد که هر چند قرق باعث بهبود پوشش گیاهی در مراتع گردیده است ولی تفاوت معنیداری با مجاور قرق نداشت. در صورتیکه از قرق بعنوان یک روش اصلاحی برای پوشش در منطقه استفاده شود، در کوتاه مدت کارساز نخواهد بود. برای احیای سریع این گونه مراتع که عموماً در مناطق خشک قرار گرفتهاند، دخالت مستقیم انسان ضروری است.
محمد فیاض
دوره 19، شماره 3 ، آذر 1391، ، صفحه 432-442
چکیده
سیستم سنتی بهره برداری از مراتع بیشترین سهم را در بهره برداری از مراتع کشور برای تولیدات دامی دارد . جمعیت د ام مازادبر ظرفیت مراتع در این روش بهره برداری، علاوه بر تغییر در ترکیب پوشش گیاهی و تخریب مراتع، باعث کاهش بازدهی دام نیزمیشود. شناخت دامهای با عملکرد اقتصادی بیشتر زمینه کاهش دام با حفظ درآمد را در بهره برداری پایدار از مراتع ...
بیشتر
سیستم سنتی بهره برداری از مراتع بیشترین سهم را در بهره برداری از مراتع کشور برای تولیدات دامی دارد . جمعیت د ام مازادبر ظرفیت مراتع در این روش بهره برداری، علاوه بر تغییر در ترکیب پوشش گیاهی و تخریب مراتع، باعث کاهش بازدهی دام نیزمیشود. شناخت دامهای با عملکرد اقتصادی بیشتر زمینه کاهش دام با حفظ درآمد را در بهره برداری پایدار از مراتع فراهممینماید. در این تح قیق در استانهای تهران و اصفهان دو نوع دام در سه طبقه سنی در گله هایی با دو ترکیب گوسفند زندی، بزبومی در استان تهران و گوسفند نائینی و بز بومی در استان اصفهان بررسی گردید . هزینه دام براساس سرانه هزینه هر ر أس دامدر استفاده از هریک از منابع علوفه ای (مرتع، پس چر مزارع و علوفه دستی ) به تفکیک نوع دام و بر مبنای مدت استفاده محاسبهو درآمد بدستآمده براساس وزن دام مورد فروش در زمان عرضه به بازار محاسبه گردید . درآمد سایر محصولات دامی نظیر شیرو فراورده های مرتبط با آن، پشم، مو و کرک حاصل از گله و نیز بره زایی در درآمد دام منظور گردید . طرح براساس پایه آماریاسپلیت پلات که در آن تیمار اصلی نوع دام (گوسفند و بز) و تیمار فرعی سن دام (در طبقات سنی تا سه سال، 4 تا 6 سال وبیش از 6 سال ) انجام شد . نتایج نشان داد که تفاوتهای آشکاری بین میزان تولیدات در گله های دو استان وج ود دارد . از سویدیگر در بین وزن بره ها و بزغاله های بدستآمده از گله نیز تفاوت معنی دار وجود دارد . براساس نتایج آماری سن دام بر وزنبرهها و بزغاله ها م ؤثر بوده است ، به نحویکه بهترین سن بره زایی برای هر دو نژاد گوسفند نائینی و زندی و هم در بزهای بومی 3تا 6 سال تعیین گردید . البته در هر دو استان اصلی ترین منبع درآمد گوسفند بوده و بز عمد تاً تأمینکننده نیاز خانوارهای دامدارمی باشد.
مرتضی ابطحی؛ محمد خسروشاهی
دوره 12، شماره 3 ، آذر 1384، ، صفحه 249-262