همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران
پیش‌بینی زیتوده اندام‌های هوایی و زیرزمینی گونه‌های قابل چرا در اثر چرای دام با استفاده از سیستم استنتاج فازی- عصبی (ANFIS)

ژیلا قربانی؛ کیومرث سفیدی؛ مهشید سوری؛ مهدی معمری

دوره 28، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 395-409

چکیده
  آگاهی از میزان و نحوه اثرپذیری پوشش گیاهی از اختلال چرای دام می‌تواند راهکاری برای تدوین راهبرد‌های مدیریت اکوسیستم‌های مرتعی در جهت رسیدن به پایداری و تولید مستمر در این اکوسیستم‌ها باشد. در این تحقیق به بررسی تولید اندام­های هوایی و زیرزمینی گونه­های قابل چرای دام در مراتع جنوب‌شرقی سبلان تحت تأثیر شدت­های مختلف چرایی ...  بیشتر

بررسی دیدگاه بهره‌برداران دربارة تکرار و شدت چرای دام در مرتع (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی شهرستان کوهدشت)

سمیرا حاجی پور؛ حسین بارانی؛ حسن یگانه؛ احمد عابدی سروستانی

دوره 26، شماره 3 ، مهر 1398، ، صفحه 531-542

چکیده
  چرای دام یکی از مهم­ترین عوامل مؤثر بر خاک و پوشش گیاهی است که می­تواند از جهات مختلف بر ساختار و کارکرد پوشش گیاهی تأثیرگذار باشد. این تحقیق در پاییز ۱۳۹۶ و با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تکرار و شدت چرای دام در مرتع انجام شد. جامعه آماری پژوهش را سرپرستان خانوار عشایر شهرستان کوهدشت تشکیل داده است. با بهره­گیری از فرمول کوکران، از ...  بیشتر

تأثیر شدت‌های مختلف چرایی بر تنوع و ترکیب جوامع گیاهی (مطالعه موردی: مراتع نیمه‌استپی بلغویی- علویجه اصفهان)

سیدمهرداد کاظمی؛ حمیدرضا کریم زاده؛ حسین بشری؛ مصطفی ترکش اصفهانی

دوره 25، شماره 4 ، بهمن 1397، ، صفحه 789-804

چکیده
  با توجه به نقش و اهمیت چرای دام بر تغییرات پوشش‌گیاهی، این تحقیق برای مطالعه تأثیر شدت‌های مختلف چرای دام بر پارامترهای پوشش‌ گیاهی مراتع شهرستان علویجه در استان اصفهان انجام شد بدین‌منظور سه مکان مرتعی با شدت‌های مختلف چرایی سبک، متوسط و سنگین و با شرایط اکولوژیک مشابه انتخاب شد. چهار ترانسکت (دو ترانسکت موازی و دو ترانسکت عمود ...  بیشتر

تأثیر شدت‌های مختلف چرای دام بر زیست توده اندام‌های هوایی و زیرزمینی دو گونه Festuca ovina و Agropyron libanoticum در مراتع جنوب شرقی سبلان

ژیلا قربانی؛ کیومرث سفیدی؛ فرشاد کیوان بهجو؛ مهدی معمری

دوره 25، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 500-511

چکیده
  این مطالعه به منظور تعیین رابطه بین زیست توده اندام هوایی و اندام زیرزمینی و ارزیابی تأثیر شدت‌های چرای دام بر کمیت زیست توده دو گونه Festuca  ovinaوAgropyron  libanoticumدر مراتع ییلاقی دامنه جنوبی سبلان در استان اردبیل انجام شد. دو گونه مورد مطالعه  که از گونه‌های شاخص و خوشخوراک منطقه می‌باشند، در هر سه منطقه چرای سبک، متوسط و سنگین انتخاب ...  بیشتر

تخصیص عناصر غذایی در اندام‌های هوایی و زیرزمینی گونه Artemisia aucheri در شدت‌های مختلف چرای دام (مطالعه موردی: مراتع دامنه جنوب شرقی سبلان)

مریم اسدی؛ کیومرث سفیدی؛ مهدی معمری

دوره 25، شماره 2 ، مرداد 1397، ، صفحه 417-426

چکیده
  چرای دام عمومی‌ترین نوع کاربری مراتع بوده و می‌تواند بر ترکیب پوشش گیاهی مرتع، تولید خالص اولیه، نسبت اندام‎‌ هوایی به ریشه و چرخه عناصر غذایی موثر باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر شدت‌های مختلف چرای دام بر تخصیص عناصر غذایی فسفر، کلسیم، سدیم و پتاسیم در اندام‌های هوایی و زیرزمینی Artemisia aucheri در مراتع ییلاقی دامنه جنوب شرقی ...  بیشتر

اثر پذیری ویژگی های خاک از تغییردر شدت چرای دام در مراتع ییلاقی جنوب شرقی سبلان

رباب باقریان؛ کیومرث سفیدی؛ فرشاد کیوان بهجو؛ علی اشرف سلطانی؛ بهزاد بهتری

دوره 25، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 183-190

چکیده
  به‌منظور بررسی اثرات شدت چرا بر روی برخی مشخصه‌های فیزیکی و شیمیایی خاک در مراتع دامنه‌های جنوب شرقی سبلان پس از بازدید صحرایی، سه منطقه با شدت چرایی سبک (آلوارس)، متوسط (آلداشین) و سنگین (اسبمرز) انتخاب و 27 نمونه خاک به روش تصادفی سیستیماتیک در مرکز پلات‌های یک مترمربعی در طول سه ترانسکت 200 متری برداشت شد. نمونه‌ها از سه عمق 15- صفر، ...  بیشتر

ارزیابی تخریب مراتع بر اساس افزایش فاصله از کانون‌های بحران در دامنه‌های شمالی مراتع سبلان

اردوان قربانی؛ اردشیر پورنعمتی؛ امین پورعلی؛ میکائیل بدرزاده؛ علی تیمورزاده

دوره 24، شماره 3 ، مهر 1396، ، صفحه 581-595

چکیده
  این تحقیق با هدف امکان‌سنجی استفاده از چارچوب کانون‌های بحران در ارزیابی تخریب مراتع دامنه شمالی سبلان، با این فرض که با افزایش فاصله از کانون‌های بحران تخریب مرتع کمتر می‌شود، انجام گرفت. در سه کانون بحرانی حیدرآباد، قلی‌بیگلو و ارباب‌کندی، در سه شدت چرایی سنگین، متوسط و سبک با شرایط اکولوژیکی تقریباً همگن از سطح یک ترانسکت ...  بیشتر

بررسی اثر مدیریت چرای دام بر ویژگی‌های عملکردی خاک و ساختاری اکوسیستم مراتع کوهستانی خوی

فاطمه علیلو؛ فرشاد کیوان بهجو؛ اسماعیل شیدای کرکج؛ رضا احمدخانی؛ جواد معتمدی

دوره 24، شماره 3 ، مهر 1396، ، صفحه 596-609

چکیده
  در پژوهش حاضر، اثر مدیریت چرای دام بر روی ویژگی‌های عملکردی و ساختاری اکوسیستم در مراتع کوهستانی خوی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای ارزیابی این ویژگی‌ها، سه سایت مدیریتی دام با شدت‌های چرایی سبک (مرجع) ، متوسط و سنگین در مراتع دیزج بطچی خوی در استان آذربایجان غربی انتخاب شدند. در هر یک از مناطق مذکور با استفاده از روش تصادفی- سیستماتیک ...  بیشتر

بررسی اثر مدیریت‌های چرایی مختلف بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در مراتع نیمه‌استپی

محمدرضا حبیبیان؛ علی صالح پور

دوره 23، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 321-311

چکیده
  خاک یکی از فاکتورهای اساسی تشکیل‌دهنده هر اکوسیستم مرتعی است. هر نوع اختلال در چرخش عناصر غذایی خاک ممکن است در درازمدت منجر به کاهش باروری خاک و در نتیجه تخریب آن شود. چرای دام در طول زمان ضمن استفاده از گیاهان مرتعی باعث لگدکوبی خاک سطحی مراتع شده که پیآمد آن تاثیر بر نفوذپذیری خاک می‌باشد، بنابراین بررسی اثر مدیریت‌های مختلف چرایی ...  بیشتر

بررسی تغییرات پوشش گیاهی تحت شدت‌های مختلف چــرای دام در اکوسیستم‌های مرتعی زاگرس مرکزی (مراتع کرسنک و بارده شهرکرد)

حمزه علی شیرمردی؛ آتوسا مجیری؛ مصطفی سعیدفر؛ محمدرضا طاطیان؛ پرویز غلامی

دوره 23، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 138-149

چکیده
  چرای دام از مراتع می‌تواند منجر به تغییر ترکیب پوشش گیاهی شود. در این تحقیق اثر چهار شدت مختلف چرایی سنگین، متوسط، سبک و قرق (بدون چرا) بر شاخص‌های پوشش گیاهی به منظور اصلاح شیوه‌های مدیریتی و برنامه‌ریزی مناسب جهت بهره‌برداری پایدار از مراتع در منطقه کرسنک و بارده استان چهارمحال و بختیاری مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور نمونه‌برداری ...  بیشتر

بررسی اثر شدت‌های مختلف چرا بر شاخص‌های کیفی خاک (مطالعه موردی: مراتع نیمه خشک چشمه انجیر استان فارس)

سیدحمیدرضا حبیبیان؛ غلامعلی حشمتی

دوره 22، شماره 4 ، اسفند 1394، ، صفحه 673-682

چکیده
  اعمال شدت‌های چرایی مختلف باعث تغییرات اساسی در عملکرد اکوسیستم می‌شود. به منظور ارزیابی کارآیی مدیریت موجود، پایش ساختار و عملکرد اکوسیستم ضروری است. هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر شدت‌های چرایی مختلف بر شاخص‌های سطحی و ویژگی‌های کیفی خاک در مراتع نیمه خشک چشمه انجیر استان فارس می‌باشد. بدین منظور سه منطقه با شرایط قرق، چرای سبک ...  بیشتر

پاسخ پوشش گیاهی و خصوصیات شیمیایی خاک به شدت‌های مختلف چرای دام در مراتع استپی ندوشن یزد

الهام فخیمی ابرقویی؛ سیداکبر جوادی

دوره 21، شماره 1 ، خرداد 1393، ، صفحه 109-118

چکیده
  از دیدگاه بوم‌شناختی مرتع، آگاهی از اثرات چرای دام بر ساخــتار و تغییرات پوشش گیاهی و خصوصیات خاک امری لازم و ضروریست. در این تحقیق اثر سه شدت مختلف چرای سبک در فاصله صفر تا 200 متر از آبشخور، چرای متوسط در فاصله 200 تا 800 متر و چرای سنگین در فاصله 800 تا 1200 متر بر شاخص‌های پوشش گیاهی و خصوصیات خاک در منطقه ندوشن استان یزد مورد بررسی قرار ...  بیشتر

بررسی فلوریستیک و مقایسه تنوع زیستی گیاهی در شدتهای مختلف چرا (مطالعه موردی: مرتع نیمه‌استپی بهارکیش قوچان)

مریم نیکان؛ حمید اجتهادی؛ محمد جنگجو؛ فرشید معماریانی؛ هاجر حسن‌پور؛ فریبا نوعدوست

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1391، ، صفحه 306-320

چکیده
  چرای دام از عوامل مهم تأثیرگذار بر ساختار جامعه و ترکیب گونه­ای اکوسیستم­های مرتعی است که می­تواند باعث تغییراتی در تنوع پوشش گیاهی نیز شود. هدف اصلی این تحقیق مطالعه فلور و مقایسه تنوع زیستی گیاهی در سه رویشگاه مرتعی با شدت چرای متفاوت در منطقه بهارکیش قوچان بود. بدین منظور در امتداد یک گرادیان مکانی چرای دام، سه رویشگاه با شدت ...  بیشتر

تغییرات تنوع، غنا و گروه‌های کارکردی پوشش گیاهی در شدتهای مختلف چرای دام (مطالعه موردی: مراتع ماهور ممسنی، استان فارس)

پرویز غلامی؛ جمشید قربانی؛ مریم شکری

دوره 18، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 662-675

چکیده
  چرای بیش از حد ظرفیت می­تواند موجب تغییراتی در پوشش گیاهی مراتع گردد. در این تحقیق از تنوع، غنا و برخی گروه‌ها و خصوصیات کارکردی به­عنوان گزینه­ای برای ارزیابی پاسخ پوشش گیاهی به شدتهای مختلف چرای دام استفاده شد. مطالعه در منطقه ماهور ممسنی در استان فارس در سه شدت چرا (قرق بلند مدت (مرجع)، کلید و بحرانی) انجام شد. نمونه‌گیری پوشش ...  بیشتر

بررسی اثر شدت چرای دام بر پوشش گیاهی و خاک در مراتع سیساب بجنورد

مریم حیدریان آقاخانی؛ علی اصغر نقی‌پور برج؛ حسین توکلی

دوره 17، شماره 2 ، شهریور 1389، ، صفحه 243-255

چکیده
  با توجه به اهمیت و لزوم شناخت خصوصیات خاک به­ویژه خصوصیات شیمیایی آن در اداره صحیح اکوسیستم­های مرتعی، این مطالعه به منظور بررسی اثر شدت چرای دام بر خصوصیات شیمیایی خاک و پوشش گیاهی در سه منطقه مرجع، کلید و بحرانی در مراتع سیساب بجنورد انجام شد. بدین منظور نمونه‌برداری و جمع­آوری اطلاعات پوشش گیاهی و خاک از هر سه منطقه انجام ...  بیشتر

اثر شدت چرای دام بر رطوبت خاک و پوشش گیاهی (مطالعه موردی: پارک ملی خبر و مراتع اطراف)

رضا باقری؛ محمد رضا چائی‌چی؛ محسن محسنی ساروی

دوره 17، شماره 2 ، شهریور 1389، ، صفحه 301-316

چکیده
  به­منظور تعیین اثر شدت چرای دام بر رطوبت خاک و پوشش گیاهی در منطقه خبر استان کرمان طی دو سال این تحقیق  انجام شد. رویشگاههای مرتعی تحت سه سطح شدت چرایی ( بدون چرا، متوسط و شدید) با شرایط اکولوژیک همگن، از پارک ملی خبر و مجاور آن انتخاب شدند. پس از بلوک­بندی مکان نمونه­گیری هر سایت اقدام به بررسی رطوبت ماهانه خاک در طول دوره چرای ...  بیشتر

تأثیر شدت چرا بر میزان ترسیب کربن خاک و زیتوده گیاهی در مراتع نیمه‌خشک (مطالعه موردی: مراتع سیساب بجنورد)

علی اصغر نقی‌پور برج؛ قاسمعلی دیانتی تیلکی؛ حسین توکلی؛ مریم حیدریان آقاخانی

دوره 16، شماره 3 ، آذر 1388، ، صفحه 375-385

چکیده
  تغییر اقلیم و افزایش گرمای جهانی یکی از مهمترین چالش­ها در توسعه پایدار محسوب می­گردد که ناشی از افزایش غلظت گازهای گلخانه­ای در اتمسفر می­باشد. دی­اکسیدکربن عمده­ترین جزء گازهای گلخانه­ای محسوب می­گردد. به منظور کاهش دی­اکسید­کربن اتمسفری و ایجاد تعادل در محتوای گازهای گلخانه­ای، کربن اتمسفر می­بایست جذب و ...  بیشتر

اثر شدت چرا بر خصوصیات خاک در مراتع ییلاقی چرندو در استان کردستان

حمید رضا مرادی؛ سید خلاق میرنیا؛ شادی لاهورپور

دوره 15، شماره 3 ، آذر 1387، ، صفحه 369-378

چکیده
  مراتع حدود چهل‌و‌سه درصد از خشکیهای کره زمین را به خود اختصاص داده و تأمین کنندة قسمت عمدة علوفه مصرفی دامهای جهان می باشند که از لحاظ تولید و حفظ منابع آب، خاک و پوشش گیاهی بسیار حائز اهمیت می باشند. نظر به سطح وسیع مراتع استان کردستان و با توجه به اینکه چرای مراتع توسط دامهای ساکنین منطقه امری اجتناب‌ناپذیر است، بنابراین اثر چرای ...  بیشتر

بررسی‌تغییرات شاخص‌های سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مرتع در اثر شدت چرا و شخم مرتع (مطالعه موردی: اورازان طالقان)

حسین ارزانی؛ مهدی عابدی؛ احسان شهریاری؛ مهدی قربانی

دوره 14، شماره 1 ، خرداد 1386، ، صفحه 68-79

چکیده
  فعالیتهای مدیریتی نظیر شخم مرتع و شدت چرا تاثیر زیادی بر مرتع می‌گذارند. برای بهره برداری پایدار مرتع این تغییرات بایستی شناخته شود. شاخص های سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مرتع به محقق کمک می‌کند تا در مورد اثرات فعالیتهای مدیریتی قضاوت نماید. از این رو برای بررسی تاثیر این فعالیتها بر روی مراتع مناطق نیمه خشک یک تیپ گیاهی در منطقه طالقان ...  بیشتر