همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران
اندازه‌گیری تغییرات پوشش گیاهی در ارتباط با ویژگی‌های خاک و چرای دام مطالعه موردی: مراتع بادامستان طارم، استان زنجان

فرهاد آقاجانلو؛ پیمان اکبرزاده؛ علیرضا افتخاری

دوره 31، شماره 4 ، بهمن 1403، ، صفحه 323-333

چکیده
  مقدمهافزایش شناخت محیط‌زیست و تلاش برای مدیریت پایدار منابع طبیعی نیازمند مطالعه و پایش، در مقیاس‌های زمانی و مکان‌های گوناگون است. تغییرات مداوم را باید جزء جدایی‌ناپذیر هر اکوسیستم دانست. مراتع نیز به‌عنوان اکوسیستم‌های طبیعی از این موضوع مستثنا نیستند. به‌طوری‌که پایش مرتع به مفهوم بررسی مستمر این اراضی با توجه به اهمیت ...  بیشتر

ارزیابی پتانسیل اکوتوریسمی مراتع ییلاقی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) (مطالعه موردی: مراتع چهارباغ شهرستان گرگان)

رضا یاری؛ غلامعلی حشمتی؛ حامد رفیعی

دوره 28، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 745-758

چکیده
  ارزیابی پتانسیل اکولوژیک و ظرفیت­های طبیعی هر منطقه به­همراه برنامه­ریزی صحیح می­تواند منجر به بهره­برداری پایدار و مستمر از عرصه­های طبیعی گردد. با افزایش جمعیت و فشارهای ­روانی حاصله از شلوغی شهرها، اکوتوریسم به عنوان یکی از راه­های کاهش فشارهای حاصله بر مردم اهمیت دو چندانی پیدا کرده است. توسعه اکوتوریسم جهت حفظ ...  بیشتر

بررسی راهکارهای حفاظت از مراتع با رویکرد مشارکتی و روش ترکیبی SWOT و AHP (نمونه موردی: استان همدان)

حمیدرضا وجدانی؛ شاه بختی رستمی؛ مصطفی طالشی؛ اسماعیل علی اکبری؛ محمود جمعه پور

دوره 26، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 800-808

چکیده
  مراتع‌ از جمله منابع طبیعی هستند که باوجود قرار گرفتن در گروه منابع تجدیدپذیر به دلیل بهره‌برداری نامناسب در بسیاری از مناطق جهان به‌سوی ناپایداری و تخریب رفته‌اند. این تحقیق درصدد جستجوی راه‌های حفاظت از مراتع در استان همدان بوده است. کلیت روش این تحقیق توصیفی و تحلیلی بوده و عمدتاً از روش‌های کیفی بهره برده و بر رویکرد مشارکتی ...  بیشتر

اثر دما و بارندگی بر تولید روی زمین مراتع هیر و نئور استان اردبیل

فرید دادجو؛ اردوان قربانی؛ مهدی معمری؛ محمود بیدارلرد

دوره 25، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 577-593

چکیده
  هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین تولید روی زمین فرم‌های رویشی گندمیان، پهن برگان علفی، بوته‌ای‌ها و تولید کل با عوامل دما و بارندگی 25 ساله، سال ماقبل نمونه‌برداری و سال نمونه‌برداری در مراتع هیر و نئور استان اردبیل بوده است. تولید سطح زمین در سه پروفیل ارتفاعی 1446 تا 2750 متر با استفاده از روش قطع و توزین در پلات‌های یک متر مربعی ...  بیشتر

بررسی اثرات ارتفاع، شیب و جهات جغرافیایی بر تولید علوفه گروه‌های گیاهی مراتع سبلان در استان اردبیل

اردشیر پورنعمتی؛ اردوان قربانی؛ جابر شریفی نیارق؛ فرزاد میرزایی آقچه قشلاق؛ معصومه امیرخانی؛ محمود گودرزی

دوره 24، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 110-125

چکیده
  هدف از این تحقیق بررسی رابطه بین تولید گیاهان مرتعی در قالب تولید کل و فرم‌های رویشی علف گندمی‌ها، پهن‌برگان علفی و بوته‌ای‌ها با عوامل ارتفاع از سطح دریا، شیب و جهات جغرافیایی در مراتع سبلان در محدوده استان اردبیل بوده است. برای تعیین تولید کل سالیانه، از روش قطع و توزین در سطح پلات‌های یک متر مربعی (جمعاً 216 پلات) در محدوده‌ی ارتفاعی ...  بیشتر

بررسی تغییرات پوشش گیاهی مراتع استان اصفهان در شرایط چرا و بدون چرا

زهرا جعفری؛ حمید نیک نهاد قره ماخر؛ سمیرا مصری

دوره 23، شماره 4 ، اسفند 1395، ، صفحه 680-688

چکیده
  به‌منظور بررسی روند اصلاح و یا  تخریب پوشش گیاهی در طول زمان، مطالعه تغییرات پوشش گیاهی تحت شرایط چرا و عدم چرای دام در 5 سال انجام گرفت. بررسی تغییرات پوشش گیاهی در داخل و خارج قرق در واحدهای نمونه انجام گرفت. هر واحد نمونه شامل دو ترانسکت موازی توأم با 20 کوادرات است. در داخل هر کوادرات درصد پوشش و درصد ترکیب هر یک از گونه‌ها برآورد ...  بیشتر

بررسی تغییرات سطح مراتع شمال‌شرق حوزة آبخیز سد قشلاق با استفاده از داده‌های چندزمانة ماهواره‌ای

صلاح الدین زاهدی؛ مینا بیات؛ فرهنگ قصریانی

دوره 23، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 80-91

چکیده
  در طی چند دهة گذشته تغییرات وسیعی در کاربری و پوشش اراضی حوزة آبخیز سد قشلاق سنندج روی داده است. مراتع منطقه دچار تغییرات وسیع شده، به کاربری‌های دیگر تبدیل و یا کیفیت خود را از دست داده‌اند. ادامه این روند علاوه بر کاهش تولید علوفه مراتع و به طبع آن افت تولید محصولات دامی و افزایش بیکاری و مهاجرت به شهر، منجر به افزایش میزان فرسایش ...  بیشتر

بررسی فنولوژی آتریپلکس گری‌فی‌تی (Atriplex griffithii) برای مدیریت مطلوب چرا، در مراتع افتر شهرستان سمنان

هاشم کنشلو؛ حسین عامری

دوره 19، شماره 2 ، شهریور 1391، ، صفحه 344-354

چکیده
  به­منظور دستیابی به روابط برخی از رفتارهای فنولوژیکی آتریپلکس گری‌فی‌تی با ویژگیهای اقلیمی نظیر دما و بارندگی، بررسی در مراتع کوهستانی منطقه افتر در شمال­شرق شهر سمنان برای مدت چهارسال طی سالهای 1380 تا 1383 انجام گردید. در این تحقیق 10 بوته آتریپلکس گری‌فی‌تی انتخاب و علامت­گذاری شدند. مراحل فنولوژی (جوانه­زنی، رشد رویشی، گلدهی، ...  بیشتر

برآورد ظرفیت ترسیب کربن در گون‌زارهای استان مرکزی (مطالعه موردی منطقه مالمیر شهرستان شازند)

نوراله عبدی؛ حسن مداح عارفی؛ قوام الدین زاهدی امیری

دوره 15، شماره 2 ، شهریور 1387، ، صفحه 269-282

چکیده
  دی‌اکسیدکربن اتمسفر در دهه‌های اخیر افزایش قابل توجهی داشته است. شیوه‌های مدیریت اراضی، شرایطی را برای تعدیل افزایش غلظت 2CO فراهم می‌آورند که طی آن کربن اضافی از طریق ذخیره شدن در بیوماس گیاهی و مواد آلی خاک ترسیب می‌گردد، این فرایند را اصطلاحاً ترسیب کربن خاکی گویند. اکوسیستم‌های مرتعی به‌‌دلیل اینکه نیمی از کل اراضی جهان را ...  بیشتر

بررسی امکان جداسازی دیمزارها از مراتع با استفاده از سنجش از راه دور (مطالعه موردی منطقه تهم استان زنجان)

محمود گودرزی؛ مهدی فرح‎پور

دوره 14، شماره 3 ، آذر 1386، ، صفحه 432-446

چکیده
  این تحقیق به منظور استفاده از قابلیتهای داده‎های دورسنجی در جداسازی دیمزارها از مراتع و با استفاده از تقویم زراعی در مناطق نیمه استپی ایران، در منطقه‎ی تهم از استان زنجان به وسعت 5/8032 هکتار انجام شد. ابتدا تقویم زراعت دیم غلات (کاشت، داشت، برداشت) معین شده و وجوه تمایز آن با تغییرات پوشش گیاهی طبیعی منطقه در طول سال بررسی گردید. سپس ...  بیشتر

بررسی تغییرات پوشش گیاهی مراتع چات گنبد در شرایط چرا و بدون چرا

جمشید خطیرنامنی

دوره 14، شماره 1 ، خرداد 1386، ، صفحه 88-96

چکیده
   منطقه مورد مطالعه در کیلومتر 50 جاده مرزی داشلی برون به مراوه تپه استان گلستان در فاصله 2 کیلومتری شمال رودخانه اترک و مرز ایران و ترکمنستان واقع شده است. اراضی منطقه شور با زهکش‌های داخلی و خارجی ضعیف و خاک عمیق که ارتفاع آن ازسطح دریا 70 متر، بارندگی سالیانه180 میلیمترومتوسط تبخیر سطحی 1900 میلیمتر می‌باشد.مرتع چات از نظر اقلیمی جزو ...  بیشتر

پایش پوشش گـیاهی و تولید مراتع استپی استان قم طی یک دوره شش ساله

حسین ارزانی؛ سید مهدی ادنانی؛ حسین بشری؛ مژگان سادات عظیمی؛ حسین باقری؛ مرتضی اکبرزاده؛ سید حسن کابلی

دوره 13، شماره 4 ، اسفند 1385، ، صفحه 296-313

چکیده
  مراتع در اقتصاد کشور، چه از لحاظ تأمین علوفه مورد استفاده دام و چه از دیدگاه حفاظت آب، خاک وخدمات دیگری که به جامعه می‌دهند. اهمیت ویژ‌ه‌ای دارند که مدیریت اصولی این اراضی را ضروری می‏سازد، بر همین اساس پایش پوشش و تولید مراتع استپی استان قم طی سالهای1378 تا 1383 انجام گردید. در ابتدا با استفاده از منابع در دسترس، رویشگاههای عمده استان ...  بیشتر

عوامل موثر در تخریب مراتع استان کرمانشاه

محمد قیطوری؛ ناصر انصاری؛ عباسعلی سندگل؛ مسیب حشمتی

دوره 13، شماره 4 ، اسفند 1385، ، صفحه 314-323

چکیده
  عوامل متعددی باعث تغییرات منفی در وضعیت کیفی و کمی منابع طبیعی می‌گردد که به سیر نزولی و تخریب شدید خاک و پوشش گیاهی و در نهایت باعث کاهش درآمد بهره برداران، وقوع سیلابهای مخرب،  مهاجرت روستاییان و عشایر به شهر و فقر بهره‌بردار منجر می‌گردد. هدف از اجرای این طرح، شناخت عوامل موثر در تخریب و الویت بندی هر یک، جهت برنامه‌ریزی و کاهش ...  بیشتر

بررسی تاثیر شدتهای مختلف چرایی و چرای استراحتی بر تولید و تراکم بروموس Bromus tomentellus در مراتع استان خراسان شمالی

حسین توکلی؛ عباسعلی سند گل؛ یوسف علی گریوانی

دوره 13، شماره 2 ، شهریور 1385، ، صفحه 69-73

چکیده
  بروموس Bromus tomentellus گونه ای چند ساله از خانواده گندمیان است که سازگاری خوبی را در شرایط اقلیمی شمال خراسان به عنوان یک گونه مرتعی در احیاء و اصلاح مراتع تخریب شده و نیز ایجاد مراتع دست کاشت نشان داده است. از آنجا که اطلاعات منطقه ای در خصوص نحوه مدیریت آن در دسترس نیست، در این طرح مقاومت به چرای گیاه تحت تاثیر شدتهای مختلف چرایی: شدید، ...  بیشتر

تخمین مقدار علوفه مراتع با استفاده از داده‌های ماهواره ای (مطالعه موردی حوزه آبخیز دماوند)

خسرو میرآخورلو؛ سید زین العابدین حسینی

دوره 13، شماره 2 ، شهریور 1385، ، صفحه 127-138

چکیده
  برآورد میزان تولید علوفه گیاهان مرتعی یکی از ابزارهای مهم مدیریت مراتع می‌باشد. در این تحقیق با بررسی عوامل محیطی موثر در میزان تولید علوفه گیاهان مرتعی و داده‌های ماهواره ای، مدل برآورد تولید علوفه برای مراتع دماوند تهیه شده است. به این منظور ازداده‌های سنجنده TM ماهواره لندست 5 برای بدست آوردن شاخص گیاهی NDVI برای محاسبه مقدار سبزینه ...  بیشتر